De vakantiestress voorbij: oorzaken én 8 remedies
Met het vakantiegeld op de bank en de zomervakantie in aantocht mag de vakantievoorpret bijna beginnen. Vakantievoorpret? Vakantiestress zul je bedoelen! Ruim 70% van de Nederlanders maakt zich voorafgaand aan de vakantie ontzettend druk en gaat totaal niet ontspannen op reis. Gelukkig kan dat ook anders. Wij vertellen je de voornaamste oorzaken van vakantiestress en nog belangrijker: hoe die te voorkomen!
Relatiestress
Hoewel vakantie een tijd is om te ontspannen, is het dat voor veel mensen allerminst. Het begint al bij het uitzoeken van de bestemming. Dat kan niet alleen bij jezelf keuzestress opleveren, maar ook je relatie een flinke knauw geven, zo blijkt uit onderzoek van Cheaptickets.nl onder ruim 1300 Nederlanders. Maar liefst 53% stelt andere vakantiewensen te hebben dan de partner, wat in 16% van de gevallen leidt tot ruzie. Daarbij delft de man opvallend vaak het onderspit: in 47% van de gevallen besluit de vrouw waar de reis naar toegaat, tegenover 30% van de mannen. Of die relatie standhoudt, moet maar blijken: 35% van de ondervraagden stelt ervoor open te staan om dit jaar zonder hun wederhelft op vakantie te gaan.
Financiële stress
Volgens onderzoek van Motivaction in opdracht van Amazon blijkt dat de vakantie bij één op de vier Nederlanders financiële stress oplevert. Het vakantiegeld wordt dan ook lang niet altijd aan vakantie opgemaakt. Zo kan een onverwachte financiële tegenvaller roet in het eten gooien (41%), wordt er niet genoeg gespaard om op vakantie te kunnen gaan (41%) en zijn veel mensen bang om de controle over het budget te verliezen tijdens de vakantie (34%). Voor 29% van de Nederlanders is financiële stress zelfs een reden om de vakantie een jaartje over te slaan.
Voorbereidingsstress
Als je die eerste hordes al overleeft, dan is er nog de stress van het uitzoeken van vliegtickets en hotels, de inpakstress en de stress op het vliegveld of in het verkeer (vertrekt het vliegtuig wel op tijd? Ben ik niet te laat? Hoelang gaat die file duren?). Hoewel volgens ons eigen recente onderzoek de voorbereiding voor de vakantie voor ruim de helft van de reizigers bijdraagt aan het vakantiegeluk, hangt dat wel af van hoe je die voorbereiding aanpakt. Het inpakken van de juiste spullen en ervoor zorgen dat de maximale toegestane hoeveelheid bagage niet wordt overschreden is volgens Motivaction dan ook de grootste stressfactor (25%). En dat blijkt óók voor relatiestress te kunnen zorgen: een vijfde van de mannen ergert zich volgens het onderzoek aan de hoeveelheid spullen die zijn partner inpakt, terwijl 18% van de Nederlandse vrouwen verbolgen is de tas van haar partner te moeten inpakken.
Werkstress
En dan hebben we het nog niet eens gehad over de stress van je werk op tijd afkrijgen voordat je de deur achter je dicht trekt. Uit onderzoek van CNV onder 2000 leden blijkt dat één op de vijf mensen zelfs tijdens de vakantie nog stress van werk ervaart en dat maar liefst 36% de eerste dagen van de vakantie moe of ziek is door de werkstress voorafgaand aan de vakantie.
De gevolgen
Verschillende studies laten zien dat de start van een vakantie vaak een hoge bloeddruk, slechte slaapkwaliteit, een slecht humeur en gebrek aan initiatief met zich meebrengt en zelfs kan resulteren in ernstigere lichamelijke klachten als koorts, migraine of maagklachten. Zo’n 3% van de Nederlanders lijdt zelfs aan 'vrijetijdsziekte': het ziek worden tijdens de eerste dagen van de vakantie. En alsof dat niet erg genoeg is, blijkt uit onderzoek van Hart van Nederland onder ruim onder 3500 respondenten dat 40% niet opgeladen thuiskomt na de vakantie. Dat is ook niet zo gek als je bedenkt dat 23% zich niet tijdens de vakantie kan afsluiten van werk en dus op het strand toch nog wat mailtjes beantwoordt of op de camping nog even met een klant bellen.
Je zou er bijna niet meer van op vakantie willen gaan! Máár, gelukkig weten we óók dat vakantie heel gezond voor je kan zijn en zelfs levensverlengend kan werken.
Met de juiste voorbereidingen kan óók jij een stressloze reis tegemoet gaan. Dit zijn onze acht tips!
