De beste citytrips buiten de Randstad
De grote steden in Nederland kampen met een serieus probleem: overtoerisme. Als we deze ontwikkeling na de crisis een halt toe willen roepen, zullen we aan spreiding moeten doen. Gelukkig zijn er genoeg alternatieven voor de Grote Vijf – kleiner qua formaat, groter qua ervaring.
Citytrip 1: 5x lekker weg in Zutphen
Als antroposofisch bolwerk – antroposofie is een levensleer geënt op innerlijke ontwikkeling – beschikte Zutphen al over biologische winkeltjes, lang voordat ‘bio’ en ‘ambachtelijk’ weer in raakten. Ook nu nog vind je er tal van eigenzinnige zaakjes en initiatieven die een hoger doel dienen. Simone Wittgen dompelde zichzelf onder in deze knusse Hanzestad.
1. Stap terug in de tijd bij De Pelikaan
Het interieur van De Pelikaan, de koffiewinkel van de familie Wassink, is in ruim tweehonderd jaar geen spat veranderd. In de aangrenzende koffiebranderij worden elke dinsdag koffiebonen gebrand. De geur die daarbij vrijkomt komt je al van een afstandje tegemoet. De populairste koffie? Espresso Arabica Medium.
2. Ga shoppen in de Lange Hofstraat
Als je tijdens je stadsbezoek wil shoppen moet je in de historische Lange Hofstraat zijn. Stilleven doet zijn onderschrift – ‘calm and sustainable living’ – eer aan. De interieur- en lifestyleproducten zijn stijlvol, en stralen eenvoud uit, van sieraden tot servies; bij By Nord haal je je hart op aan Scandinavisch design met een verhaal. Ook Horta verdient een bezoek. Alleen al de stoep, rijkelijk aangekleed met potten en planten, is een genot voor het oog,
3. Struin door pittoreske stokroossteegjes
Je vraagt je haast af waarom het nog geen Instagramhotspots zijn: de Heukestraat, de Barlheze en de Kolenstraat. Stokrozen en ander kleurrijke bloemen groeien hier tegen de gevels aan. Met veel liefde toverden een aantal bewoners hun buurt om tot een kleurrijk rustoord midden in het centrum.
4. Ontsnap aan de stad
Voor het perfecte uitzicht op de IJsselkade, met zijn statige witgekalkte panden, steek je de Oude IJsselbrug over naar de Tichelbeeksewaard. Uitwaaien? Er is een wandelrondje aangelegd van 1,3 km.
5. Slaap in een oude timmerwerkplaats
In het centrum overnacht je in een tot sfeervolle B&B omgetoverde oude timmerwerkplaats: Hut 16. En hoe fijn, voor pure ontspanning kun je de privéwellness afhuren. Na een dagje stadswandellen is het heerlijk uitblazen in de jacuzzi of Finse sauna, vanaf € 195 per nacht voor twee personen (incl. wellness) of € 240 voor twee nachten en twee personen (excl. wellness).
Citytrip 2: 5x de beste highlights van Deventer
Als de monumentale façades van Deventer konden praten, zouden ze aan één stuk door vertellen. Eliane Roest nam de tijd om te ‘luisteren’ naar de vele verhalen die de Hanzestad rijk is. Extra fijn: het water ligt binnen handbereik.
1. Aanschouw de skyline van Deventer
Een goed begin is het halve werk. Het pontje over de IJssel is dé manier om Deventer binnen te komen. Heb je tijd? Sla dan vóórdat je op het pontje stapt een kleedje uit in het Worpplantsoen, het oudste stadspark van Deventer. Hapjes en drankjes mee, en genieten maar. In de zomer vinden er regelmatig openluchtconcerten plaats. Iets verder naar het westen liggen de uiterwaarden van de Ossenweerd. Even je hoofd leegmaken.
2. Maak een stadswandeling
Alleen of onder leiding van een gids; struintempo is het beste tempo voor Deventer. Het voordeel van een gids is uiteraard dat hij of zij je net iets verder buiten de gebaande paden leidt, en over waardevolle (historische) context beschikt, elke dinsdag t/m zondag. Sinds 2018 is de historische binnenstad ook toegankelijk via de mobiele telefoon. Je kunt daardoor ook zelf op stap met een audiotour op zak.
