In de voetsporen van onze reporters: het beste van de Peruaanse Andes in 10 foto's
Turismo vivencial ofwel ervaringstoerisme staat garant voor een onderdompeling in het traditionele Andesleven. Wij laten ons leiden door de Quechua en dringen door tot de ziel van de Peruaanse Andes. Reis mee met verslaggevers Björn Snelders en Ynske Boersma en laat je inspireren. Of lees de hele reportage in Columbus Travel editie 118!
Fotografie: Björn Snelders. Tekst: Ynske Boersma
1. Ontmoet de locals van Peru
De bewoners van Vicos ontvangen sinds twintig jaar toeristen. Acht
families bouwden gastenverblijven bij hun huizen, onder wie Pablo
Tadao (rechts), onze gastheer en tevens burgemeester. Andere
dorpelingen zijn gids of geven workshops in houtbewerking en andere
ambachten. De inkomsten uit het toerisme komen de hele gemeenschap
ten goede:‘Zo verbeteren we het onderwijs van onze kinderen met
donaties aan de school,’ zegt Pablo.
2. Echt handwerk
‘Turismo vivencial betekent tijdelijk deel uitmaken van de
familie', legt Pablo uit.'Wij beschouwen onze gasten als familie.
We zorgen voor hen en hebben vertrouwen in ze.' Manuel Apeña, een
lokale ambachtsman uit Vicos, geeft een demonstratie mandenvlechten
en hoe je lepels van hout maakt.
3. Traditie
In Vicos is de eeuwenoude Quechuacultuur nog altijd springlevend. Hoewel de meeste bewoners Spaans spreken, hoor je op straat en bij de families thuis vooral Quechua. Ook het lokale leven voltrekt zich nog op traditionele wijze. De boerenfamilies leven van het land en hun dieren, in harmonie met Pachamama of Moeder Aarde, die ze eren en om gunsten vragen. De Quechua worden vaak als afstammelingen van de Inca’s beschouwd. Maar hun geschiedenis gaat veel verder terug, zeggen historici. Vanuit Centraal-Peru verspreidden zij zich over het hele Incarijk, van de Amazone tot de kustregio’s en van Bolivia tot Colombia, waar weer nieuwe Quechua-culturen ontstonden. Culturen die vandaag de dag nog steeds voortbestaan.
4. Een feestmaal wordt klaargemaakt
Wanneer we ontwaken van een koude nacht onder zware wollen dekens − Vicos ligt op ruim drieduizend meter hoogte, en de enige verwarming is het houtvuur in de keuken − is Pablo al bezig met het bouwen van een pachamanca, een ‘pan van aarde’, waarin vlees, groenten en aardappelen worden gegaard op gloeiendhete stenen onder de grond. De pachamanca is méér dan een gerecht. Het is een duizenden jaren oud ritueel waaraan de hele gemeenschap meehelpt en deelneemt.
5. Goed gevuld potje
Tegen het middaguur wordt de oven gevuld. Als eerst gaan de bergen aardappels de grond in. Dan volgen de pakketjes met kip en tot slot de tuinbonen. Daarna wordt het geheel afgedekt met een laag geurende bladeren, een juten zak en een berg aarde. Een uur later gaan we aan tafel, met elk een mand vol aardappels en kip voor ons. Het smaakt geweldig − zacht en rokerig, met erbij een frisse groene salsa. We eten tot we niet meer kunnen, vol als na een kerstdiner. Ter afsluiting van de feestmaaltijd bedanken we Moeder Aarde met een traditionele ceremonie.
6. Op trektocht door Nationaal Park Huascarán
In het dorp Olleros beginnen we aan het tweede deel van ons
avontuur in de
Cordillera Blanca: een driedaagse trektocht door Nationaal Park
Huascarán, vernoemd naar ’s lands hoogste berg, de 6768 meter hoge
Huascarán. De 35 kilometer lange Llama Trek begint in Olleros en
eindigt bij de tempels van Chavín, en voert grotendeels over een
‘gebaand’ pad: een ruim drieduizend jaar oude handels- en
pelgrimsroute, die de kustgebieden met het
Andesgebergte en de Amazone verbindt. De pre-Incavolken konden
via deze route handeldrijven en kennis uitwisselen. Net als zij
leggen we de tocht af met lastdieren. In totaal vijf lama’s en één
paard dragen onze bagage, voedsel, kookgerei en de tenten waarin we
tijdens deze trektocht zullen overnachten. Onze karavaan bestaat
verder uit de vriendelijke Quechuaboer Alejandro Cruz (68),
die de dieren voortdrijft, en de berggidsen Jorge en Juan, de
initiatiefnemers achter de ‘toeristische’ Llama Trek.
7. De Cordillera Blanca-bergketen
Gids Jorge Martel steekt een beekje over in het Nationaal Park
Huascarán. Door klimaatopwarming zijn de honderden gletsjers van de
Cordillera Blanca-bergketen al voor de helft gesmolten.
8. Overnachten in het Nationaal Park Huascarán
De eerste nacht van onze trektocht door het Nationaal Park
Huascarán zetten we onze tenten op in Tsacracancha, een piepklein
gehucht op een duizelingwekkende 4100 meter hoogte. Het gehucht is
slechts een paar maanden per jaar bewoond, wanneer de boeren uit
lager gelegen dorpen hier hun vee laten grazen.
9. Zet je tentje op in the middle of nowhere
Aan het eind van dag twee bereiken we het hoogste punt van de trekking. Sneeuwvlokken dwarrelen uit de loodgrijze hemel. De weinige zuurstof in de ijle lucht doet ons naar adem happen. Vanaf deze bergpas op 4700 meter hoogte is het bijna alleen nog maar omlaag. We zetten onze tenten op in een lager gelegen vallei. De bergketens die ons omringen zien er in het halfdonker nóg onheilspellender uit. Waar ik het in mijn dagelijks leven moeilijk vind om gewoon ergens te zijn en aan niets anders te denken, is dat hier een vanzelfsprekendheid. Hoe cliché ook, in dit desolate berggebied kun je weinig anders dan je nietig voelen. De ontberingen waarmee we tijdens de tocht te maken krijgen, zoals hoogteziekte, bitterkoude nachten en dagen zonder douche of wc, maken de voldoening alleen maar sterker. Nu ik mezelf door dit machtige en krachtige berglandschap beweeg, begrijp ik ineens waarom de Quechua deze bergen vereren als goden.
10. Het Chavín de Huántar-tempelcomplex
De voldoening is groot als we Chavín de Huántar, op 3150 meter hoogte in de uitlopers van de Cordillera Blanca, bereiken. We hebben het gered! Het complex is ruim drieduizend jaar oud en bestaat uit twee tempels, pleinen en terrassen en is een van de oudste religieuze centra van de Andes − veel ouder dan de bekendere ruïnes van Machu Picchu, honderden kilometers naar het zuiden. ‘De Chavín hadden gedurende een millennium grote macht in de regio,’ legt Jorge uit. ‘De kosmologie die zij aanhingen telt vier pachas: de bovenwereld van de zon, wind en andere elementen, de wereld van het hier en nu, waar de mensen, dieren en planten leven, de onderwereld van doden en ziekten, en de wereld van de geesten. Het tempelcomplex was de religieuze verbeelding van hun macht en voorspoed, en de plek waar ze de almachtige Pachamama vereerden.’
Lees de complete reisreportage over Peru in Columbus Travel editie 118!
Meer van dit soort tips? Volg Columbus Travel op Facebook en/of Instagram en meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief!