Dit zijn de 22 nationale parken die Nederland rijk is
Nederland is maar liefst 22 (!) nationale parken rijk – best knap voor zo’n klein kikkerland. Maar hoe onderscheiden ze zich nou eigenlijk van elkaar? We hebben ze allemaal voor je op een rij gezet. Zo ontdek je snel en gemakkelijk welk nationaal park het beste bij jou past!
Noord-Holland
Zuid-Kennemerland (links) en de Duinen van Texel (rechts). Foto's: Getty Images
1. Zuid-Kennemerland
In Zuid-Kennemerland leeft groot geschut. Zo loop je er wilde konikspaarden, shetlandpony’s, Schotse hooglanders en zelfs wisenten (Europese bizons) tegen het lijf. Dit Noord-Hollandse natuurgebied bestaat grotendeels uit bossen en duinen, hier en daar onderbroken door het perceel van een imposant landgoed.
Geschikt voor: biologen in de dop en
wildspotters
Natuur: duinen, bossen, grote grazers, stranden,
strandwallen, vogels
2. De duinen van Texel
De witsnuitdolfijn voelt zich als een vis in het water bij Texel. En ook de vele zeehonden en miljoenen trekvogels voelen zich er op hun gemak. Een van de manieren om het (zee)leven voor de Texelse kust te aanschouwen, is door middel van een wandeling door en over de duinen van Texel.Hier vind je de grootste variatie aan landschappen per vierkante meter.
Geschikt voor: strandlopers en
dierenliefhebbers
Natuur: duinen, stranden, valleien, vogels,
zeehonden
Friesland/ Groningen
3. Lauwersmeer
Lauwersmeer. Foto: ANP/ Hollandse Hoogte/ Sijmen Hendriks
In de bodem en oevers van het aangelegde Lauwersmeer, op de grens tussen Friesland en Groningen, zit zowel zoet als zout water. En dat bracht een uniek ecosysteem teweeg. Zo groeien er bijvoorbeeld orchideeën en halen vogelspotters er hun hart op. Ook interessant: Het Lauwersmeer staat aangeduid als Dark Sky Park, een plek waar weinig lichtvervuiling voorkomt en de sterrenhemel extra goed zichtbaar is.
Geschikt voor: astrologen in spe en
vogelaars
Natuur: meren, orchideeën, vogels, wadplaten
Friesland
Schiermonnikoog (links) en Alde Faenen (rechts). Foto's: Getty Images
4. Schiermonnikoog
De ‘S’ in ‘TVTAS’ behoort tot ’s lands wildste gebieden. Vanwege de sterke winden rond het noordelijkste waddeneiland van Nederland, is de natuur er altijd in beweging. Het gevarieerde landschap op Schiermonnikoog is er daarom vrijwel volledig intact, wat betekent dat de zeehonden, lepelaars en talloze andere vogelsoorten er vrij spel hebben. Op het strand vind je daarnaast ruim honderd schelpensoorten.
Geschikt voor: rustzoekers en vogelaars
Natuur: duinen, kwelders, stranden, vogels,
wadplaten, zeehonden
5. Alde Faenen
Van open watervlaktes tot rietvelden en van moerasbos tot grasland; laagveenmoerasgebied Alde Faenen (Oude Venen) in Friesland heeft het allemaal. De getrainde spotter onderscheidt er tig verschillende soorten weidevogels. Bovendien is het gebied voor vissers interessant vanwege de grote verscheidenheid aan vissen.
Geschikt voor: waterratten en vogelaars
Natuur: laagveenmoerassen, gras- en rietlanden,
veenplassen, vogels
Friesland/Drenthe
6. Drents-Friese Wold
Drents-Friese Wold. Foto: Getty Images
De Drents-Friese Wold is ruim zesduizend hectare groot en bestaat uit bos, stuifzand, heide en grasland. Dit enorme beschermde gebied, op de grens tussen Friesland en Drenthe herbergt niet alleen talloze vogelsoorten, maar ook herten, marters, salamanders en hagedissen. Bovendien vind je er alle drie de slangensoorten die in ons land voorkomen: de ringslang, adder en gladde slang.