3. Loop binnen bij unieke winkels
De Brink (het centrale plein) en de straatjes eromheen zijn een waar paradijs voor schatjagers. Het ene zaakje is nog unieker en authentieker dan het andere. Begin je jacht in de Deventer Koekwinkel op de Brink, en wandel vervolgens door de Walstraat, Grote Poot, Kleine Overstraat en Grote Overstraat. De vele artistieke winkeltjes, waaronder een stempelwinkel, worden hier afgewisseld met leuke koffietentjes en fijne borrelplekjes. Houvast nodig? Haal dan bij de VVV een gratis folder af met daarin ruim 75 kleinschalige winkeltjes. Of download de speciale vintageroute.
4. Ontdek het Havenkwartier
Het Havenkwartier was dé ontdekking van mijn stadsbezoek. Dit voormalige industrieterrein wordt in rap tempo ontwikkeld en verandert zienderogen in een cultureel epicentrum, levendig en gastvrij. Er loopt ook een streetartroute door het gebied. De route komt langs verschillende streetartwerken en is in een uurtje te fietsen en anderhalf uur te lopen. Wees echter snel; dit ruige stukje Deventer is nog niet bekend bij het grote publiek.
5. Slaap in het huis van …
Hotel in het huis van… is uniek in zijn soort. Hier geen doorsnee hotel aan een anoniem plein, maar een unieke slaapervaring, bestaande uit diverse ‘city lofts’ op verschillende locaties. Zo is De Gridnik ondergebracht in een Latijnse School uit de vijftiende eeuw – de kamer wordt gekenmerkt door een enorme golvende boekenkast – en Het Tuinhuis in een prachtige binnentuin.
Citytrip 3: 5x de leukste doentjes in Leeuwarden
Ljouwert, Luwt, Lintwarde; de Friese hoofdstad heeft vele namen. Toch laten veel mensen de stad links liggen ten faveure van de ‘grote namen’. Onterecht, vindt Laura van der Wal (@lauramelanie_vanderwal). De historische binnenstad, gezellige winkelstraten en ongedwongen sfeer maken het een ideale stedentripbestemming.
1. Dwaal door de duurzaamste winkelstraat van de stad
De Nieuwe Ooststraat is, contrasterend genoeg, de oudste én duurzaamste winkelstraat van Leeuwarden en bulkt van de historische panden, kleurrijke gevels en bijzondere zaken. Ik vind het heerlijk om door deze straat te slenteren en de verhalen achter de gevels te ontdekken. Zelf slaag ik altijd bij de tweedehandskledingboetieks en biologische winkels, zoals Jouw Dagelijkse Kost.
2. Kijk binnen in een 18de-eeuws paleis
Midden in het centrum vind je zomaar een imposant 18de-eeuws stulpje met een roemruchte geschiedenis: het Princessehof. In dit stadspaleis bracht de prinses van Oranje-Nassau ooit haar dagen door. Het gebouw doet anno nu dienst als keramiekmuseum. Onlangs opende er een nieuwe expositieruimte, volledig gewijd aan M.C. Escher, die in het paleis werd geboren.
3. Maak een wandeling langs streetart
Tijdens een stadswandeling zie je veel muurschilderingen. Ben je net als ik gefascineerd door deze kunstwerken in de openlucht? Dan is het volgen van een Street Art Tour met A Guide To Leeuwarden een echte aanrader. Zo hoor je de verhalen achter de kunstwerken en ontdek je murals die je normaal niet eens had opgemerkt, gratis op donatiebasis.
4. Kies voor lekker ite
Je dag afsluiten met een etentje? Restaurant Sjoddy – see you op z’n Fries – is de place to be. Na het proeven van de geweldige wijnen en spijzen, geïnspireerd op de Italiaanse en Spaanse keuken, durf ik inderdaad te wedden dat ze je nog weleens terug gaan zien. Ik zou zeggen: lekker ite! Op het terras van Sjoddy is het trouwens goed toeven.
5. Spendeer een nachtje in de cel
In Leeuwarden is welgeteld één hostel te vinden. En wat voor een! In het Alibi Hostel boek je geen kamer, maar een cel. Na een grootschalige renovatie zijn de cellen van de voormalige strafgevangenis De Bokhuispoort omgetoverd tot slaapzalen en luxe kamers voor twee.
