Isabela, het buitenbeentje van de familie
Galapagos eilanden
Ecuador
Lione Kolsteren
Isabela, het buitenbeentje van de familie
Ze is mooi, exotisch, puur. Een primitieve schoonheid. Ze zal je toelaten en haar natural beauty met jou delen. Maar ze kan ook volkomen onverwacht explosief worden en zich meedogenloos van haar duistere gevaarlijke kant laten zien. De jongste dochter van de familie Galapagos is een buitenbeentje. Ze houdt zich ver van haar oudere populaire zussen Floreana en Espanola. Ze houdt zich op in de marge, excentrisch, aan de buitenkant.
Haar naam is Isabela.
We varen met de speedboot van het hoofdeiland Santa Cruz naar Isabela. Een afstand van negentig kilometer, die in bijna drie uur wordt overbrugd. Niet alles aan reizen is prettig. De ervaren reiziger zal dat beamen. Deze overtocht is daar zo’n voorbeeld van. Je moet hem nu eenmaal maken om jouw doel te bereiken, maar het is een regelrechte beproeving.
Met de lijnbus zijn we even daarvoor in Puerto Ayora aangekomen. Een rustig sfeervol dorp. We struikelen over de eerste leguanen, een zeeleeuw luiert relaxed op de havenpier, pelikanen vliegen laag over. De ‘ferry’ ligt al klaar en we verheugen ons op een ontspannend boottripje. Niets is minder waar. Behalve dat de boot overladen is, stuitert de boot tijdens de overtocht tegen de onverwacht hoge golven en doet daarbij onvermoeibare pogingen om de passagiers te lanceren. Het is ondenkbaar dat de menselijke organen onder deze condities netjes op hun plaats blijven zitten.
Maar bij de nadering van Isabela verandert de setting. De zee wordt rustiger, grijs wordt blauw, zwart wordt groen. We zien groene mangrovebossen en even verderop een spierwit zandstrand met palmen. Isabela betovert je meteen. De Sierra Negra, een uiterst actieve vulkaan, verheft zich machtig en imposant boven het dorre land. Naast haar nog vijf andere vulkanen. Isabela, pal op de evenaar, is één van de meest vulkanisch actieve gebieden van de wereld.
Het grootste eiland van de Galapagos is volkomen anders dan Santa Cruz. Het kenmerkt alle Galapagoseilanden: hoewel ze relatief dicht bij elkaar liggen, zijn ze totaal verschillend van elkaar. Ieder eiland betekent een nieuwe verrassing. Isabela ziet er onverwacht mooi uit, paradijselijk. Niets doet vermoeden dat we landen op een volcano hotspot. De boottocht is alweer vergeten en de inwendige organen kruipen langzaam weer terug naar hun oorspronkelijke plek.
Puerto Villamil is het enige dorp op Isabela. Een gemoedelijke plaats van bijna 2.000 inwoners. De straten zijn voor een groot deel met fijn zand bedekt. Vriendelijke huisjes, vriendelijke mensen. De sfeer is relaxed, een beetje Caribisch. Het is bijna avond en we maken een wandeling door het dorp en over het nabijgelegen strand. We zien flamingo’s en grote zeeleguanen. De locals zitten vóór hun huisjes. De jongeren voetballen op het strand met een fanatisme, alsof het om de voorronden van de Zuid-Amerikacup gaat. Zij hebben geen oog voor de schitterende kleuren van de zonsondergang boven de Stille Oceaan. Wij des te meer.
De volgende ochtend doen we Laguna Tintorella aan. Een prachtige naam voor een al even prachtige plek. Het is schitterend zonnig en warm weer. We wandelen over de lavagrond. Behoedzaam, want soms steken scherpe punten lava omhoog. We vallen van de ene verbazing in de andere. Zo veel dieren op zo’n klein stukje. Aan de overkant komt de machtige Sierra Negra uit de wolken. In 1998 nog barstte deze vulkaan spectaculair uit. Het was een enorme explosie met een immense vuurzee, maar de lava stroomde de andere kant op en spaarde dus het dorp.
Zeeleguanen, Sally Lightfootkrabben met hun felle kleuren, pinguïns, zeeleeuwen, ze lijken zich allemaal niets van ons aan te trekken. We moeten hier zeker voorzichtig lopen, want de dieren zitten overal en ze gaan geen centimeter voor je opzij. Prachtige manta’s en haaien in zee. Schitterend gekleurde grote vissen, een zeeschildpad. Een wonderlijke wereld. We wanen ons in professioneel gemaakte natuurfilm.
’s Middags rijden we eerst door de wetlands, een prachtige groene mangrovekust. Als we de weg naar het binnenland inslaan verandert het landschap in een droge vlakte met reuzencactussen. Sommige zijn bijna vijf meter hoog en staan eenzaam in het landschap. Regelmatig steekt een reuzenschildpad de weg over. Op dit eiland leven er veel. En verder….absolute stilte. En altijd die immense vulkaan op de achtergrond. Een sereen landschap, honderdduizenden jaren onveranderd. Prachtige vergezichten, een strakblauwe hemel.
De Wall of tears, de Muro de las Lagrimas, is een bizarre plek op het verder ongerepte eiland. Op Isabela was van 1945 tot 1959 een strafkolonie gevestigd. De gevangenen leefden hier in volkomen isolatie in dit barre landschap. Iedere dag moesten zij dwangarbeid verrichten: een muur bouwen. Zinloos en zwaar werk en duizenden gevangenen overleefden dit niet. De muur is een stille getuige van deze waanzin en van het gelegitimeerde geweld tegen gevangenen.
Als ik boven op de muur sta bedenk ik me wat een onbeschrijfelijk zwaar leven dit geweest moet zijn. Een plek met een onwezenlijke beklemmende sfeer in deze prachtige verder onbedorven natuur. Tranen van wanhoop, allang opgedroogd, in een zwart landschap. Bewoners beweren af en toe het geschreeuw van de gevangenen nog te horen.....
Waar de mens verschijnt, verschijnen wonden, littekens op zijn best. Menselijke bewoning heeft ook hier nogal wat schade veroorzaakt. En dan vooral de huisdieren die de mens meenam. Op een zeker moment zwierven hier ruim 150.000 ontsnapte en verwilderde geiten, die danig hebben huisgehouden op het eiland. Tussen 1997 en 2006 werden ze allemaal geruimd. Isabela herstelt zich opmerkelijk snel. Ook van het strafkamp rest niets anders dan die idiote muur, die hier doelloos en plompverloren in het landschap staat.
Moeder Natuur en haar dochter Isabela kunnen de mens tot nu toe gelukkig nog wel hebben. De mens doet er voor Isabela niet zo toe. Zij zal zijn zoals ze altijd is geweest. Ongenaakbaar. Onbreekbaar. Een ongepolijst juweeltje.
Misschien is het wel om dat ontoegankelijke, het excentrieke, het ongepolijste en het onvoorspelbare, dat zij de minste aandacht van de Galapagosbezoekers krijgt.
Isabela. Wie haar niet kent, zal haar niet missen. Maar dan mis je wel wat.
Foto's