Geschikt voor: bosbaders en
geschiedenisfanaten
Natuur: bossen, esdorpen, heides, schapen,
stuifzanden
Drenthe
Dwingelderveld (links) en Drentsche Aa (rechts). Foto's: Getty Images
7. Dwingelderveld
‘Het gebied met de onverstoorde horizon’, zo wordt het Drentse natuurjuweeltje Dwingelderveld ook wel genoemd. In dit grootste natte heidegebied van West-Europa liggen zo’n zestig vennen en veenmoerasjes. Maak er een wandeling en de kans is groot dat je een van de twee kuddes heideschapen tegen het lijf loopt, mét hun herder.
Geschikt voor: biologen in de dop en
vogelaars
Natuur: heides, jeneverbosstruwelen, schapen,
slenken, zandruggen
8. Drentsche Aa
Centraal in De Drentsche Aa staat de beek, die door het landschap meandert en ter hoogte van elk dorpje van naam verandert. Want in tegenstelling tot veel andere nationale parken, is het gebied deels bebouwd en gecultiveerd. Maar dan wel op zo’n manier dat het voelt alsof je er een eeuw terug in de tijd gaat. Er ligt bijna honderd kilometer aan zandweg en je vindt er nog imponerende hunebedden.
Geschikt voor: dorpsmensen en
geschiedenisfanaten
Natuur: beken, esdorpen, heides, houtwallen
Overijssel
Weerribben-Wieden (links) en Sallandse Heuvelrug (rechts). Foto links: Louise ten Have. Foto rechts: Getty Images
9. Weerribben-Wieden
Dat de kwaliteit van de natuur hoogtij viert in de Overijsselse Weerribben-Wieden blijkt wel uit het feit dat de otter en de vuurvlinder er goed gedijen. Je kunt heerlijk wandelen in dit gebied, dat door de aanleg van Flevoland veranderde in een laagveenmoeras. Maar de mooiste manier om de vele meren en rietlanden te ontdekken is vanaf het water.
Geschikt voor: pleziervaarders en
vogelaars
Natuur: laagveenmoeras, moerasbossen, otters,
rietlanden, vogels
10. Sallandse Heuvelrug
Voor Nederlandse begrippen zijn de hoogteverschillen – het hoogste punt ligt op 75 meter boven NAP – in nationaal park Sallandse Heuvelrug aanzienlijk. De heuvelruggen zijn in feite stuwwallen, in de ijstijd opgestuwde rivierafzettingen. Er komen onder andere reeën, dassen, marters, bunzingen en wezels voor.
Geschikt voor: klimgeiten en
panoramajagers
Natuur: heides, heuvels, korhoenders, bossen
Gelderland
De Hoge Veluwe (links) en Veluwezoom (rechts). Foto's: Getty Images
12. De Hoge Veluwe
Nationaal Park De Hoge Veluwe – het grootste laaglandnatuurterrein van Noordwest-Europa – is zonder twijfel een van de bekendste natuurgebieden van ons land. En wij snappen wel waarom. Het beschikt immers over uitgestrekte heidelandschappen, culturele elementen zoals het Kröller-Müller Museum en zeldzame dieren, waarvan er ongeveer honderd op de Rode Lijst met bedreigde diersoorten staan. De Hoge Veluwe is het enige nationale park in ons land dat sterk afhankelijk is van entreegeld, aangezien het níét wordt gesteund door de overheid.
Geschikt voor: cultuursnuivers en
wildspotters
Natuur: bossen, edelherten, heides, moeflons,
zandverstuivingen
13. Veluwezoom
De Veluwezoom behoeft eigenlijk een bijzondere vermelding, want het is het oudste nationale park in Nederland. Het stamt al uit 1911 en heeft in de loop der jaren niet ingeboet op kwaliteit. De Veluwezoom is een walhalla voor wandelaars, met tal van wandelroutes. In het nog vrij ongerepte natuurgebied, dat vooral bestaat uit bos, heide, zand en natuurlijk landgoederen, maak je kans om edelherten, damherten en wilde zwijnen te spotten. Op de Veluwezoom vind je relatief veel hoogteverschillen, waardoor je vanaf de heuvels een prachtig uitzicht hebt. Ga maar na: Op de Posbank kun je bij mooi weer Duitsland zien liggen!
