Vilnius

Reisgids

Beste reistijd

Foto's

Praktisch

De heks leest voor

Vilnius,
Litouwen


Na het lezen van een aantal enthousiaste reisberichten over Vilnius, dacht ik dat het leuk kan zijn mijn verslag met foto van 2004 in te sturen met een grappige foto, als dank voor mijn eerste kroontje.
De stad Vilnius ligt op ruim 2 uur vliegen van Amsterdam. Het verkeer rijdt rechts van de weg en toch voelt het onwennig. Eén ding valt op. Voor de wandelaar op het zebrapad houdt alle verkeer halt. Een verkennende eerste stadswandeling voert ons direct al naar een van de hoogtepunten van de stad: de middeleeuwse toren op de Gedimino Hill. Voor enkele litos mogen we er binnen en 78 traptreden hoger krijgen we een prachtig uitzicht over de stad. Onder ons ligt de Mindaugo brug over de rivier Neris, de verbinding tussen de zuidelijk gelegen oude stad met de meer recente uitbreidingen noordelijk. Zuid van de toren ligt het oude presidentiele paleis, waar de restauratie in volle gang is. Vanuit de hoogte gezien ligt het oude gebouw in één lijn met het huidige onderkomen. Boven de daken steekt de rode baksteen toren van de kleine St Anna kerk -~Sv Ones- naar de kroon en in de verte vormen de minaretten van een moskee een vreemd contrast met de overige gebouwen. Tot onze verrassing is er in de toren ook een maquette van de oude vesting te zien; de geschiedenis vanaf de 13de eeuw in één oogopslag. Voor het verhaal erachter is geen ruimte, maar later horen we dat het hart van de Litouwer vol trauma’s zit van jarenlange onderdrukking en strijd tegen de Polen, Russen en Duitsers. Langs de kleine St Annakerk en door het Sereikiskiu Park lopen we terug in de richting van het Europe Royale Vilnius hotel in de Ausros vartu gatvé. Onder de bomen in het park staan oudere heren gebogen over een barnstenen schaakspel. In de kraampjes op de weg liggen barnsteen sieraden en andere souvenirs uitgestald. Van achter een biertje op één van de terrassen op de stoep van de winkelstraat zien we aan de overkant van de weg een heks en een beer gesprekken aanknopen met de langslopende jeugd. Er worden ook cadeautjes en/of briefjes uitgedeeld. Hoewel we de taal niet beheersen, begrijpen we dat er aandacht wordt gevraagd voor een voorstelling die middag. Dat scheelt adverteren. Langs de bouwput rond het stadhuis komen we bij een eetcafétje. Op de menukaart staat geen aardappelsoep, wel vleesrolletjes met rijst of patat en sla. We kunnen de kok in de keuken aan het werk zien. Volgens goed Litouwens gebruik begint elke maaltijd met een glaasje door een blauwe vlam verwarmde sterke drank. Er komen meer gasten die een plekje zoeken, maar een welbespraakte jongeman met in één hand een plastic zak en de ander in bedelstand wordt resoluut de deur gewezen. Met nog een nagerecht en een kopje koffie hebben we een royaal maal voor weinig geld gekregen.

De stad ligt in een bosrijk en heuvelachtig gebied. Het advies om naar Trakai af te reizen lijkt logisch, maar wordt niet opgevolgd. In een stad met ruim honderd kerken is er in elke straat wel één die een bezoek waard is. Gaandeweg krijg je al gauw de indruk dat kerken en bedelaars onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Boven de stadspoort ligt een bedevaartplaats, een heilige plek. Bij de ingang staat een groepje oudere vrouwen. Voor ze de trap op gaan kussen ze de voeten van het beeld van Jezus aan het kruis. In de kapel heerst een haast weldadige rust. Vrouwen knielen voor het gezicht van de heilige maagd Maria omhuld in goud en blijven met de handen voor zich gevouwen staan. Eenmaal terug op straat ontdek ik dat de ramen van de Thereses Kapel wagenwijd open staan. De wonderdadige icoon is ook vanaf de straat goed zichtbaar. Mijn volgend bezoek is aan de Russisch Orthodoxe gemeente. Als ik zachtjes door de zware deur naar binnen glip, hoor ik mooie solozang van een man. Ik zie een handvol mensen op de rug. Allen staan met het gezicht naar een soort praalgraf gericht. Dat is waar de goed bewaarde lichamen van de heilige martelaren Anthony, Ivan en Eustachius rusten. Ze werden in 1347 om hun geloof terechtgesteld. Nu en dan zie ik een man en een vrouw zacht een woordje wisselen, dan weer gaan ze mee in het gezang. De vrouw staat op een kleedje. Haast stiekem krijgt de voorzanger een papiertje toegeschoven. Het zingen gaat weer door. Het stemgeluid galmt door de grote lege ruimte. Bij de deur van de kerk staat een grote watertank waar enkele bezoekers een bekertje water tappen en dan wordt er een kruisje geslagen.