Cementerio de Cristobal Colon
Cementerio de Cristobal Colon
Geen reis is compleet voor mij zonder een bezoek aan een begraafplaats. Dit hoeft geen grote te zijn maar het vertelt altijd zoveel over een cultuur dat je het eigenlijk niet mag overslaan. In Cuba zijn er ook een paar die mijn interesse wel hebben.
Aangezien we onze reis beginnen in Havana is Cementerio de Cristobal Colon als eerste aan de beurt. Het is te ver om te lopen vanaf ons hotel dus gaan we op zoek naar een taxi. Een mooie groene Buick komt toevallig langs en onze hand opsteken is genoeg om deze te laten stoppen. In gebrekkig Spaans spreken we een prijs af en we kunnen vertrekken. Elke auto is een bijzondere collectie van verschillende merken en deze is daar geen uitzondering op.
De vriendelijke taxichauffeur stopt bij de hoofdingang, we kijken wel hoe we straks weer naar de stad komen. We lopen onder een immense toegangspoort in Grieks-Romeinse stijl door en worden meteen enthousiast door wat we zien. Klinkt misschien een beetje merkwaardig maar ik wordt echt enthousiast van een mooie begraafplaats.
We worden teruggeroepen door een medewerkster want we moeten wel even entree betalen. Nu hadden we al gemerkt dat de Cubanen overal wel een centje proberen te verdienen waar toeristen komen dus ook nu, en groot gelijk hebben ze. Een paar CUC armer kunnen we op pad. Ik heb in mijn reisgids gelukkig een plattegrondje voor de belangrijkste graven en monumenten dus gewapend met gids en camera gaan we een rondje maken. Er wordt geschat dat de begraafplaats meer dan 500 grote mausolea, kapellen en familiegewelven heeft. Inmiddels heeft deze plek meer dan 800.000 graven en liggen er 1 miljoen mensen.
Dwars door de begraafplaats loopt een weg en we moeten uitkijken dat we niet omvergereden worden door auto’s en bussen. Gieren vliegen rond en soms zit er een op een graf die ons nauwlettend in de gaten houd. Mijn camera maakt overuren maar is het wel jammer dat het zeer donker weer is deze dag.
Als we wat rondlopen zijn we ineens getuigen van een bijzonder ritueel. Twee mannen hebben net de kist uit het graf gehaald en opengemaakt. Er staan 2 familieleden bij die het hele gebeuren aankijken. We kunnen het niet meteen plaatsen waarom dit gebeurt maar dan schiet me ineens iets te binnen. Had ik daar niet iets van gelezen in mijn reisgids? Het is namelijk zo dat een plaats hier erg kostbaar is en daarom wordt na 2 of 3 jaar de overblijfselen weer verwijderd, verpakt en verplaatst. Een grote familie heeft bijvoorbeeld een plek waar 3 mensen begraven kunnen worden en aan het hoofdeinde zijn 3 vakken waar de resten na een paar jaar naar toe verhuizen. Als de familie armer is hebben ze minder plek gereserveerd en gaan de resten in een doosje naar een opslagloods. Het is alleen maar een handeling dus wordt er geen toespraak of iets dergelijks gehouden. Eerst worden de grotere botten zoals heupen en dijbenen in de tas gedaan en als laatste de kleinere zoals vingerkootjes. Het best een klus om alles zorgvuldig in een klein tasje te krijgen en ze nemen dan ook ruim de tijd ervoor. We blijven op gepaste afstand, met de camera in de tas, het ritueel aanschouwen.
Even verderop is het ineens een drukte van jewelste. Een hele grote familie neemt afscheid van hun naaste en dat gaat niet bepaald in stilte zoals wij gewend zijn. Ook hier blijven we op gepaste afstand dus kunnen we het niet zo goed volgen. Er worden toespraken gehouden en gezongen. Nadat de kist in de grond zakt gaan ze met zijn allen in een grote oude Amerikaanse schoolbus en verlaten ze de begraafplaats. Medewerkers ruimen de boel op en sluiten het graf. Deze overblijfselen zullen over een paar jaar ook in een linnen tasje terecht komen.
De begraafplaats is zo immens groot en na 2 uur hebben we nog lang niet alles gezien maar het wordt toch tijd voor iets luchtigers. Bij de ingang is een koffietentje dus eerst maar eens even bijkomen voordat we het oude en bruisende Havana weer induiken. Blijkbaar heeft het ritueel toch wel wat indruk gemaakt op ons.