Yves
Mysterieuze Medina
Roze muren in een onnavolgbaar middeleeuwse stratenplan, het pleisterwerk vaker wel dan niet afgebladderd. Moderne kunstgrepen aan deze openbare ruimte hebben nauwelijks plaatsgevonden; geen reclame, zelden een straatnaam of markering, de lantaarns zijn ouderwets. Natuurlijk zijn er elektriciteitsdraden voor de o zo broodnodige verlichting, maar voor zover al opvallend zijn deze zo slordig weggewerkt dat ze geen afbreuk doen aan het tijdloze beeld. Soms is er een ingang naar een hammam of een moskee. Deze laatste ingangen zijn vaak opvallende pareltjes van stenen met Arabisch siermotief. In de overwegend blinde roze muren zit hier en daar een ingang naar een nieuw netwerk van smalle, vaak doodlopende, steegjes. Het dagelijks leven vindt plaats op straat met een zekere onverstoorbaarheid. De Medina in Marrakech is een onmiskenbaar fotogeniek mysterie, dynamisch en ongrijpbaar.
Badhuismysterie
Wie goed oplet passeert in Marrakech regelmatig de ingang van een badhuis. Of beter gezegd twee; voor de heren en voor de dames. Afgezien van een bordje verraadt niets wat er achter deze ingangen schuil gaat. En dus blijft het aan de buitenkant een mysterie, deze badhuizen van de stad. Zeker in de avond, schaars verlicht door de lantaarns aan de gevel.
Doorkijkje
Het El Badi Paleis dateert van de zestiende eeuw en is een imposante ruïne. Leemkleurige muren begrenzen een enorme binnenplaats met diverse leegstaande bassins waar trappetjes en een afgesleten tegelvloer illustreren dat ze ooit als zwembad in gebruik waren. Eromheen liggen de restanten van diverse vertrekken en daar is de goed in tact gebleven kleurige tegeltjesvloer plezierig om naar te kijken, maar de grote zanderige binnenplaats is het meest geweldig. Alsof je een verlaten burcht in de woestijn bent betreden. Hoog op de omringende muren vele ooievaarsnesten, allemaal bevolkt, de bewoners ervan soms overvliegend of - zoals hier in de verte zichtbaar - rustig overzicht houdend vanuit de hoogte. Een mooi gezicht en een mooie toevoeging aan het geheel. Al met al een aanrader, zeker gezien de lage entreeprijs en de kleine hoeveelheid medetoeristen.
Alsof de tijd heeft..
Het meest bijzondere aan de Medina van Marrakech is dat het lijkt alsof de tijd nooit echt verder heeft getikt. Het straatbeeld kent nauwelijks tekenen van moderne tijd, tot aan de kleding van de mensen toe. Ook ezels met karren dragen aan dit plaatje bij. Alsof je in een filmdecor loopt, zo kloppend lijkt het soms.
Verenigde Staten • New York City
Verenigde Staten • New York City
Make My Cake
Een kinderlijke droomwereld in een rauwe omgeving, dat is Make My Cake in Harlem. Een bakkerijtje in een niet al te beste buurt (maar ook weer niet zo onveilig dat je er niet kunt komen) gerund door dames van Afro-Amerikaanse afkomst. Het is een plek om direct bij binnenkomst verliefd op te worden. Er worden taarten, cupcakes en koekjes verkocht, naar het recept van de eigenaresses grootmoeder uit Mississippi. Ze zien er stuk voor stuk uit alsof ze uit een prentenboek komen, haast te mooi om op te eten. De ruimte zelf is knus, vol met snuisterijen als oude fornuisjes en prenten aan de muren die het grootmoedersgevoel vertegenwoordigen. Alles is bruin met roze, zonder zoetsappig te worden (hetgeen hier niet zou passen). De roots in samenspel met het lieve komen goed tot uiting in het logo: een dikke negerin in een ouderwets schortje dat bij een grote taart gebukt staat. Zowel meenemen als ter plekke opeten behoort tot de mogelijkheden. Je krijgt er haast verbijsterend grote stukken taart, die tevens verbijsterend lekker zijn. Er zijn nou eenmaal van die plaatsen waar je hart sneller van gaat kloppen, en dit is er één van! Website: [url="http://www.makemycake.com/" target="_blank"]http://www.makemycake.com/[/url].
