Film studios, kashba's, kabouters & valleien.
Film studios, kashba's, kabouters & valleien.
Aït Benhaddou hebben we bezocht vanuit Ouarzazate. Deze kashba uit de 11e eeuw is beschermd (Unesco) en gerenoveerd voor filmlocaties. De Films ‘Lauwerence of Arabia’ en ‘Jesus of Nazareth’ zijn o.a. hier opgenomen. Wij zijn niet met alle toeristen mee gemarcheerd door de rivier de heuvel op naar de kashba. In plaats daarvan zijn we een landweggetje ingegaan en vanuit een geweldig uitkijkpunt over het dal heen dit prachtige dorp bekeken die tegen een bergje aan is gebouwd. De strak blauwe lucht, het ruige landschap in warme kleuren, een kleine rivier die stilletjes meandert door het landschap en hier en daar een palmboom we werden er stil van. In het dal zijn boeren op hun akkers bezig, we horen de boer commando’s roepen aan zijn ploegende ezel dat die moet draaien terwijl hij worstelt met zijn primitieve houten eg, verderop komt een boer aanlopen met twee ezels vol beladen met hun eigen mest, wat vervolgens over de boer zijn akkertje wordt gestrooid. Het is stil, vredig en erg mooi.
In Ouarzazate hebben ons laten verrassen door de filmstudio’s. Veel bekende films zijn in deze omgeving opgenomen en de film industrie zorgt voor een inkomstenbron voor de Marokkanen die hier wonen als figuranten en filmset bouwers. De gidsen die we tegenkomen vertellen met grote grijzen en trots in welke films ze zelf hebben mogen ‘mee’ doen. Zo horen we dat Brad Pitt een aardige man is, gezellig, met iedereen praat en samen met de figuranten eet. Lenordo di Caprio een afstandelijke man die mbv zijn vele lijfwachten om hem heen de ‘onnodige’ mensen van zich weg houdt. We lopen de stoffige zaal met attributen in en zo wandel je van de ene film in de ander en zie je ook hoe we enorm genept worden met special effects! De griezel lijken van ‘The mummy’ staan als ontvangst comité terwijl de Farao’s glimmend achteroverleunend tegen een muur toekijken, de buddhas blijven rustig door mediteren. Ik was in de veronderstelling dat Cleopatra’s bad veel groter was… oude jeeps naast rode nep ferrari’s, gladiator marteltuigen en zwaarden, kronen en Aziatische keizerlijke jassen – het bizarre is dat je het óók nog allemaal kan aanraken en zelf gekroond kunt worden! De filmset van de ‘Kingdom of heaven’ staat buiten midden in het droge landschap. We wandelen er door, een bijbels dorp met vestingmuren gemaakt van kippengaas, jutte en gips. Alles wat je aanraakt lijkt echt maar is gewoon schijn. Grote keien zijn piepschuim dus kunnen zonder probleem over de kantelen gekatapult worden! De waterput met zware houten takel is een meter diep, als ware acteurs schrijden we door de grote poort (van Nazareth?) naar buiten om de volgende film studio’s te bekijken. Hier lopen alle filmsets in elkaar over – zo wandel je tussen de Tibetaanse huizen de piramide in langs de sfinxen om daarna in een bijbels dorp te belanden. Ongelooflijk en surrealistisch tegelijkertijd, onderwijl probeer je voor te stellen hoe Brad Pitt, Hally Berry en Gerard Depardieu met al hun mede acteurs, producers en de hele heksenketel eromheen tijdens de filmshoots hier rond rende! Bijkomend van alle indrukken en acteer prestaties hebben we geluncht bij ‘Dimitri’ in Ouarzazate zelf. Tussen de portretten van de vele acteurs actrices en belangrijke mensen. Chez Dimitri bestaat nl al sinds de jaren twintig, Naast lokale tapperij voor het Franse legionen leger en acteurs verzorgde de Dimitri voor benzine, kruidenierswaren, vertier en de nodige hap wat gedurende de jaren steeds exclusiever is geworden. Erg leuk om een kijkje in de geschiedenis van Ouarzazate te nemen.