Tip 1: voorkom ruzie en vind de gulden middenweg
Het is niet erg als je er als koppel verschillende vakantiewensen op nahoudt. Dat overleef je het beste door niet altijd je zin door te drijven, maar de ander ook wat te gunnen. Dat geldt zowel bij het kiezen van de bestemming als op vakantie zelf. Maak vooraf bijvoorbeeld ieder een lijstje met je top vijf bestemmingen en kijk welke overeenkomen. Of spreek af dat de ene het ene jaar mag kiezen en de andere het volgende jaar. Dat kun je ook tijdens de vakantie toepassen: wil jij de hele dag op een strandbedje liggen, terwijl je partner dolgraag die ene hike wil doen? Prima! De ene dag een stranddag, de andere dag een wandeling. Heb je ergens echt geen zin in? Onderneem dan af en toe iets zonder elkaar. Zo krijg je toch allebei je zin, zolang je er maar voor zorgt dat je elkaars gezicht tijdens de vakantie ook nog wel een keer te zien krijgt.
Tip 2: zorg voor een geldpotje
Wil je het liefste naar de Bahama’s, maar laat je bankrekening nog niet eens een weekendje op Texel toe? Dan gaat er iets mis in de voorbereidingen. Natuurlijk kun je wachten op je vakantiegeld, maar in veel gevallen zal ook dat bedrag niet alle kosten van de vakantie kunnen dekken én kan het zomaar zijn dat je dat potje moet aanbreken voor een of ander vervelend noodgeval, zoals een kapotte wasmachine. Zet liever één keer per maand een bepaald bedrag wat je niet nodig hebt voor vaste lasten opzij op een spaarrekening. Dat bedrag kun je eventueel aanvullen met je vakantiegeld.
Probeer de kosten ook te spreiden: bij een reisorganisatie doe je vaak eerst een aanbetaling en hoef je pas een aantal weken voor vertrek het resterende bedrag te betalen. Regel je alles zelf, dan zul je misschien al maanden vooraf je vliegtickets boeken en regelen, terwijl je de accommodaties pas veel later hoeft te betalen. Ook je autohuur wil je zo vroeg mogelijk regelen. En vergeet ook niet om geld opzij te zetten voor alles ter plaatse! Natuurlijk kun je een deel met je creditcard betalen, maar ook deze zal tijdig afgelost moeten worden.
Tip 3: Krijg geen spijt, boek op tijd
Last-minute op vakantie gaan? Dat is niet altijd even verstandig. Backpacken op de bonnefooi klinkt misschien heel verleidelijk, maar voor bepaalde bestemmingen, zoals IJsland, Namibië en Nieuw-Zeeland, moet je op tijd je reisplannen maken. In veel gevallen geldt ook dat vliegtickets goedkoper zijn als je ze vroeg boekt: de tijd van lastminute-deals is wel echt voorbij. Zoeksites zoals Google Flights, Skyscanner en Kayak hebben een tool voor het bijhouden van prijzen, waarmee je een waarschuwing kunt instellen voor wanneer de prijs verandert op een interessante route. Dit is een ideale optie om je vlucht te stalken voor de beste prijs. Hotels kunnen overigens juist wél voordelig zijn om heel last-minute te boeken. Vind je dat te spannend? Wacht dan tot een paar weken voor vertrek.
Liever helemaal geen stress? Geef dan de reisvoorbereidingen uit handen aan iemand die er zijn beroep van heeft gemaakt. Als je boekt via een reisorganisatie, is het kostenplaatje vooraf duidelijk, word je ontzorgd en weet je zeker dat je geholpen wordt als er op reis toch onverhoopt iets mis mocht gaan.
Tip 4: neem eerder vrij van werk
Werkstress is een grote boosdoener voor klachten tijdens en zelfs na de vakantie. De druk om alles af te krijgen weegt bij veel mensen zwaar en het kan lastig zijn om werk écht los te laten en de boel écht de boel te laten. Hoe tegenstrijdig het ook klinkt, is het soms goed om je vakantiedeadline zelfs nog een stukje naar voren te schuiven. Neem een dag vóór je vertrek al vrij om de laatste aankopen te kunnen doen, rustig alles in te kunnen pakken en vooral ook even tot rust te kunnen komen, zodat je adrenalineniveau niet nog op standje 100 staat als je de auto of het vliegtuig in stapt.
Zorg dat je, als het even kan, al een aantal dagen van tevoren de belangrijkste zaken af kunt vinken zodat je op het eind echt niets anders te doen staat dan je out-of-office aan te zetten en je hoofd niet vol ‘ik moet nog eigenlijk’-zaken begint aan de vakantie. Begin daarvoor al twee weken van tevoren met het maken van een takenlijst. Zo krijg je snel duidelijk wat echt af moet en hoeveel tijd dat nog gaat kosten. Vraag je ook kritisch af of alles ook echt af móét of dat sommige zaken heus wel kunnen wachten tot na je vakantie, of overgenomen kunnen worden door een collega. En als je dan uiteindelijk die deur achter je dichttrekt, zet dan ook je werktelefoon uit, zodat je onbereikbaar bent. En waag het niet je laptop in te pakken!