Geschikt voor: mountainbikers en
panoramajagers
Natuur: bossen, dam- en edelherten, heides,
zandverstuivingen
Flevoland
14. Nieuw Land
De Marker Wadden in Nieuw Land. Foto: Getty Images
Nieuw Land ligt op een vleugelslag van Amsterdam en omvat onder andere de Oostvaardersplassen en de Marker Wadden. Je kunt in dit grootste man made natuurpark ter wereld vooral goed wandelen en vogels spotten. Vanuit vogelkijkhut De Zeearend bij Almere heb je een prachtig uitzicht over een groot rietmoeras. Met een beetje geluk spot je hier een grote zilverreiger, roerdomp, zeearend of edelhert.
Geschikt voor: pioniers en vogelaars
Natuur: eilanden, graslanden, grote grazers,
slenken, vogels
Utrecht
15. Utrechtse Heuvelrug
Utrechtste Heuvelrug. Foto: Getty Images
De Utrechtse Heuvelrug wordt net als de Sallandse gevormd door een stuwwal, die zich grofweg uitstrekt tussen Rhenen en Huizen. Het gebied staat bekend om zijn vele kastelen en uiterwaarden (buitendijkse rivierlanden), wat het een feest maakt om er te wandelen of fietsen.
Geschikt voor: bosbaders en
geschiedenisfanaten
Natuur: bossen, heides, heuvels, reeën,
uiterwaarden, zandverstuivingen
Zeeland
16. Oosterschelde
Oosterschelde. Foto: Getty Images
Door de tijd heen is het water in de Zeeuwse zeearm Oosterschelde van zoet veranderd in zout. Aan de waterkant ontstonden daarom diverse schorren (kwelders). Ook onder water is goed te zien dat het landschap zich heeft aangepast. De bodem staat er vol met waterplanten, die op hun beurt weer talloze vissen en zoogdieren aantrekken. Duikers en snorkelaars, maar ook wandelaars en fietsers kunnen er hun hart ophalen.
Geschikt voor: (onder)waterratten en strand-
(en slik)lopers
Natuur: bruinvissen, dijken, onderwaterwereld,
slikken, zeehonden
Zuid-Holland
17. Hollandse Duinen
Hollandse Duinen. Foto: Getty Images
De nieuwste aanwinst in het rijtje nationale parken is Hollandse Duinen, tussen Hoek van Holland en de Amsterdamse Waterleidingduinen. Naast strandreservaten voor vogels en zeehonden, bijzondere duinmeren en bosrijke gebieden tref je hier parken, landgoederen en een strandwallenlandschap dat uniek is in de wereld. De strandwallen en -vlaktes beschermen ons land al sinds mensenheugenis tegen het wassende water van de Noordzee. Het land achter de duinen is door zijn bewoners gevormd en sporen van deze geschiedenis zijn op veel plaatsen nog zichtbaar in het landschap. Nationaal Park Hollandse Duinen is dan ook een nationaal park nieuwe stijl – lees: méér dan alleen natuur. De mix van natuur in en rond de duinen en de rijke cultuur en geschiedenis van de steden, dorpen en polders zorgt voor kleurrijke contrasten. Waar anders speur je op dezelfde dag naar zeehonden, vossen en reeën én naar sporen van het Romeinse Rijk en een veelbewogen oorlogsverleden? Zo vind je vlak bij Hoek van Holland overblijfselen van de Atlantikwall, de verdedigingslinie die Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog moest beschermen tegen een invasie vanaf zee.
Geschikt voor: klimgeiten en
stadsvluchtelingen
Natuur: bossen, duinen, stranden, strandwallen
Zuid-Holland/Noord-Brabant
17. Biesbosch
De Biesbosch. Foto: Sabrina Gaudio
Hoe je het ook wendt of keert: dit Zuid-Hollandse natuurgebied steekt er met kop en schouder bovenuit. Wist je bijvoorbeeld dat De Biesbosch het grootste zoetwatergetijdengebied is van Europa? Het park wordt momenteel herontwikkeld om de rivier nóg meer ruimte te bieden. Een Biesbosch-toertje doen à la Columbus? Hijs je dan in een gehuurde kano, want kanoën langs en door deze gebieden is gewoon toegestaan. Bovendien nader je op deze manier wild tot op korte afstand, omdat de dieren je niet horen aankomen.
