De bezemkast van het Gur-e Emir

Door: Werelds

Geplaatst op Apr 13, 2012

In heel Oezbekistan staan ongeveer tien pinautomaten. De meeste van deze tien staan in de hoofdstad Tashkent. Omdat de Oezbeekse som (de valuta van het land) niet het land uit mag, wordt het toeristen aangeraden dollars voor de gehele vakantie mee te nemen. Eenmaal in Oezbekistan kunnen deze dan bij de lokale banken omgewisseld worden.

Omdat de banken geen al te beste wisselkoers geven zijn er veel toeristen die hun dollars op straat proberen te wisselen voor een plastic zak. Een plastic zak met geld wel te verstaan. De wisselkoers is namelijk zo dat je voor 100 dollar ongeveer 180.000 Oezbeekse som krijgt. Als je daarbij bedenkt dat het grootste bankbiljet 1000 som is, leert een simpel rekensommetje dat je in ruil voor 100 dollar minimaal 180 briefjes terugkrijgt. Een flink pak geld dus.

Geld wisselen op straat is illegaal en dit gebeurt dan ook op de meest vreemde plaatsen. Als het erg rustig is ga je gewoon tegen de gevel van het dichtstbijzijnde gebouw staan. We hebben echter ook meegemaakt dat we in een klein winkeltje terecht kwamen. Na vertoon van mijn 100 dollar pakte de eigenaar onder de toonbank zijn zak met geld te voorschijn en begon te tellen. Op het moment dat er een klant binnen kwam verdween alles razendsnel uit het zicht, om weer tevoorschijn te komen bij het vertrekken van de klant.

De mooiste ervaring was echter nog wel in Samarkand. Denis, onze gids voor die dag, had allerlei verhalen vertelt over de vele bezienswaardigheden van de stad. Hij had ons netjes teruggebracht bij ons hotel en bij het afscheid nemen bedacht ik me nog dat ik geld moest wisselen. Ik vroeg Denis dus of hij iemand wist. Hij zei dat hij het even na moest vragen en vertrok. Tien minuten later was hij terug en vroeg of ik, en alleen ik, met hem mee ging.

Ons hotel lag vlak bij de Gur-e Emir, het mausoleum voor Timur. Oezbekistan is groot geworden dankzij Timur, die aan het eind van de 14e eeuw grote gebieden veroverden en de daar geplunderde rijkdommen mee naar Oezbekistan nam. Denis liep richting de Gur-e Emir, linea recta op een man af. Ik pakte ondertussen mijn portemonnee maar de man schudde nee en gebaarde dat ik hem moest volgen. Denis was ondertussen discreet afgedwaald door met wat andere mensen te gaan praten. De onbekende man liep richting drie deuren. Achter twee van deze deuren ging overduidelijk een toilet schuil. Voor de derde deur zat een andere man, die deze voor ons open deed en na ons snel weer sloot. Voor ik er erg in had, stond ik samen met een onbekende Oezbeek in de bezemkast van het Gur-e Emir.

Ik pakte mijn 100 dollar en hij pakte zijn plastic tas. Net als de meeste andere Oezbeken was ook deze man een wandelende geld-tel-machine. Razendsnel gingen het geld door zijn vingers. Zo snel dat ik het niet met mijn ogen bij kon houden, laat staan dat ik het kon tellen. Binnen no-time was het geld geteld en stond ik met een plastic tas weer buiten. Eenmaal terug in het hotel kon ik alles rustig natellen. Het bedrag kwam exact overeen met het afgesproken bedrag. Wederom een prima ruil!