Verboden
De Medina van Marrakech is zó sfeervol, zelfs de verkeersborden doen mee. Wat hier verboden is is mij onbekend (en het zou niet verbazen als niemand zich er überhaupt iets door laat zeggen), maar deze charmant verweerde borden passen perfect in het dito straatbeeld!
Bunker Hill Monument
Deze obelisk staat op een heuvel in Boston, in de wijk Charlestown. Dit is een oude wijk aan het water, een soort op zichzelf staand dorpje dat pas sinds 1873 officieel onderdeel uitmaakt van de stad. Enkele bloedige en beslissende slagen uit de geschiedenis van de Amerikaanse onafhankelijkheidsstrijd hebben zich hier afgespeeld. Zo ook de zogeheten Battle of Bunker Hill, naamgever van het monument, op dezelfde plek als waar nu de obelisk trots de hoogte in priemt.
Rauwe haven
Deze foto is illustratief voor de toptip (http://www.columbusmagazine.nl/azie_en_midden-oosten/indonesie/jakarta/reisreporter/tip/20337/het_fascinerende_rauwe_randje_van_jakarta.html) die Sunda Kelapa, de oude haven van Jakarta, is. De rauwe sfeer van zware arbeid en de ruwe charme van de oude houten boten zijn alomtegenwoordig.
Het fascinerende rauw
Echter dan dit kan niet. Jakarta is hectisch, smerig en ongeliefd, toch is het mogelijk om op sympathieke wijze kennis te maken met haar lelijkheid. Laat je brengen naar de oude haven, Sunda Kelapa. Laat je bij de ingang afzetten en ga op zoek naar het toeristenkantoortje, ergens aan de rechterkant gehuisvest. Je vraagt naar de gids met de naam Dedi, de kans is aanwezig dat je hem sowieso al tegen het lijf loopt. Deze man spreekt goed Engels en is welbeschouwd de ‘goeroe’ van de haven, hij kent er werkelijk alles en iedereen. Voor een klein bedrag neemt hij je onder zijn hoede en wandel je met hem een paar uur lang door het havengebied. En dat is fascinerend, want de tijd heeft hier stilgestaan! Alle boten zijn van hout en hebben dezelfde karakteristieke vorm. Er is geen moderne technologie aanwezig, met pure mankracht worden de goederen van boot naar kade gesleept. De mannen ogen stuk voor stuk taai en verweerd, met afgesleten kleding. Vrouwen zie je in deze omgeving niet (let dus op als je er zelf één bent!), kinderen evenmin. Het is een rauwe omgeving, en Dedi weet je hier tot in de kleinste details alles over te vertellen. Hij kent alle bootmannen en kapiteins en dat levert een bijzondere ervaring op, want met wat geluk mag je zelf aan boord van één van de schepen klimmen en zie je het bootwerkersleven van wel héél dichtbij – zowel de goederenopslag, de onderkomens van de werkmannen én de kapiteinshut (ook als de man in kwestie daar ligt te slapen). Het levert een uniek inkijkje op in de wereld van mensen die mijlenver van de jouwe staat. Alsof dit nog niet interessant genoeg is kan Dedi je daarna meenemen met een klein bootje naar de vlakbijgelegen kampong. In deze krottenwijk tussen Sunda Kelapa en het stadscentrum, wandel je met hem door smalle straatjes vol krioelende kinderen, honden, rondscharrelende kippen en uitgehangen vis. Overal zijn hier moeders met kinderen in een draagdoek, en hoewel de smerigheid en armoede alomtegenwoordig zijn bruist het tegelijkertijd van leven en vriendelijkheid. Weer weet Dedi je interessante dingen te vertellen en te wijzen, om je aan het einde af te zetten bij de geasfalteerde weg waar de ‘gewone wereld’ weer begint. Je bent een unieke niet-geënsceneerde ervaring én een intiemere kennismaking met Jakarta rijker. Alleen al hierom moet je haar niet links laten liggen!
