Schapen scheren in Vuurland
Tierra del Fuego
Argentinië
Lvdmoer
Schapen scheren in Vuurland
Vandaag stond het volgende avontuur op het programma: Estancia Viamonte, een 40.000 hectare grote ranch met 22.000 schapen. De ontvangst was erg hartelijk, al was het alleen al door hun Golden Retriever Sam, die na het openen van het portier binnen 2 seconden in de cockpit zat om ons helemaal af te lebberen. Ook met de gastvrouw Carolina moest uitgebreid gezoend worden en we werden gelijk naar de gezelligheid van het Seaview House geleid, waar een oude kachel een heerlijke warmte verspreidde. We mochten onze slaapkamer zelf uitkiezen en de mega-unit met kingsize bed en rondom uitzicht over de estancia won het. Er was gelijk ‘tea with cookies’ en een hoop verhalen van Carolina. Het leek erop dat ze net zo blij was dat we er waren als wij, zodat ze weer eens wat anders zou zien dan schapenkoppen en traditionele Argentijnse kerels die haar achter het aanrecht houden i.p.v. haar mee te laten werken op de estancia, wat ze dolgraag zou willen.
Na de thee gingen we op weg naar Estancia Catalina, waar het schapen scheren in deze maand plaats vindt. Over het algemeen duurt dit zo'n 25 dagen, dus we troffen het. Tussen de 100-en schapen die staan te wachten en letterlijk in en onder de schuur staan te drogen om geschoren te worden, vonden we Simon Goodall, de ega van Carolina en tevens kroonprins van dit familiebedrijf. Gehuld in traditioneel Argentijns alpinopetje en goggels tegen het stof, verwelkomde hij ons met een brede lach en heeft ons geïntroduceerd in de wereld van een schapenboer.
Oktober is de tijd om te lammeren. Eind november worden eerst de 'droge' schapen (rammen en schapen zonder lam) geschoren en dit breidt zich uit naar december en naar de moederschapen met hun lammeren. Maar om ze in die schapenschuur te krijgen, moeten ze eerst uit de bossen gehalen en in een aangewezen wei samen drijven. Dat gebeurt 's ochtends vroeg rond een uur of 4. Rond half 8, begint het scheren. Simon en Thomás voeren over alles supervisie, waardoor ze dagen maken van 0330 tot 1900. Wat een leven.....
Voor het schaapscheren zelf huren ze z.g. Shearing Gangs uit Noord-Argentinië en/of Uruguay in. Ruige mannen die vanaf augustus, wanneer het schaapscheerderseizoen in het noorden begint, langzaam om de zuid zakken, op zoek naar werk. Het is fascinerend om te zien hoe ze een schaap uit de kraal kiezen, de kop opzij duwen, zodat ie een soort verlamd wordt en 'm vervolgens aan de voorpoten wegslepen. Het schijnt dat het schaap zoveel stress heeft van het opgejaagd worden, het met z'n allen in die schuur staan en het lawaai van de mechanische knipmessen, dat ze alles wel best vinden als ze uiteindelijk onder het mes moeten. Het werk moet onvoorstelbaar zwaar zijn, want zo'n schaap weegt wat kilootjes en alles gebeurd op de grond, zodat de scheerders bijna 80% van de tijd gebukt staan om hun handelingen uit te voeren.
De huid wordt aan 1 stuk afgeschoren en op een tafel gegooid, waar weer andere mannetjes staan om de goede van de slechte stukken wol van elkaar te scheiden.
Uiteindelijk wordt alles op kwaliteit in zakken samengeperst waarna het gereed is voor verwerking. De geschoren schapen komen via een luik en een trappetje als kale neten in een kraal terecht, waarna ze geteld worden en weer het land op gaan. Het is dan altijd maar te hopen dat het weer redelijk blijft, want de geschoren schapen hebben natuurlijk geen bescherming meer. Een aantal jaar geleden hebben ze 2000 schapen verloren aan onderkoeling door een hagelstorm.
De volgende dag ging om 03:40 ging de wekker. We waren uitgenodigd om mee te gaan tijdens het samendrijven (mustering) van de schapen. Om 4 uur wachtte Simon ons op met z'n pick-up truck volgeladen met honden die luid blaffend aangaven dat ze er zin in hadden. We hadden ongeveer alle laagjes aangetrokken die we hadden en maar goed ook, want er blies een snijdende wind over de kale vlaktes van Vuurland.
Een paar km verderop was het verzamelpunt waar de Mustering Gang en de paardentrailers samenkwamen. Terwijl de honden luid blaffend aan hun warming-up waren begonnen, werden de paarden gezadeld. Toen we goed en wel te paard zaten en uitgelegd hadden gekregen met welke techniek er in Argentinië gereden wordt (teugels in de linkerhand, zodat de rechterhand vrij blijft om takken weg te houden en een lasso vast te houden), daalden we af in het met mistflarden omgeven bos op zoek naar schapies. Dat geeft weer een andere dimensie aan het paardrijden om het paard tussen de bomen heen te zigzaggen en daarbij allerlei zwiepende takken af te weren en in het zadel te moeten bukken voor overhangende takken.
Ondertussen werden we ingewijd in de signalen van de herders. In linie wordt het bos afgestroopt en om te weten dat je nog in lijn bent met je maatjes direct naast je, wordt er af en toe een kreet geslaakt in een lage toon. Als er schapies gevonden worden, worden er hogere kreten gebruikt. Daar tussendoor vinden er allerlei signalen naar de honden plaats, meestal in de vorm van fluitjes. Het is fascinerend om te zien hoe de honden alléén naar de signalen van hun baas luisteren en hoe idolaat ze van deze persoon zijn. Toen we na een aantal uren uit het bos kwamen, zagen we opeens een hele groep blatende schapen de vlaktes op rennen: we hadden ze gevonden! Wat een prachtig gezicht om die caballero's in hun leren broeken en jassen van schapenwol die beesten te zien samendrijven in het vroege ochtendlicht. Heel bijzonder om daar bij te kunnen zijn.
Foto's