Geschikt voor: waterratten en
wildspotters
Natuur: bevers, kreken, riviereilanden,
wilgenvloedbossen, zoetwatergetijden
Noord-Brabant
De Kalmthoutse Heide (links) en Loonse en Drunense Duinen (rechts). Foto's: Getty Images
18. Kalmthoutse Heide
Grenspark Kalmthoutse Heide – het enige grensoverschrijdende nationale park van Nederland met verschillende biotopen – is nog vrij jong. Het 60km² grote park werd pas in 2001 in het leven geroepen. Door het gevarieerde landschap, van heide tot bossen, vennen, duinen, weilanden en polders, val je tijdens een wandeling door dit gebied van de ene in de andere verbazing.
Geschikt voor: biologen in de dop en
stiltezoekers
Natuur: amfibieën, bossen, duinen, heides,
vennen
19. Loonse en Drunense Duinen
Zand, zand, en nog eens zand; het is geen toeval dat de Loonse en Drunense Duinen wel eens gekscherend ‘de Sahara’ worden genoemd. Het is dan ook het op één na grootste stuifzandgebied van West-Europa. Net als in de Afrikaanse megawoestijn, zijn de duinen constant in beweging als gevolg van dit stuifzand. Met name insecten en amfibieën gedijen er goed.
Geschikt voor: mountainbikers en
woestijnvossen
Natuur: bossen, dassen, grote grazers, heides,
mossen, zandverstuivingen
Noord-Brabant/Limburg
20. De Grote Peel
De Grote Peel. Foto: Getty Images
Vroeger waren turfstekers er nog druk in de weer; nu wordt het hoogveengebied De Grote Peel vooral druk bezocht door wandelaars. Wat het gebied op de grens tussen Noord-Brabant en Limburg zo bijzonder maakt? De grote diversiteit aan vogels en de slangen, hagedissen en vleermuizen die er goed vertegenwoordigd zijn. En dan te denken dat De Grote Peel een van de kleinste nationale parken van Nederland is …
Geschikt voor: geschiedenisfanaten en
vogelaars
Natuur: bossen, heides, moerassen, struwelen,
veengronden
Limburg
De Maasduinen (links) en de Meinweg (rechts). Foto's: Getty Images
21. De Maasduinen
Water, wind en de mens; ze droegen allen bij aan het ontstaan van ’s lands grootste rivierduingordel, De Maasduinen in Noord-Limburg. Met name water speelde er een grote rol. Zo stroomde de Rijn vroeger door het gebied – de Maas was toen nog slechts een zijtak. Vandaag de dag ligt de Maas juist dichterbij. Je kunt er op zoek gaan naar de zeldzame bever. Of naar 50% van de dagvlindersoorten die ons land rijk is.
Geschikt voor: biologen in de dop en
dierenliefhebbers
Natuur: bossen, grote grazers, heides,
rivierduinen, schapen, vogels
22. De Meinweg
Wat nou, Nederland geen terrassenlandschap? De Meinweg in Limburg staat er bol van! Deze hoogteverschillen, die het landschap uniek maken, werden gevormd door sediment (door wind, water en/of ijs getransporteerd materiaal). Amfibieën en reptielen vinden het heerlijk in het gebied. Naar het schijnt komen er tot wel vierhonderd adders voor.
Geschikt voor: biologen in de dop en
amateurgeologen
Natuur: beekdalen, bossen, heides, reptielen,
terrassen, vennen
Bonustip: bezoek voor nog meer insidertips parkenpaspoort.nl van Martjan Kuit, bedenker van het Nationale Parken Paspoort. Bekijk alle nationale parken van Nederland ook op deze handige kaart.
Meer van dit soort tips? Volg Columbus Travel op Facebook en/of Instagram en meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief!