Citytrip 4: 5x op ontdekkingstocht in Breda
Een historisch centrum, omzoomd door natuur en doordrenkt met Brabantse gezelligheid. Anne-Floor van Nunen – zelf een Bredase – toont aan waarom de stad ook wel de ‘parel van het zuiden’ wordt genoemd.
1. Verken de straatjes van Breda
Breda heeft net zulke mooie straatjes als Amsterdam. Mijn absolute favoriet is de Sint Annastraat. Andere straten, waar ook genoeg te zien en beleven valt, zijn de Nieuwe Ginnekenstraat, Sint Janstraat, Ginnekenweg, Veemarktstraat, Boschstraat en Haagdijk. Vergeet vooral niet langs te gaan bij lokale winkels als Casa Maria en soukbreda.nl. Of schuif aan bij mijn favoriete restaurants: KAMU en Tante Betsie.
2. Sla natuurwijn in
Zoek je een unieke plek om te ontbijten of lunchen? Dan moet je bij Yirga wezen. Door zoveel mogelijk zélf te produceren en lokaal in te kopen, zijn ze bewust bezig met het verkleinen van hun voetafdruk. Ook vind je bij Yirga het grootste natuurwijnassortiment van Breda. Hik!
3. Huur een bootje en ga het water op
Wat is er nou leuker dan een dagje varen? Bij Bootje Varen Breda huur je een bootje waarmee je de stad kunt ontdekken. Tuurlijk, een rondje over de singels is zeker de moeite waard. Maar durf óók buiten de gebaande paden te varen. In natuurgebied Het Markdal vaar je door een poort van wilgen en elzen, die over de Mark-rivier groeien. Voor drankjes aan de waterkant meer je aan bij BAAI. Door het houtje-touwtje interieur en de unieke locatie krijg je het gevoel dat je op een festival staat.
4. Haal je creatieve ik naar boven
Mijn Bredase lievelingsplek ligt in de industriële wijk Belcrum en heet STEK. Lokale ondernemers wisten dit bedrijventerrein om te toveren tot creatieve broedplaats, grotendeels gemaakt van hergebruikte bouwmaterialen. Als ik er eet, ga ik steevast voor de homemade pannenkoeken van Radio Pannenkoek. En als het weer het toelaat blijf ik hangen voor livemuziek in Houtje Touwtje Stro Gebouwtje.
5. Slaap in de achtertuin van een local
Een stedentrip is wat mij betreft niet geslaagd als mijn accommodatie ondermaats is. Als je overnacht in B&B Het Huisje Breda hoef je je daar geen zorgen om te maken. Deze verborgen parel – een schattig chalet in de achtertuin van Jolande – ligt op een kleine twee kilometer van het centrum, in de bourgondische wijk Het Ginneken.
Citytrip 5: 5x een dagje uit in Nijmegen
Van ‘Oudste stad van Nederland’ tot ‘Keizerstad’; de titels van Nijmegen zullen je ongetwijfeld bekend in de oren klinken. Maar wist je dat de stad ook voorloper is op het gebied van duurzaamheid en zelfs werd uitgeroepen tot Green Capital van Europa? Simone Wittgen ging bewust op ontdekkingstocht.
1. Relax op een stadseiland
Wandel of fiets over hét symbool van Nijmegen – de imposante Waalbrug – en zet voet op een mini-eilandje met een op-en-top vakantiegevoel: het eiland van Veur-Lent. Leg een handdoek neer op een van de strandjes, sup of doe aan supyoga op de Nevengeul en laat het uitzicht op de skyline van Nijmegen op je inwerken. Nieuw op het eiland is het kunstwerk Het gezicht van Nijmegen, een gigantisch Romeins masker. Als je door de ooggaten kijkt zie je Nijmegen liggen.
2. Struin door nauwe steegjes
In het verlengde van het oudste winkelstraatje van Nederland, de Lange Hezelstraat, ligt de Stevenskerk. Werp jezelf terug in de tijd door stil te staan bij de middeleeuwse kanunnikenhuisjes en de Latijnse school aan de voet van de kerk.
