De minder populaire route
Moldavië
Europa
Boatontheroad
De minder populaire route
Een zwijgzame Moldaviër heeft mij zojuist afgezet langs de E581. Volgens mijn kaart bevind ik mij op de hoofdroute die het westen en het oosten van het land met elkaar verbindt. Tijdens het uitstippelen van de route had ik vastgesteld dat dit ongetwijfeld een belangrijke verkeersader zou zijn, perfect om een lift naar Oekraïne te vinden. Onkruid groeit tussen het uit betonplaten opgebouwde wegdek. Als ik voor me uitkijk zie ik een man met een houten krat op zijn schouder het veld inlopen. De Moldaviër is inmiddels achter mij een stoffige zijweg ingeslagen en rijdt nu vermoedelijk richting een dorp waarin iedereen elkaar kent. Ik heb mijn backback in de berm gelegd en ben er bovenop gaan zitten. Ik neem de omgeving nauwkeurig in mij op. Behalve de zijweg naar het dorp is er ook een ongeasfalteerde zijweg het veld in. Vanuit beide zijwegen verschijnt af en toe een auto, fiets of paardenkar. De zijwegen blijken minstens evenveel verkeer te verwerken als mijn ‘hoofdroute’. Helaas zegt dit vooral iets over laatstgenoemde. Maar wat kan ik zeggen, ik had op dat moment ook wel op mijn vingers kunnen uitrekenen dat ik niet de meest populaire route had uitgekozen. Het zou me allemaal nog wel duidelijker worden op het moment dat ik tien kilometer verderop de eerste legerpost zou passeren.
Er verstrijkt minder dan een halfuur voordat ik kan instappen bij een goed gehumeurde Rus die zijn felgele transportbus langs de weg heeft stilgezet. Als ik wijs op het stuk karton met daarop 'Odessa', maakt hij een armbeweging als teken dat ik kan instappen. De autogordel blijkt niet meer uit zichzelf aan te trekken, dus knoop ik deze zo goed mogelijk om mijn middel om bij eventuele politiecontroles een boete te voorkomen. De man vertelt dat hij onderweg is naar Tiraspol, de grootste stad op mijn route naar de grens. Hij is ingenieur van beroep en houdt zich bezig met het aanleggen van wegen. Ik merk op dat hij dan werk genoeg heeft in dit deel van het land, waar de weg elke kilometer slechter wordt. Hij lijkt zich te schamen voor de kwaliteit van het aanwezige wegdek, dat op grote delen geheel ontbreekt.
Onze communicatie verloopt deels in gebrekkig Duits, soms in het Russisch maar meer nog met handen en voeten. De man neemt de tijd om te zoeken naar woorden om mij één en ander te vertellen. Ook toont hij veel geduld als hij probeert te begrijpen wat ik tegen hem zeg. De stiltes die toch geregeld vallen worden op geen enkel moment ongemakkelijk door het wederzijdse vertrouwen dat in korte tijd is ontstaan. Op momenten dat we er met woorden niet uitkomen, maakt hij gebaren die neerkomen op ‘maak je geen zorgen’. Zo ook wanneer ik met een lege portemonnee aanschuif aan zijn tafeltje in het restaurant waar we zijn gestopt; ‘geld, geen probleem’ maakt hij duidelijk door met een stapel bankbiljetten te zwaaien. Voor me staat een glas wodka. Als ik hier voorzichtig aan nip zie ik een afkeurende blik op het gezicht van de Rus. In één keer achterover is het devies; zo doen we dat in Rusland. Zelf drinkt hij slechts een halve liter bier, want hij moet nog rijden. Drank wordt hier pas serieus genomen bij alcoholpercentages hoger dan 20%. We krijgen een uitgebreide maaltijd voorgeschoteld met vlees van het bot en een salade met brood. Ik kijk verzadigd om me heen als ik weer in de bus plaatsneem.
Hij toont zich een vaderfiguur als we kort daarna arriveren bij de eerste grenspost die toegang geeft tot de oostelijke regio Transnistrië. De bus wordt staande gehouden door een jonge militair. Een vrouwelijke douanier in een strak uniform verschijnt bij het raampje van de bestuurder. Ik hoor dat hij haar uitlegt dat ik een Nederlander ben. Ondertussen marcheert een charismatische legerofficier rond de bus, mij hierbij strak aankijkend. De situatie komt op mij nogal theatraal over, maar ik begrijp goed dat ik respect moet tonen richting de autoriteit. Alle aandacht is op mij gericht en men lijkt zich af te vragen wat ik hier kom doen. Na een korte woordenwisseling krijgen we onze paspoorten terug en worden we verzocht om te keren. Mijn bestuurder zucht eens diep als we onze weg vervolgen richting een andere grenspost.
Bij de tweede grenspost is het aanmerkelijk drukker. Ik ben al wat moe en hoop stiekem dat ze ons rustig laten doorrijden. Maar nee. Die Hollander in dat gele busje wekt de interesse van de grenspolitie; of ik even mee wil komen naar een klein kantoortje en mijn bagage mee wil nemen. Twee mannen zitten achter een bureau en vragen of ik drugs bij me heb. Mij niet gezien. Zonder dat mijn tas hoeft worden opgemaakt kan ik door naar de paspoortcontrole. Daar tref ik twee jongens die lachend over mijn paspoort zitten gebogen. Als één van de jongens me verzoekt wat geld neer te leggen doe ik of ik niet begrijp wat hij bedoelt. ‘Een beetje geld maar, dan heb je geen probleem’, verzekert hij me. Ik neem de gok en informeer wat er gebeurt als ik niet betaal, maar krijg geen reactie. De eerste strategie lijkt me beter en ik speel de domme net zo lang tot ze me wegwuiven. De Rus wacht nog altijd geduldig bij zijn busje. Hij weet dan al dat we ons straks nog zullen mengen in een massa mensen die in een kleine ruimte probeert een set visumpapieren te bemachtigen. Er zit niets anders op dan te wachten. Op het moment dat de slagboom opengaat, kan ik nauwelijks geloven dat niemand ons meer zal tegenhouden. We rijden Transnistrië binnen, maar ik blijf op mijn hoede. De adrenaline in mijn bloed houdt nog altijd mijn aandacht scherp. Pas als de Rus is gestopt bij het busstation van Tiraspol kan ik ontspannen. Mijn vermoeden wordt bevestigd als hij me gebaart mijn tassen te verplaatsen van zijn bus naar een klaarstaande Mercedes. 'Deze man brengt je naar Odessa, geen probleem'.
Foto's
