York: boeiend geestig

Door: Madeleine

Geplaatst op May 18, 2011

Zorg ervoor dat je de inhoud van de pot niet op je hoofd krijgt. Pas op voor de drek in de straat en kijk vooral uit voor de geesten....ze zijn overal, wachten je op en beroven je van je verstand.” Deze waarschuwingen krijgen we terwijl we door de middeleeuwse straten van het Engelse York dwalen. Gelukkig maar dat je dit alleen hoort tijdens een ‘ghostwalk’. En die zijn er veel, want York heeft een rijke historie, en staat ondermeer bekend vanwege de vele geesten die hier al eeuwenlang wonen. Die geesten moeten dan wel met de tijd meegegaan zijn, want anno nu is York schoon en gezellig en heersen er bepaald geen middeleeuwse toestanden. Zorgen over de riolering zijn zeker niet nodig en de huizen en monumentale gebouwen staan er fris en opgeknapt bij.

De kerk in
Buiten de ghostwalks zijn er nog veel meer toeristische hoogtepunten die absoluut de moeite waard zijn. Wees lekker toerist en bezoek ze. Zoals de niet te missen York Minster. ’s Werelds grootste Gotische kathedraal neemt zowel letterlijk als figuurlijk een prominente plek in. Met de brochure in je hand kom je een heel eind. Maar wil je echt alles weten over de bouw, de constructie, de prachtige gebrandschilderde ramen en de gevonden schatten? Loop dan mee met een van de gratis rondleidingen. In de anderhalf uur durende toer zagen we details die we anders gemist hadden en hoorden we verhalen die niet in de brochure staan.

Jorvik
Dat de fundamenten van York Minster Romaans zijn geeft al aan dat stad in de loop der tijd heel wat bezoekers en vooral bezetters kende. De Romeinen kenden York als Eboracum. De Saksen noemden de stad Eoforwick. Daarna kwamen de Vikingen. Niet alleen veroverden zij de stad, ze bleven er ook. York en de Vikingen delen zodoende een 1000 jaar lange geschiedenis. Die Vikinginvloed is nog steeds zichtbaar. Niet alleen in de naam van de stad, afgeleid van het Vikingse Jorvik, maar ook in de straatnamen. Bijna allemaal eindigen ze op ‘gate’, een verbastering van het Vikingse ‘gata’, wat straat betekent. Die historie komt weer tot leven in het recent verbouwde Jorvik Vikingmuseum. We stapten in een van de attractiekarretjes en maakten een reis door het leven in York in de 10e eeuw. In het museum zijn trouwens ook ruim achthonderd voorwerpen tentoongesteld die gevonden zijn tijdens de beroemde Coppergate opgravingen (tussen 1979 en 1982). De stoere ‘Vikingen’ van het museum vertellen je er alles over.

Sweet surprise
Interessant is ook het 18e eeuwse Fairfax House. Blader door de fotoboeken en bekijk de transformatie van dansschool naar de originele staat. Moegelopen en hongerig? Een High Tea is de oplossing. Voor de meest uitgebreide ga je naar ‘Bettys’. Een andere zoete verrassing die je niet mag missen is de beroemde Yorkshire Pudding. Wij vonden die in ‘Russels’ het lekkerst. Een culinair hoogtepuntje was de Chicken Curry in The Fox Inn. Neem ook een kijkje in de brouwerij waar de Yorkshire Ale wordt gemaakt. En nu we het toch over eten en drinken hebben: bars en pubs zijn er in York genoeg. ’s Avonds valt het strenge deurbeleid op, bedoeld om overlast van dronken mensen op straat te voorkomen. Bij de in/uitgang van bars en pubs staan beveiligers om te voorkomen dat mensen met glaswerk naar buiten gaan. Dat betekent overigens niet dat je geen – aangeschoten- mensen op straat ziet: vrijdag- en zaterdagavond zijn dé stapavonden. Wij keken onze ogen uit en zagen het moderne Yorkse leven aan ons voorbijtrekken: hooggehakte meisjes in net iets te korte T-shirts (ook in de winter zonder jas, zo werd ons verteld) in gezelschap van net iets te luidruchtige mannen. Dweilend over straat, van kroeg naar kroeg, op zoek naar een nieuwe ‘pint’. Maar op zondagavond zijn de kroegen en de straten weer praktisch leeg en krijgt de stad haar oude, historische uitstraling terug.

Shambles
Ook in de Shambles is het dan weer rustig. In de middeleeuwen was het straatje het domein van slagers. Om te voorkomen dat het vlees snel te snel zou bederven zijn de vakwerkhuizen zo gebouwd dat ze naar elkaar overhellen om de zon te weren. Die vakwerkhuizen zijn trouwens een van de redenen dat de Shambles in 2010 is uitgeroepen als de meest pittoreske straat van Groot Brittannië. Meer geschiedenis ontdek je in en bij de Bars, de vier grote stadspoorten van York. Zij verbinden de stadsmuren met elkaar en getuigen van duistere middeleeuwse tijden, toen de hoofden van misdadigers nog op staken werden gezet.

Het hologram vertelt
Dat het er in de middeleeuwen, en nog lang daarna, niet al te zachtzinnig aan toe ging kun je ook nog zien in de gevangenis, tegenwoordig onderdeel van het Yorks Castle Museum. Grappig: wanneer je een gevangeniscel binnengaat wordt je via een hologram toegesproken door een vroegere bewoner die zijn of haar levensverhaal vertelt.
Twee andere toeristische ‘must do’s’: een rondrit met de hop-on-hop-off bus en een vaartocht over de rivier. Wij kozen voor de ‘geestenvaartocht’, maar vermoeden dat de andere tochten langs dezelfde plekken komen. In ieder geval blijft er met een bus- en vaartocht geen plekje van York onontdekt. www.yorkcastlemuseum.org.uk.

Geestig verhaal
En dan natuurlijk… de ghostwalk. Een absolute must. Wij liepen mee in The Original Ghost Walk of York die vertrekt vanaf de Kings Arms pub. Wandelend door een steeds donkerder wordende stad hoor je duistere verhalen over de geesten die de levenden nog steeds in hun ban(vloek) houden. En het was de enorm geestige verteller die ons waarschuwde voor de drek in de straten en de pispot op ons hoofd. Na afloop van de bijna twee uur durende wandeling mochten we nog een wens doen aan zijn speciale ‘wensstok’. Onze wens: snel een keer terug naar de geestige en boeiende stad die ons hart veroverde.