3. Ga theeleuten in de Millingerwaard
De Millingerwaard is een verscholen polderparadijsje op een half uur rijden van Nijmegen. Vanaf het kerkje van Kekerdom loop je in nog eens een klein half uurtje (2 km) naar De Millinger Theetuin. Deze oase is alleen te voet of per fiets te bereiken. Je inspanning wordt echter beloond; de oriëntaals-mediterrane tuin is een lust voor het oog, en de hapjes en drankjes zijn heerlijk. Reserveer van tevoren een plekje voor de ‘Klassieke High Tea’.
4. Oogst je eigen groenten en fruit
Marion Boenders, oprichter van Kiemgracht 64 in Malden, stelde zichzelf één duidelijk doel: mensen weer in verbinding brengen met de aarde en het voedsel dat ze eten. Missie geslaagd. In het voedselbos dat ze aanlegde pluk je je eigen groenten en fruit. Je kunt er ook terecht voor kruiden, zelfgemaakte jams en chutneys, of aanschuiven in een heus pop-uprestaurant.
5. Leg je hoofd te ruste in een van de hipste hotels van de stad
Je ziet Hotel Credible al van een afstandje liggen. Dat heeft alles te maken met het metershoge muurkunstwerk. De ligging van het hotel kon haast niet beter, aan het eind van de winkelstraat en op een steenworp afstand van het Valkhofpark en de gezellige Waalkade.
Citytrip 6: 5x shoppen in Den Bosch
Het culturele aanbod in Den Bosch is om u tegen te zeggen. Maar, zal menig koopjesjager denken, kun je er ook een beetje shoppen? Ja natuurlijk! Van de hippe, industriële Tramkade tot het levendige stadscentrum: wij tippen de vijf leukste winkeladresjes.
1. Design met betekenis
In de goed bezigcategorie: Social label lab brengt vaklui en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bij elkaar, en ontwerpt arbeid op maat. 17 topontwerpers en 14 werkplaatsen stelden hun expertise al beschikbaar, met als doel kwetsbare individuen aan waardering en kansen te helpen. De creaties die voorkomen uit die samenwerkingen worden te koop aangeboden in een designshop, tussen de oude graansilo’s en watertorens van een voormalige veevoerfabriek.
2. Interieurhemel
Zelfs als je je hele inboedel bij Ikea hebt gekocht, en dus niets om design geeft, zou je eens een kijkje moeten nemen bij MisterDesign. Deze bijzondere interieurwinkel is ondergebracht in een oude Ford-garage uit de jaren dertig en staat vol met ontwerpen van bekende en minder bekende designers uit binnen- en buitenland. Wellicht zie je het licht – verhip, die Billy-boekenkast is hoognodig aan vervanging toe!
3. Producten uit de streek
Zodra je over de drempel van Boergondisch stapt waan je je in een ouderwetse kruidenierszaak. In de schappen en vitrines tref je het beste van het (Brabantse) land aan: vleeswaren, kazen, ambachtelijke broden, jams en chutneys. Meteen de proef op de som nemen? In een knus hoekje achter in de zaak kun je genieten van koffie en rijkelijk belegde boerenbroodjes.
4. Thee met een twist
Je bent waarschijnlijk zo gewend aan het idee van een theezakje – paar tellen laten trekken en klaar – dat je bijna zou vergeten dat er ook thee in losse vorm verkrijgbaar is. Met de TwisTea-theedispenser meet je in één handomdraai de juiste portie losse thee af. Het uitgebreide theeassortiment van TwisTea werd samengesteld door een heuse theesommelier. Nieuwsgierig geworden naar het merk? Geef je zintuigen de kost in de TwisTea pop-up store.
5. Stadsjungle
Groen, groener, groenst – bij Oerwoud kun je terecht voor alles dat je nodig hebt om jouw woning (en leven) een stukje groener te maken. Denk bijvoorbeeld aan mooie kamerplanten en flessentuinen, maar ook aan plantenboeken en plantaardige producten. Verder ben je in deze stadsoase aan het goede adres voor een organische lunch en maandelijkse workshops. Leuk detail: het Oerwoud neemt ongezonde en ongewilde planten in en verzorgt ze.
Wil jij meer leuke plekjes ontdekken in ons kikkerlandje? Bestel In Eigen Land, een speciale Columbus Travel-editie met 101 tips om het buitenland in Nederland te ervaren. Nu zonder verzendkosten!
