Het ritme van de ritselende palmbladen...
Het ritme van de ritselende palmbladen...
Fiji... het was niet wat ik ervan verwacht had; het was veel en veel meer.
Niet alleen uit de reisbrochures geknipte eindeloos witte stranden en palmbomen, rijk en actief koraalleven, verse vis en mooie mannen. Ik kreeg ook een onverwachte, andere kant van Fiji te zien. Een cultuur waarvan ik het bestaan niet afwist. Nu de moeilijke taak om jullie een beetje een beeld te geven...
Grofweg zijn er de Fijians (oorpronkelijke bewoners) en de Indian-Fijians (Indo's). De laatste bevolken met name het hoofdeiland (Viti Levu; mainland) met hun traditionele kleding, geuren, kleuren, tempels en vooral handel, drukte, chaos. De "echte" Fijians leven op de (330!!) kleinere eilanden een financieel arm, maar sociaal rijk leven. Een lief, zorgzaam en integer volk. Ondanks een jarenlange combinatie mixen Indo's en Fijians op geen gebied en leven totaal langs elkaar heen.
Het tijdloze eilandleven is grotendeels zelfvoorzienend, met alleen veroer per boot (denk in 2-4 uur varen tot t mainland). Geen straten of wegen, auto's of fietsen. Slechts paadjes door de bush waarin mensen lijken te verdwijnen en weer uit tevoorschijn komen. Meestal met groente of fruit, vers van de boom of het land. Het geritsel van de wind door de palmbomen bepaalt er het ritme van de dag. Rustig en constant. Relaxed, basic, eenvoudig. Er is simpelweg niets meer.
De toeristen vertoeven in t "resort" wat niet veel meer is dan rieten hutjes op het strand, een gat in de grond als wc en een ton regenwater als douche. De Fijians leven in n village; meestal aan de andere kant van de berg. Gelukkig nog redelijk beschermd van het blanke geld, kan ik me over het village-leven slechts een beeld vormen door gesprekken met de locals.
Onderverderling in tribes en clans; functies als chiefs en spokesmen prikkelen de fantasie en maken het haast een mysterieus geheel.
De eilanden zijn schitterend. Na een dag hard werken (snorkelend speervissen voor het avondeten, kokosnoten uit de boom halen en schoonmaken) met 's avonds de visvangst vers op het bordje, kava drinken en muziek maken bij het vuur, op het strand slapen onder de volle maan, de zon zien opkomen en ondergaan... het toppunt van heerlijkheid. Veel gelukkiger ga je mij niet zien. Ik weet, jullie gaan me niet geloven, want het lijkt te volmaakt. Foto's als bewijs volgen later.
Maar zoals gezegd is er ook een andere kant aan de medaille. Fiji is een ontzettend arm land.
Verwaarloosd, vervuild en onderontwikkeld. Men leeft in krotten van golfplaat, zeil of riet met werkelijk helemaal niks. Maar de was hangt (letterlijk en figuurlijk) buiten in alle kleuren. Er wordt gelachen en gezongen, want dat kost niks. Een land van rode aarde en zwart bloed.
Nagenoeg niemand is ooit buiten Fiji geweest.
Dagelijks zien ze mensen komen en gaan. Sam vertelt me: "Ik zie gezchten, ogen en gewoontes van over de hele wereld; ik luister naar de verhalen die de toeristen meebrengen. Op die manier reis ik zelf in gedachte." Het klinkt mooi wat ie zegt, maar als ie vraagt waar ik al geweest ben voel ik me haast bezwaard om te vertellen.
Geen wonder dat ze allemaal een blanke willen trouwen.
Bij het eerste huwelijksaanzoek sloeg ik bijna overboord. Ik hou van snelle acties, maar hier heb ik een paar stappen gemist! Bij het derde aanzoek dacht ik "Wat staat er in hemelsnaam op mijn voorhoorfd?".
Het zesde was kantje boord. De uitnodiging om kava te drinken nam ik graag aan. Maar toen ik begreep dat de chief zoonlief op die manier aan mij wilde slijten, heb ik in mijn beste Fiji bedankt voor de eer en een rondje overgeslagen...
Later ontdekte ik de regels van het spel; in Fiji hoor je met vele hengels tegelijk te vissen vor een goede vangst. Alles mag, alles kan, zolang de betrokkenen het niet van elkaar weten. Zodra je getrouwd bent verandert de zaak; dan is het over met de pret.
Meestal is de volgorde van vragen: hoe heet je, waar kom je vandaan, ligt dat dichtbij Duitsland, hoeveel broers en zussen heb je, wat doet je vader, ben je getrouwd? Waarom blank zoveel interessanter is dan bruin? "Omdat jij me een beter leven kan geven" Au, dat was de schuldgevoelige snaar...
Maar ze hebben geen idee van het cultuurverschil. Alles, werkelijk alles is anders in Fiji. Zoals een goede therapeut zich probeert te verplaatsen in de leefwereld van de patient en daarop inhaakt, doet een goede reiziger volgens mij niet veel anders. Je voortdurend aanpassen aan de omstandigheden, mensen, gewoontes en hun wereld en op die manier opgenomen worden (als is het maar voor het moment) is heerlijk.
Een vrouw in de bus noemde mij een "white Fiji-girl" omdat ik als enige met de lokale bus ging. Ze verontschuldigde zich, want dacht dat ik boos zou zijn. Ik kreeg haar maar moeizaam uitgelegd dat ik het als een groot compliment opvatte.
Twee weken proeven, kijken, voelen, ruiken en horen valt niet te vangen in een email. Ik was niet alleen aan de andere kant van, maar ook middenin een andere wereld. Veel indrukken opgedaan en het smaakt naar meer. Nu dan weer op de thuisbasis Nz, wat verbazend vertrouwd voelt. Mijn plan is dan ook om hier mijn trip langzaamaan af te ronden. Want er is veel meer te zien. Eind van de maand vlieg ik naar Singapore. Ik ben van plan door te reizen (over land) door Maleisie, Thailand, Laos, Vietnam, Cambodja, over te steken naar Indonesie indien tijd genoeg. Om met kerst een mooie foto-avond te kunnen presenteren.