Babylonische spraakverwarring tijdens het WK Voetbal
Sao Paulo
Brazilië
Flashpacker
Babylonische spraakverwarring tijdens het WK Voetbal
Babylonisch Braziliaans
‘Water, I want water’, roept de Chinese gast in het restaurant in Sao Paulo drie keer gefrustreerd. Zijn accent maakt er meer iets van ‘wa-uh’ van, maar zelfs ik begrijp wat hij wil, en ik zit twee tafels verder. De Braziliaanse ober daarentegen kijkt hem wanhopig en vertwijfelend aan, hij snapt het niet. Als de Chinees het – in zijn en mijn ogen – toch redelijk bekende internationale drinkgebaar maakt met zijn hand, en daarbij ook aanduidt dat het een grote fles mag zijn, lijkt de ober het te begrijpen. Beiden halen opgelucht adem en ik kan ook weer gerust verder met mijn eten. Totdat de ober terug komt. Met een fles bier van bijna een liter. Noooo, water, water, is de reactie van de Chinees. Ik kan het niet langer aanzien en roep luid: “Agua, agua!” Aaahh, roept de ober nu echt begrijpend, agua. Zowel gast als ober kijken mij met een gelukzalige lach aan en als de goede fles op tafel verschijnt, proost de Chinees nog even naar mij, ik proost vriendelijk terug met mijn biertje, die ik wel correct had besteld en gekregen.
WK Voetbal
Dit voorval kenmerkt mijn vierdaags verblijf in deze gigantische Braziliaanse metropool. Want ook ik heb meerdere keren problemen ondervonden om mijzelf duidelijk te maken aan de lokale bevolking en dan spreek ik nog wel een paar woorden Portugees en niet al te slecht Benidorm-Spaans. En gelukkig weet ik het verschil tussen agua en cerveza! De Brazilianen zijn zeker behulpzaam en vriendelijk, maar de meesten spreken echt geen woord Engels, sommigen reageren positief op mijn steenkolen-Spaans, maar veel soelaas brengt het niet. In de taxi naar het strand van Guarajá op 86 kilometer van de stad stopt de conversatie met chauffeur Fernando met het herhalen van Holanda en de naam Seedorf omdat deze niet zo lang geleden bij de lokale club Botafogo begonnen is. Als mijn collega’s en ik wat beroemde Braziliaanse voetballers noemen is hij stil en glimlacht hij slechts. Als je zelfs al niet over voetbal kunt praten, al helemaal niet in dit land, dan voorspelt dat niet veel goeds als over slechts twee jaar hier het gehele WK voetbal-circus neerstrijkt in twaalf speelsteden, waaronder Sao Paulo. Op het strand bestellen we caipirinha, de nationale drank. Gaat in een keer goed zonder problemen!
Zuur sap
Een drankje bestellen op de beroemde Avenida Paulista, een kilometerslange drukke doorgangsweg: vriendelijkheid alom bij het oude baasje achter de toonbank als ik een paar ingrediënten voor een vers sapje – een suco - opsom van het bord aan de muur. Ik blijk verse sappen en ingeblikte kokosnoot door elkaar te noemen en dat is niet mogelijk. Wil ik ook niet natuurlijk, ik ga voor vers. En hij is het niet eens met mijn keuze om er verse citroensap in te doen, zo maak ik op uit zijn wilde armbewegingen met een citroen in zijn hand en het zure gezicht dat hij trekt. We komen er wel samen. Ananas dan? Sim, sim, (ja, ja) antwoord ik, en laranja probeer ik op mijn beste Portugees. Hij knikt en lacht vriendelijk. Ik krijg mijn drankje uiteindelijk, ook nog in de goede beker en voor de juiste prijs dus ik ben tevreden, smaakt ook nog prima. Niet slecht hoor, in slechts 8 minuten besteld.
Tatoeage
De volgende dag wil ik naar de kapper, zoals ik dat vaak in het buitenland doe. Met mijn erg korte kapsel (lees: kalend) is dat meestal een snelle klus en vaak ook nog veel goedkoper dan in Nederland. En soms levert het ook nog eens een grappig verhaal of leuke ontmoeting op. Zo ook deze keer. De kapsalon meet ongeveer 1 bij 6 meter en telt slechts drie grote ouderwetse kappersstoelen. De toonbank onder de spiegels staan vol met parafernalia uit vervlogen tijden en aan een haakje hangt een tondeuse die al minimaal vele decennia meegaat. De twee lege flessen Jack Daniel’s whiskey doen meer vermoeden dat de eigenaar een bartender is en geen barbier. En twee van de drie kappers zien er ook meer uit als onverschrokken leden van een stoere motorclub dan de vaak wat vrouwelijkere mannentypes die in een kapsalon werken. Mijn kapper heeft tatoeages tot boven zijn T-shirt uit kruipend en ze bedekken zijn adamsappel. Waar de twee getatoeëerde sterren op zijn voorhoofd voor staan vraag ik maar niet. Ook deze Braziliaan is uiterst vriendelijk en correct en spreekt nog het beste Engels van alle mensen die ik in de paar dagen ben tegengekomen. Ik start dan ook een gesprekje over het poppetje op de toonbank naast de whiskyfles, een mini-me versie van hemzelf, inclusief de sterren op het voorhoofd. Hij lacht erom en legt ook uit dat het antieke scheerapparaat waarvan ik dacht dat het alleen als museumstuk diende, wel degelijk gebruikt wordt. Angstvallig wijs ik op een nieuwer exemplaar en vraag hem die te gebruiken. Zijn eveneens tot in de keel getatoeëerde collega begint een verhaal over zijn ex-vriendin, een Nederlandse balletdanseres waarvoor hij zelfs een jaar in Amsterdam woonde. Het lijkt me een aparte combinatie, maar ik heb met hem te doen als hij een treurig gezicht trekt wanneer hij verteld dat zij het uitmaakte. Waarom zij dat deed, zegt hij niet. Ik ben in elk geval erg blij dat deze kappers wel goed genoeg Engels spreken om mij te begrijpen dat als ik 1 vinger opsteek en de tondeuse aanwijs, mijn eigen internationale gebaar voor standje 1 op dat apparaat, ze dit ook goed instellen. Krijg gelukkig niet 1 fles bier, whiskey of, nog erger, 1 ster op mijn voorhoofd getatoeëerd. Ik loop als tevreden kortgeschoren klant de zaak uit.
Conclusie: je kunt met een gerust (voetbal)hart naar Sao Paulo. Want je kent nu het verschil tussen water, bier, sap en caipirinha. En je wilde haren raak je hier ook prima kwijt. Wie wil er wat drinken?
Foto's
