Dame Purpurina; geef mij glitter

Door: ChristaThieme

Geplaatst op Apr 23, 2016

Columbus Magazine adverteert met de slogan “Weg van de gebaande paden” en persoonlijk denk ik dat een keer volledig meevieren van het carnaval op Gran Canaria niet iets is wat een doorsnee toerist zou doen. Reden voor een blog lijkt mij al is carnaval alweer een tijd voorbij, zeker in Nederland waar het slechts 3 dagen duurt. In Gran Canaria duurt het echter minstens 2 maanden.

Carnaval is voor veel Canario´s HET feest van het jaar. Duizenden personen zijn het hele jaar met de voorbereidingen bezig, met slechts een doel: feesten! En daarmee bedoelen we niet: zuipen. Dit jaar (2011) was het eilandthema “De zee en de cultuur”. Het carnaval wordt niet 3 dagen lang op het hele eiland tegelijk gevierd. Het verplaatst zich elke twee weken en maakt zo een ronde over het hele eiland. Vanaf eind januari, als het startsein wordt gegeven in Las Palmas, zijn er feestvierders die van dorp naar dorp gaan, zolang het lichaam het volhoudt.
Er zijn zanggroepen, allemaal hetzelfde gekleed, die met murgas de carnavalshows opluisteren en de straat op gaan. Murgas zijn gebaseerd op eenvoudige populaire liedjes met gewijzigde tekst, waarin ze met humor en ironie het politieke beleid en de problemen in de samenleving op de hak nemen. Meestal wordt het lied begeleid door een soort minitoeters, murgueros genaamd, die de zangers bij zich dragen. Murgas wedstrijden zijn een van de meest populaire evenementen van het carnaval. Zozeer zelfs, dat de entreekaartjes voor de finale binnen enkele uren zijn uitverkocht en de Canarische tv dagenlang de voor- en tussenrondes en de finale uitzendt. Ieder eiland heeft zijn eigen wedstrijden, maar die van Tenerife en Gran Canaria zijn het populairst. Daarnaast zijn er ook dansgroepen die de twaalf maanden voorafgaand bezig zijn met voorbereiden en oefenen voor dit ene optreden, vaak in hun vaste eigen ruimtes. Om de dans- en zanggroepen goed aan te kleden zijn er speciale naaiateliers die het gehele jaar hard werken om de mooiste kostuums te maken.

Op Gran Canaria kennen ze geen raad van Elf, maar de Carnavalskoningin en de Drag Queen. Hoogtepunten in het carnavalsfeest zijn de galaverkiezing van de Carnavalskoningin en de Drag Queen waar honderdduizend mensen op af komen. Tijdens de verkiezing Gala de la Reina, wordt er gekozen welke vrouw de titel van Koningin van het Carnaval mag dragen en daarmee het carnaval van dit jaar mag vertegenwoordigen. Hun kostuums zijn kleurrijk en complex en zijn beïnvloed door het Braziliaans carnaval.

Net als met veel andere Spaanse feestdagen, wordt het carnaval afgesloten met het verbranden van een symbool. Op Gran Canaria is dat de begrafenis van de Sardine. Dit is te vergelijken met de Aswoensdag van het Nederlandse carnaval. De begrafenis van de Sardine is een symbolisch manier om wat er in het verleden is gebeurd, te begraven, om de losbandigheid en de ondeugd van de afgelopen dagen/weken er uit te gooien, te vernietigen en zo opnieuw geboren te worden met een grotere kracht.

Wij hebben de mogelijkheid gekregen om een gedeelte van het carnaval mee te vieren. De kinderen hebben zich aangesloten bij een groep van een lokale basisschool, zich per groep verkleed en een eigen poster gemaakt, rekening houdend met het thema “zee”. De groep van onze zoon heeft zelf erg originele kwallenkostuums gemaakt van gerecycled materiaal en onze dochter was verkleed als piraat. Iedere groep had tijdens het carnavalsfeest op school een eigen optreden. De jongere kinderen dansten op muziek en de oudere kinderen hadden eigen murgas geschreven over de school en hun leerkrachten. Als afsluiting werd ook hier een grote vis van papier-maché in optocht naar buiten gedragen en verbrand.

Al vanaf jongs af aan wordt het carnaval vieren met de paplepel er in gegoten. Dit is vooral te merken aan de populariteit bij jongens om zich te verkleden als vrouw. Ook op straat lopen voor je gevoel bijna alle mannen in jurken, naaldhakken, make-up en langharige pruiken feest te vieren. Het principe om met carnaval de rollen eens om te draaien en 3 dagen lang gek te doen, wordt hier blijkbaar van oudsher erg letterlijk genomen. Je kan het verkleden als vrouw en het fenomeen Drag Queen afstotelijk vinden, maar je kan het ook zien als een groot tolerantievermogen. In ieder geval zorgt het voor vele discussies. Dit jaar zorgde een foto waarop Panamese consul Giovanni Ítalo Afú verkleed is als vrouw voor een “nationaal schandaal” in Panama. De keuze om als vrouw verkleed te gaan was gemaakt door zijn Canarische vrienden, overeenkomstig de plaatselijke gewoonte en tradities “want ik heb niet veel vrije tijd en dacht niet dat dit kwaad zou kunnen veroorzaken”. Hij heeft nooit kunnen denken, dat de foto’s welke zijn vrienden geheel onschuldig op Facebook hebben geplaatst, zoveel schade zouden hebben kunnen aanrichten, en dat dit iemand de vernieling in kan helpen. De verspreiding van de foto’s in zijn land, is begonnen als “een grap” en “zijn volledig uit hun context gerukt,” zo onderstreept de consul, die het bovendien betreurt, dat zijn carnavalskostuum reden is geweest, in enkele sectoren van de Panamese samenleving, voor kritiek van diverse instanties, voor wie hij diep respect heeft. Uiteindelijk heeft de consul zijn ontslag aangeboden om zo in het reine te komen met het Panamese volk. (bron: Hollandsenieuwe.com) Maar dat even tussendoor…

Als afsluiting van onze carnaval zijn we nog met vrienden wezen kijken naar de optocht in Maspalomas, ongeveer een maand later. Al met al zijn we weer een hele ervaring en vele foto´s rijker. Voor degene die willen weten wat de titel van deze blog inhoudt: "dame purpurina" betekent "geef mij glitter" en is de titel van een tv-programma dat elke dag tijdens de carnavalsperiode uitgezonden werd op de Canarische tv met een erg aanstekelijk meezingliedje als intro voor elk interview of samenvatting van die dag... voor ons hoort dat dus bij het carnaval van Gran Canaria! :D