De 7 meest iconische treinstations van Europa
Bart Giepmans, auteur van het veelgeprezen treinreisboek Perron Europa, deelt elke maand in Columbus zijn passie voor treinreizen. Dit keer: de fraaiste staaltjes stationsarchitectuur van ons continent.
Hoewel treinstations zelden ouder zijn dan 150 jaar, zijn ze diep in het dna van elke stad gegrift. Naast het vertrek- en eindpunt van veel reizen en een dagelijkse ontmoetingsplek, zijn het vaak indrukwekkende architectonische hoogtepunten, die door hun omvang en ligging het aanzien van een stad bepalen. In de negentiende eeuw werden veel stations gebouwd in een neoklassieke stijl, met imposante gevels, koepels en zuilen die een gevoel van grandeur uitstraalden. Deze stations, zoals het Gare du Nord in Parijs en het Estação do Rossio in Lissabon, zijn nog steeds indrukwekkende toegangspoorten tot de stad. Moderne stations leggen vaker de nadruk op efficiëntie en gebruiksgemak en combineren geavanceerde technologieën met innovatief design, zoals Berlin Hauptbahnhof en Rotterdam Centraal. Niet alleen in grote metropolen
maar ook in kleinere provinciesteden vind je soms architectonische juweeltjes. Volgens de internationale treinplanner HAFAS zijn er zo’n 75.000 stations in Europa en
de lijst met interessante bouwwerken is onuitputtelijk. Ik zou er een boek over kunnen schrijven, maar ik noem hier ‘slechts’ zeven opmerkelijke bouwwerken op ons continent die een onvergetelijke indruk achterlaten.
1. Tijdloze elegantie in Gare du Nord, Parijs
Foto: Getty Images
Met zo’n 700.000 reizigers en 2100 treinen per dag is het Gare du Nord in de Franse hoofdstad Parijs het drukste treinstation in Europa en een van de drukste ter wereld. Als je hier per Eurostar aankomt, is het verleidelijk om direct de metro in te duiken en de mensenmassa’s achter je te laten. Maar het Gare du Nord is óók een van de oudste en mooiste treinstations in Europa. Als je er even voor stilstaat om dit meesterwerk te bewonderen, dan komt de grandeur van de belle époque weer tot leven. Het station in het tiende arrondissement werd geopend in 1846 en bleek al snel te klein. In 1860 werd een nieuw gebouw neergezet met imposante façade en majestueuze koepel dat een tijdloze elegantie uitstraalt. Drieëntwintig vrouwelijke beelden sieren de gevel en verpersoonlijken de bestemmingen die door de spoorlijn worden bediend. De oude voorgevel werd overigens netjes afgebroken en in Lille weer opgebouwd, waar hij nog steeds dienst doet als station Lille Flandres.
2. Ode aan de sinaasappel in Estación del Norte, Valencia
Foto: Getty Images
Estación del Norte in Valencia is een modernistisch meesterwerk van architect Demetrio Ribes dat de Valenciaanse landbouw en in het bijzonder de sinaasappel eert. Binnen valt de uitbundige decoratie op, met smeedijzer- en houtwerk, gekleurd keramiek en hoogwaardige mozaïeken op de plafonds, vloeren en muren. Je vindt de boodschap ‘goede reis’ in allerlei talen en koopt je treinkaartje nog bij een van de kleine loketten in een immense eikenhouten wand. Ook de gevel, met plantmotieven, sinaasappels en oranjebloesems, is een plaatje. Bovendien ligt Ruzafa, een van de fijnste wijken van de stad, direct achter het station, met kleurrijke straten, pleintjes, boetiekjes en gezellige cafés.