Nog vol van onze film avonturen reden we via le Vallée de Roses, waar overigens geen roos te bekennen viel alleen plastic rozen ter versiering van kleine winkeltjes, richting Boulmane du Dades. Hier sloegen we de Dades kloof in. Prachtig!!! Deze vallei is een splitsing tussen het Atlas gebergte en de Jebel Sarhro. Steile rotswanden, waar de kashba’s en ksars tegen de rotswanden aangebouwd zijn of laag in de oases. De lage vlakte veelal bedekt door kale bomen met grijze bast en takken. De omgeving is zo fotogeniek dat er veel fotostops gemaakt moesten worden! Af en toe lijkt het over een groter macht een bijzonder knutsel/ kunstwerk van de rotswanden heeft gemaakt. Het kleurpalet diep rood, roze, beige, ijzergroen en zwart/grijs wat zich weer herhaalt in de kashba huizen afhankelijk van de plek waar ze gebouwd zijn. De architectuur is veelal vierkant en de huizen gemaakt van leem, lokaal zand, stenen en stro. In het ´stukwerk´ soms mooie reliëfs ingebracht en met het vallen van de avond viel ons op dat bijna niemand elektriciteit heeft en de huizen en rotswanden een prachtige warme gloed krijgen. Verschillende oude kashba dorpen zijn al ver in een staat van verval, het lijken we zandkastelen waar de zee overheen heeft gespoeld. Daarmee was wel goed de bouwstijl te zien, hoe grote adobe blokken (1m x ½m x ½m) de muren soms wel drie blokken dik gebouwd werden met een plamuurlaag er over heen. Buiten al genietend van de laatste zonnestralen zitten vele mannen als kabouters met hun puntmutsen en knieën opgetrokken onder de djellaba tegen hun adobe muurtje. De vrouwen daarentegen leken wel te flanerend. Bijzonder fleurig gekleed, zwarte hoofddoek met een gekleurd randje en pailletten, het gezichten onbedekt. Over de fleurige lange jurken (sommige waarschijnlijk een dikke ochtendjas!) hing over één schouder losjes geknoopt een glimmende doorzichtige zwarte doek die in de wind fladderde. Deze doek leek weinig nut te hebben behalve dat het meer op een gracieuze accessoir leek. Opvallend dat veel dames pantoffels met dikke sokken droegen. Later blijkt dat in iedere vallei waar we doorheen gaan de vrouwen een ander klederdracht hebben.
Onze overnachting was bij een geweldige auberge, ‘Chez Pierre’, traditioneel als kashba huis gebouwd, binnen met de nodige luxe. Het welkom was zeer hartelijk en de kachels waren goed opgestookt. De huisbediende, Mohammed, was een komische verschijning in zijn djellaba en blauw gebreide muts waaronder een paar grote ronde ogen met humor je aankeken. Zijn enorme bewegelijkheid was zo snel als in een Charlie Chaplin film en als hij je aansprak, ook met een paar Nederlandse woordjes, werkte het op je lachspieren. Een galante man met veel humor! We werden verteld dat het op kerstdag gesneeuwd had in de vallei en dat voor een plaats die maar 10 dagen regen per jaar krijgt!
Na onze warme nacht, gastvrij en culinaire verwennerijen zijn we de volgende dag weer op pad gegaan. Terwijl we uit de Dades kloof reden zagen we dat de ‘kabouters’ er nog zaten, nu tegen een ander muurtje in de zon of al hobbelden ineengedoken op hun ezel want het was nog flink frisjes. Op de terugweg was de Dades nog even spectaculair. De Todra kloof ook bijzonder mooi met de ruige rotswanden, vervallen zandkastelen, nieuwere kashba’s en palmarieën. Wat gelijk opviel was de ander klederdracht. De mannen over hun djellaba’s een dikke lange cape met nog grotere puntmuts in aardtinten die als een magiër om hun heen fladderde. De vrouwen daarentegen net spoken met een doek wat op een groot laken leek. Het werd als sjaal gedrapeerd over het hoofd, de punten in de mond om de mond-kin te bedekken en met de handen werd de doek dichtgevouwen. Uiteindelijk bij een rivier tussen de palmbomen onder een kameelharen tent hebben we koffie gedronken bij een hotelletje gerund door een stel aardige jongens (tip van Mabelle ‘Zakar Chariff’ ). Binnen psychedelisch druk betegeld met Marokkaanse aankleding. Leuk te zien hoe zorgzaam de mannen voor hun hotel zijn. Ja het blijft genieten hier!
Tot het volgende bericht!