Avondzon
De toren van de Koutoubia staat in hartje Marrakech en dateert uit de twaalfde eeuw. De minaret is zo'n zeventig meter hoog en een duidelijk zichtbaar herkenningspunt, vooral vanaf de grote verkeersader Avenue Mohamed V - die recht op de Koutoubia afkoerst. In het licht van de langzaam ondergaande zon is de Koutoubia extra mooi.
Flying high
In het zuiden van de Medina zijn ze om één of andere reden in groten getale aanwezig: ooievaars. Vooral rondom de ruïnes van het El Badi Paleis kun je ze aantreffen, in hun hooggelegen nesten op afgebrokkelde muren of vliegend over de immense binnenplaats - zoals dit exemplaar. Het geeft het toch al zo bijzondere stadsbeeld een extra tintje.
Heilig water
Pura Tirta Empul is één van de meest heilige plaatsen voor de mensen op Bali. De tempel, nabij Ubud gelegen, bevat een heilige bron en het gewijde water dat daaruit voortkomt speelt een belangrijke rol in religieuze ceremonies. Er is een grote 'wasstraat' waar mensen achter elkaar in de rij staan om zich één voor één onder te dompelen in de rij fonteintjes. In samenwerking met de kleurige neergelegde offertjes, de tempelmuren en het direct aangrenzende groen van de natuur is dat een mooi schouwspel, dat je als buitenstaander zonder problemen kunt bekijken.
Vrouwen van de Medina
Wat is de Medina van Marrakech toch mooi, met haar smalle straatjes en zalmroze en oranje gevels. Vrouwen zie je in het straatbeeld niet heel veel, maar als ze er lopen maken ze met hun traditionele kledij het plaatje helemaal compleet.
Zen
Japanse tuinen zijn beroemd en dat is niet voor niets. Het zijn zorgvuldig onderhouden pareltjes die een serene rust uitstralen. Is een tuin vormgegeven volgens zenprincipes dan is er een kiezeloppervlak aanwezig dat er volgens een secuur geharkt patroon bijligt. Achterliggende filosofie is dat je je het beste richt op het hier en nu. De geharkte kiezels kunnen namelijk met het minste of geringste hun patroon verliezen, je weet het niet. Het gaat om bewustzijn van de huidige status waarin het geheel zich bevindt.
Verenigde Staten • New York City
Verenigde Staten • New York City
Oud en afgetakeld
Het kan op allebei van toepassing zijn - oud en afgetakeld: zowel het passerende mannetje met rollator als de glimp van de kermis op Coney Island. De laatste is in de wintermaanden gesloten en heeft dan weinig vertier te bieden. Een paar luiken gaan open, en het oude mannetje lijkt het hoopvol te bekijken - toch leven in de brouwerij..?