3. Hauptbahnhof, Leipzig: grootste van Europa
Foto: Getty Images
Met een totale (overdekte) oppervlakte van maar liefst twaalf voetbalvelden is het indrukwekkende art nouveau-gebouw van het Hauptbahnhof in het Duitse Leipzig het grootste kop- of eindstation van Europa. Vroeger was Leipzig een belangrijk eindpunt van zowel de Saksische als de Pruisische spoorwegen, dus werd alles in tweevoud gebouwd: twee ontvangsthallen, twee wachtkamers, twee hoofdtrappenhuizen. Deze zijn nog steeds allemaal in gebruik en het voelt als aankomen in een tempelcomplex of museum als je een van de immense hallen binnenloopt. Het reusachtige glazen dak en de machtige bogen dragen bij aan de grootsheid van het gebouw. De lichte zandstenen gevel van 298 meter breed wordt gezien als een bewijs van Leipzigs reputatie op het gebied van techniek, ijzerwerk en architectuur. Ga mee op een rondleiding (meestal zondags) en duik in de rijke spoorweggeschiedenis.
4. Kolossaal grensstation in Canfranc
Foto: Getty Images
Het Estación de Canfranc, in het gelijknamige en amper zeshonderd inwoners tellende Spaanse dorp in de Pyreneeën, werd gebouwd om in de jaren twintig van de vorige eeuw een nieuwe verbinding tussen Frankrijk en Spanje te creëren. Het enorme complex omvatte niet alleen spoorwegfaciliteiten maar ook een hotel, restaurant, casino, ziekenhuis en zelfs stripclub. De internationale verbinding werd in 1928 geopend, maar raakte later in verval door politieke conflicten en de Tweede Wereldoorlog. Wat restte was een station van monumentale omvang aan the end of the line in Spanje – na Leipzig zelfs het grootste station van Europa. Na ruim vijftig jaar verval kun je hier sinds vorig jaar weer terecht in het luxe hotel Canfranc Estación van de Barceló-hotelgroep.
5. Monument van Fins Graniet: Centraal Station in Helsinki
Foto: Getty Images
Het Centraal Station van Helsinki is een indrukwekkend artnouveau-monument en het meest bezochte gebouw van Finland. Niet verwonderlijk, want de 48,5 meter hoge klokkentoren is een belangrijk oriëntatiepunt in de stad en een populair ontmoetingspunt voor zowel locals als toeristen. Geopend in 1919 en bedekt met Fins graniet – wereldwijd bekend om zijn uitzonderlijke kwaliteit en schoonheid – is het gebouw bestand tegen extreme temperaturen, vorst en erosie. De ‘Lantaarndragers’ van beeldhouwer Emil Wikström houden de bolvormige lampen aan beide zijden van de hoofdingang vast. Neem ook binnenin een kijkje om diverse muurschilderingen en sculpturen te bewonderen. Je kunt ook blijven slapen in een van de twee hotels in het station.
6. Milano Centrale: Marmeren Mammoet
Foto: Getty Images
Het immense kopstation Milano Centrale, dat werd voltooid in 1931, is qua volume het grootste treinstation van Europa. En als het niet zo druk en rumoerig zou zijn, waan je je hier óók in een reusachtig museum. Het gebouw is een indrukwekkend voorbeeld van neoklassieke architectuur en herbergt een schat aan artistieke werken, waaronder imposante koepels, een monumentale voorgevel, fresco’s, marmeren vloeren, mozaïeken en gedetailleerd beeldhouwwerk. Architect Ulisse Stacchini baseerde zijn ontwerp uit 1912 op het door hem bewonderde Union Station in Washington. Met het eindresultaat oogstte hij op zijn beurt lof van overzee: de Amerikaanse architect Frank Lloyd Wright noemde het Milanese Milano Centrale zelfs het mooiste station ter wereld.
7. Futuristische blikvanger in Guillemins, Luik
Foto: Getty Images
Een hypermoderne spoorwegkathedraal van staal, glas en wit beton, met een opvallend dak dat boven de perrons lijkt te zweven. Het moderne industriële ontwerp van de Spaanse architect Santiago Calatrava is een echte blikvanger en inmiddels, vijftien jaar na de inhuldiging, uitgegroeid tot hét symbool van Luik en het meest gefotografeerde monument van de Belgische stad. Het station is ook een voorbeeld van duurzaamheid: het dak is ontworpen om regenwater op te vangen en te hergebruiken, terwijl natuurlijk licht de perrons verlicht.
Doe nog meer treininspiratie op op onze speciale themapagina 'Treinreizen'.
Volg Columbus Travel op Facebook, Instagram, Spotify en/of YouTube en meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief.
