El Tio is de beschermheilige van de mijnwerkers in de Cerro Rico. Ga je de berg in dan betaal je aan de organisatie en 2/3 van dat bedrag gaat naar de coöperaties, voor watervoorziening en een EHBO-post.(dat zeggen ze in ieder geval) Na het verzamelen ga je de markt op om spullen mee te nemen voor de mijnwerkers, zoals; water, cocabladeren, staven dynamiet, ontstekingslonten en plofpoeder en daar loop je mee rond in je rugzak!! Een heel vreemde gewaarwording.
Na de eerste ervaring in deze mijn kom je na een paar honderd meter (daar waar de lucht van fris naar zwoel warm overgaat) aan op een pleintje. Links er rechts vliegen gasten met zakken van 50kg langs je en worden karretjes gevuld. In een hoekje staat El Tio en vraagt om een sigaret, een slok van een borrel en wat cocabladeren. Onze gids voert het ritueel nu uit.
Vroeger, in de tijd van de Spaanse overheersing, was Potosi, zeggen ze, net zo rijk als Parijs, Londen en Madrid bij elkaar. De reden, zilver. In de berg, die deze stad overheerst, de Cerro Rico, werd in naam van de Spaanse koning zilver gedolven. In het begin werden Inca`s en andere inheemse volkeren daar voor gebruikt en die mochten na gedane arbeid weer huiswaarts keren. Maar het werk was dermate zwaar en slecht dat er nooit iemand terug kwam. Daar hadden de Spanjaarden het volgende op gevonden; werkers bij elkaar drijven en dan de gangen in duwen (samen met bewakers) en dan hekken voor de ingangen, zodat men de volgende dag toch maar weer voldoende mijnwerkers ter plekke had. Zo zijn er volgens de overlevering in de loop der jaren zo`n 7 miljoen indianen om het leven gekomen door de hand van de Spaanse veroveraars.
Een groot buitenlands mijnbouw consortium wilde, om meer (alles aan) opbrengst uit de mijn te halen, de hele berg afgraven. Gevolg, iedereen die in een particuliere mijn coöperatie werkte was meteen zijn werk en inkomen kwijt, maar nog veel erger was dat datgene dat de stad beschermt tegen de ijzige wind in de winter zou verdwijnen, diezelfde berg die werk en inkomen bracht, de Cerro Rico.
Natuurlijk braken hevige protesten uit en of het er nog ooit van komt, de toekomst zal het leren.