Begrafenis in Toraja-land: Celebrate live
Indonesië
Azië
Rien-Eyk
Begrafenis in Toraja-land: Celebrate live
In Amerika hebben ze een gezegde "to celebrate life". Ofwel het leven van een overledene wordt nog éénmaal gevierd. In Toraja-land hebben we een begrafenis-ceremonie mogen meemaken die met al haar oude gebruiken en rituelen dit vieren van het leven heel erg in zich had. We waren al vroeg op de plaats waar de ceremonie zou plaatsvinden. Toch was het hele dorp al aanwezig. Er zaten al zo'n 1500 mensen temidden van de traditionele Tongkonan-huizen en Alang-rijstschuren. De hele familie was vanuit allerlei uithoeken terug gekomen om deze begrafenis bij te wonen. Er volgde een kennismaking met de dochter van de overleden vrouw van 93 jaar. Ze was al een jaar geleden overleden, maar was gebalsemd. Nu stond ze in een rood aangeklede draagbaar, die leek op een klein Tongkonan-huisje. Er moest gespaard worden voor de begrafenis die omgerekend ongeveer € 100.000 zou kosten. Al snel werden wee uitgenodigd voor een kopje koffie met lekkere Indonesische cakejes in een versierd hutje dat achter de rijstschuren was opgebouwd . Sommige dingen zijn toch overal hetzelfde. Diverse malen moesten dochter en schoonzoon weg om deel te nemen aan een ceremonie. Die werd vaak vooraf gegaan door een gejengel door een omroeper. Dat diende om de boze geesten weg te jagen. Daarna klonk er een ritmisch getrommel van het stampen met bamboestaven op een rijstmeelbak door de vrouwen in rood en groen die ook de koffie rondbrachten. Onderwijl werden telkens varkens, vastgebonden aan een bamboe-draagrek, naar het middenterrein gebracht. Een soort ceremoniemeester somde dan op wie dit varken als gift aan de familie had geschonken en wat dan werd opgeschreven. Die varkens werden dan afgevoerd om geslacht te worden, en samen met rijst in bamboekokers gebakken te worden voor de maaltijd voor aanwezige gasten. Om half twaalf werden we uitgenodigd om samen met de dochter en haar man een hapje rijst met gebakken varken mee te eten, zeg maar Babi Pangang. Dat smaakte heerlijk met de gedroogde visjes erbij. Het gesprek verliep via onze gids, wat de communicatie wat lastig maakte. Desondanks ervoeren we een open, vriendelijke en gastvrije houding. Even voor twaalven ging de familie naar het middenterrein. Daar stelde men zich op voor een soort processie. Voor de baar liepen mannen die lange bamboestengels vasthielden waaraan de sjaal van de voorouders geknoopt waren. Zo waren ook zij bij de ceremonie betrokken. Aan de achterzijde van de baar werd een lang rood doek uitgerold. De vrouwen van de familie namen eronder plaats, de oudste dochter voorop. Het leek op een soort bloedband. De mannen tilden de baar op en begonnen die op en neer te schudden. Het leek of ze de overledene wilden losschudden van haar aardse bestaan. Even na twaalf uur zette de stoet zich in beweging voor een rondje door het dorp, om afscheid te nemen van de gemeenschap. Na twaalf uur is symbolisch voor de dood (een huwelijk zal dus voor 12 uur plaatsvinden) Toen ze terug kwamen werd de kist op een prachtig versierde stellage gehesen. Ditmaal werd het hoofdeinde in westelijke richting geplaatst, de richting waar de zon ondergaat. Nu was ze officieel dood. Kortom een prachtige ceremonie met veel mooie rituelen om het leven van deze oude vrouw te vieren.
Foto's