Tip 5: neem meerdere korte vakanties
Je zou denken dat meerdere korte vakanties betekent dat je je dus meermalen bloot moet stellen aan voorbereidingsstress. Toch blijkt uit onderzoek van University of California, San Francisco en Harvard dat een vakantie van slechts zes dagen al positieve effecten heeft op ons lichaam. Nederlandse psychologen sluiten zich daarbij aan: van de vijf weken die een gemiddelde werknemer aan vakantiedagen krijgt, kun je het beste twee keer acht dagen nemen. Zo houd je nog wat losse dagen over en creëer je voldoende rustmomenten om je accu op te laden.
Tip 6: voorkom inpakstress
‘Heb ik nou de zonnebrandcrème voor de kinderen ingepakt? En heb ik twee of drie hemdjes nodig, of misschien wel vijf? Zal ik slippers én gympen meenemen, of toch die hakken voor als we uit eten gaan?’ Herkenbaar? Inpakstress hoort er tot op zekere hoogte gewoon bij, maar als je gillend op je te volle koffer staat te springen, dan is het wellicht wat uit de hand gelopen. Ook hier geldt: een goede voorbereiding scheelt de helft. Je hoeft niet al weken van tevoren te beginnen met inpakken, maar een lijstje maken kan al veel schelen. Zo loop je niet steeds te malen, maar kun je zaken die je te binnen schieten simpelweg even opschrijven en ben je tegen de tijd dat de koffer wel uit het stof mag goed voorbereid.
Doe jezelf een plezier en begin niet pas twee uur voordat je moet vertrekken met inpakken: dat heeft nog nooit iemands hart goedgedaan. Ga je vaker met vakantie, dan kun je er ook voor kiezen om bepaalde zaken standaard in je koffer te bewaren. Nee, niet je vieze onderbroeken van de vorige reis, maar wel een toilettas met een scheermes, tandenborstel en tandpasta, pleisters, oplaadkabels en je hike-schoenen, om maar wat suggesties te doen. Dat scheelt je een hoop ‘o ja’s’ tijdens het inpakken. Of je maakt gebruik van onze handige inpaklijsten voor elk type vakantie.
Onthoud ook dat niet alles in je ruim- óf handbagage mag en dat verschillende luchtvaartmaatschappijen verschillende regels hanteren voor het type of formaar handbagage. Past het allemaal niet in je koffer? Tenzij je van plan bent de rimboe in te trekken, zal een groot deel van wat je nodig hebt ook gewoon ter plaatse te verkrijgen zijn. Nee, dat flesje handwasmiddel hoeft écht niet per se mee!
Tip 7: houd rekening met onverwachte omstandigheden
We zijn er met z’n allen heel goed in om ons druk te maken over dingen waar we geen invloed op hebben, maar dat heeft weinig zin. Heeft je vliegtuig vertraging? Dan is dat heel vervelend. Kun je er iets aan veranderen? Waarschijnlijk niet. Heeft stress dan zin? Hoogstwaarschijnlijk ook niet. Doe hetgene wat je kunt doen (zoals je hotel informeren, zorgen dat je op een andere vlucht wordt geboekt en mogelijk compensatie regelen) en zorg ervoor dat niet bij voorbaat al je vakantievoorpret verpest wordt. Een goede voorbereiding is het halve werk, dus neem deze checklist nog even door om blunders op het vliegveld te voorkomen. Zorg dat je goed verzekerd bent en voorkom waar mogelijk vervelende ervaringen, zoals gehackt, gezakkenrold, of opgelicht worden door corrupte ambtenaren op reis.
Tip 8: geef jezelf de tijd om te acclimatiseren
Eíndelijk ben je aangekomen op je vakantiebestemming. Tijd om alles te gaan verkennen! Je dumpt je koffers en gaat meteen weer erop uit. Toch? Niet doen! Reizen is vaak een aanslag op je lijf en geest: je hebt in veel gevallen te maken met een ander klimaat, ander voedsel, een andere omgeving en een andere tijdszone. En dan mis je ook nog de structuur van thuis. Geef jezelf even de tijd om om te schakelen: slaap bij, drink voldoende water en kijk af wat de locals doen. Is een siësta op het heetst van de dag heel normaal? Neem die wijsheid over, zij hebben zich al aangepast aan de omgeving. Zorg dat je ook weet wat de lokale etiquette is, zodat je geen blunders maakt met kleding, woorden, fooi of handgebaren.
Tot slot …
Vaak hebben we te hoge verwachtingen van onze vakanties. Alles moet ideaal zijn, al onze problemen moeten als sneeuw voor de zon verdwijnen en we moeten ervaringen maken die de ervaringen van anderen doen doorbleken. Maar de Romeinse filosoof Seneca zei het al: ‘Je moet van mentaliteit veranderen, niet van klimaat. Al steek je de eindeloze zee over, al wijken landen en steden achter je, je problemen zullen met je meegaan waar je ook heengaat.’ Wees dus niet te streng voor jezelf en probeer vooral te genieten. Gaat er iets mis? Met een beetje geluk kun je er straks om lachen en levert het in elk geval een goed verhaal op. Omarm de verrassingen en geniet van de onverwachte avonturen. Fijne vakantie!
Volg Columbus Travel op Facebook, Instagram, Spotify en/of YouTube en meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief.