Sigarettenfabriek
Het is een ongewoon en wellicht controversieel uitstapje, de kreteksigarettenfabriek. Het is één van de interessantste dingen die je kunt doen in Surabaya, tweede stad van Indonesië en het rustiger broertje van overweldigend Jakarta. Kreteksigaretten zijn een Indonesisch fenomeen, sigaretten van tabak en kruidnagel die door een groot deel van de bevolking gerookt worden. In Surabaya verrees de eerste grote fabriek, in 1932, opgericht door een Chinees wiens levensverhaal de Indonesische variant van ‘the American dream’ vormt. Hij verving zijn Chinese naam door het Indonesische woord voor perfect: sampoerna. The Sampoerna House is vandaag de dag een wat protserig gebouw met een Nederlandse voorgeveltekst dat te bezichtigen is. Het levensverhaal van meneer Sampoerna en het productieproces van de kreteksigaret worden levendig en met veel gevoel voor detail verteld in het inpandige museum. Mocht het onderwerp van tevoren niet tot de verbeelding spreken; dit museum illustreert dat werkelijk alles interessant kan worden met de juiste toon en aankleding. Na een rondleiding in goed Engels neemt de gids je mee naar boven en krijg je iets zeer ongewoons te zien: het productieproces letterlijk geïllustreerd door honderden vrouwen in een grote fabriekshal, vanachter een grote glaswand zichtbaar op de benedenverdieping. In een aparte kamer zit een tiental arbeidsters apart voor een close-up, en dat is alsof je naar een versneld afgespeeld filmpje kijkt, zo onwerkelijk vlug zijn de gemaakte bewegingen. Om van in trance te raken, je moet je er meermalen van vergewissen dat dit echt is. Iets om met fascinatie gade te slaan, en met het nodige ongemak – want het komt akelig dicht in de buurt van aapjes kijken. Het lijkt onmenselijk om iedere dag acht uur lang met één pauze deze bewegingen te maken, met de druk van stukloon in je nek hijgend – en dat is het waarschijnlijk ook. Kritische vragen aan de gids hierover leveren echter geruststellende antwoorden over arbeidsvoorwaarden op, voor wat het waard is. Het vormt in ieder geval een boeiende inkijk in een onbekende wereld. Mocht je ervan bij willen komen is het mogelijk om wat te eten en drinken in het nabijgelegen Sampoerna Café, één van de gebouwen op het terrein, in een artnouveau-achtige ambiance. Hopelijk worden de fabrieksarbeidsters met de opbrengst hiervan op één of andere manier ook gesponsord… De toegang van het museum zelf is gratis en een taxi brengt je erheen. Voor meer informatie zie de [url="http://houseofsampoerna.museum/" target="_blank"]website[/url].
Verloren eendjes
Japanners zijn er goed in om tekenen van menselijke beschaving zichtbaar te laten 'uitsterven', ze hebben zelfs een naam voor vergeten bouwsels waar alle tekenen van bewoning spookachtig verstild zijn: haikyo. Op Lake Ashi, in de Hakoneregio vlakbij de beroemde Mount Fuji, liggen deze trapbootjes in de vorm van ooit vrolijke eendjes er op eenzelfde manier bij. Deels vies en kapot, gedeeltelijk omgevallen en met elkaar een wat mistroostig geheel vormend - zeker op een bewolkte dag.
Om stil van te worden
Op 9 augustus 1945 dropten de Amerikanen hun tweede atoombom op Japan, die de stad Nagasaki trof met tienduizenden slachtoffers tot gevolg. In het hedendaagse Nagasaki is een museum aan deze gebeurtenis gewijd dat met veel precisie ingaat op de ramp en de achtergronden. Leerzaam, maar bovenal akelig indrukwekkend. Eenmaal weer buiten zie je dit monument, ter nagedachtenis aan de slachtoffers. Je kunt niet anders dan er stil van worden.
Surrealisme
De niet ongevaarlijke en fascinerende vulkaan Gunung Papandayan (nabij de stad Bandung) laat een geweldig landschap na, zeker sinds de laatste, nog vrij recente, uitbarsting in 2002. Uitgestrekte leegte, verkoolde boomstammen, borrelende aarde en water in allerlei kleuren - je kunt het met recht surrealistisch noemen.
Verenigde Staten • New York City
Verenigde Staten • New York City
Madison Square Park
New York is immer een dynamische stad waar het moeilijk is om uitgekeken te raken. Oases van rust tussen de stadse hoogbouw worden gevormd door de vele parkjes. In de lente zijn deze een traktatie van groen en fleurige bloesems. Madison Square Park is een piepklein parkje, ideaal voor een ontspannen pitstop.
Wegritueel
In Bali is altijd wel een ceremonie, zo lijkt het. En dus wordt ook altijd ergens een tempel ritueel opgetuigd. Zo kan het voorkomen dat je al rijdende over het eiland zomaar even stopt om een kijkje te nemen bij een tempel langs de weg waar de erebogen in volle glorie opgesteld worden.