Sfinx van Gizeh

Reisgids

Beste reistijd

Foto's

Praktisch

Koning van het zand

Sfinx van Gizeh,
Egypte


Een paar honderd meter van de piramides vandaan staat wat voor mij het meest betoverende is van heel Egypte: de Sfinx. Het is een gigantisch beeld van een leeuw met een mensenhoofd. De leeuw ligt op zijn buik op het zand, het hoofd trots omhoog houdend. Het gezicht zou dat van farao Cheops kunnen zijn. In de 4500 jaar van haar bestaan is de Sfinx vaak bedolven geweest onder het zand en steeds opnieuw uitgegraven. Dat is een flinke klus wanneer je beseft dat het beeld 73 meter lang en 20 meter hoog is. De neus is aan het einde van de Middeleeuwen van de Sfinx verwijderd door een vandaal die het beeld zag als een symbool voor heidenen. Erosie en kanonschoten door de eeuwen hebben het ook geen goed gedaan.

De eerste keer dat ik tegenover de Sfinx sta ben ik wat teleurgesteld. Het monument ligt tegen de stad Caïro aan en is inmiddels meer een toeristische attractie dan iets wat je respectvol komt vereren. Hij is lang niet zo hoog als ik had gedacht en hij is zwaar gehavend. Maar toch. Het voelt aan alsof ik tegenover een godheid sta en alle geboden trotseer. De koning van het zand. 'A sphinx can never cry and sphinxes never die' zijn regels uit ht liedje 'The Sphinx' van Amanda Lear dat ik regelmatig luister sinds de middelbare school. Een ontmoeting met de echte sfinx deed me altijd dromen. Een sfinx liegt niet, een sfinx sterft niet. Met mijn voeten in het warme zand bekijk ik de vereniging van eeuwigheid en onsterfelijkheid. Hij is een godheid zonder verleden en zonder toekomst, trots, onbereikbaar, geheim en onbekend. Hij is een verschijning in de woestijn en wanneer ik gehurkt het warme zand beroer met mijn vingertoppen lijkt het alsof ik voor een kort moment het oneindige mag aanraken. Dat oneindige waar geen mens besef van heeft. Het betoverende waar geen ratio tegenop kan. Heel even is het alsof de Sfinx mijn gedachten kan lezen, alsof we in gesprek raken. Ik sta oog in oog met het eeuwige. Maar de fantasie en de vervoering duren niet zo lang, veel te kort, omdat ze bruut worden verstoord door andere toeristen die op hun beurt voor het beeld willen staan voor een foto.

Wat mij aangaat is het een symbool van Egypte dat me nooit meer loslaat. Het is bedwelmend en overweldigend, iets wat je niet eens uit zou moeten proberen te leggen.