Wanneer Mumtaz Mahal (Parel van het Paleis) tijdens de geboorte van haar 15e kind in 1631, na een huwelijk van 17 jaar, op sterven ligt belooft Shahjahan haar nooit meer een kind te verwekken en het mooiste gebouw voor haar te laten bouwen. De echte naam van Mumtaz was Arjumand Bano Began.

De 5e Mogolkeizer Shahjahan (kleinzoon van Akbar), beschouwd als één van de belangrijkste heersers van de Mogol-dynastie, heeft uit liefde voor zijn overleden vrouw dit monument laten bouwen. Het doet dienst als mausoleum en zowel zijn vrouw als hemzelf, zijn in de kelders van dit imposante gebouw begraven.

Architect
Er zijn tenminste 37 personen bij het ontwerp van de Taj Mahal betrokken geweest. De belangrijkste architect was Isa Khan, afkomstig uit Shiraz te Iran. Hij legde de perfecte creatie op tafel.
Om een betere beeldvorming van het verdriet van de keizer te krijgen liet hij zijn eigen vrouw op een gruwelijke manier vermoorden. Daarna kreeg hij een visioen waarin de contouren van een witte en een zwarte Taj Mahal tegenover elkaar stonden.

Bouw
Twee jaar na de dood van zijn vrouw begon de bouw, welk 22 jaar zou duren en in 1653 was het voltooid. Uit alle hoeken van de wereld zoals Perzië, Italië, Frankrijk en Iran werden beroemde architecten aangetrokken. De keizerlijke schatkist was onuitputtelijk.

Dit volmaakte symmetrische praalgraf is volledig gemaakt van wit marmer en uitbundig versierd met gestileerde bloemmotieven (de Indiase bloem de Lotus)o.a. de typisch in rood en zwart, ingelegde met halfedelstenen (dit noemt men Petra dura), smalle strepen zwart marmer. Op plaatsen waar het marmer niet is ingelegd, zijn fijne geometrische figuren uitgesneden.

Naast de Taj Mahal staan 4 minaretten, die allen ietwat scheef staan. Dit is met opzet zo gebouwd, wanneer er ooit een aardbeving plaatsvindt en de minaretten omvallen, vallen ze niet in de richting van het mausoleum zelf, zodat deze hierdoor onbeschadigd zal blijven.

Feiten over de Taj Mahal
Het is gebouwd aan de oever van de heilige Yamuna rivier
Is zonder twijfel het mooiste monument dat ooit uit liefde gebouwd is
Ruim 20.000 bouwvakkers hebben aan de Taj gewerkt
De Taj is 58 meter hoog, 56 meter breed en staat op een 10.000 m² verhoogd marmeren platform
Het staat aan de noordkant van de siertuinen
Het marmer kwam van 160 km ver, uit de mijnen van Rajashtan, Jodbur. Ze werden door olifanten, buffels en ossen vervoerd naar Agra
De keizer bemoeide zich met elk detail van de bouw
Volgens de legende liet hij na het voltooien de handen van de arbeiders afhakken, zodat ze nooit meer konden meewerken aan bouwen van een nog mooier monument
Per jaar komen er ongeveer 2.000.000 bezoekers
Is sinds 1983 op de wereld erfgoedlijst van de UNESCO geplaatst

Overig
De keizer had het plan om naast het witte mausoleum een exacte kopie te laten bouwen als laatste rustplaats voor hemzelf, maar dan van zwarte marmer. De bouw was gevorderd tot aan de fundamenten toen de keizer werd afgezet door zijn zoon, Aurangzeb, en de laatste zeven jaren van zijn leven in gevangenschap heeft doorgebracht in het fort van Agra. Zijn gevangeniscel had maar één raam en het enige wat hij al die jaren nog zag, was de Taj waar zijn overleden vrouw begraven lag. Na zijn dood in 1666 is hij naast haar in het witte praalgraf te rusten gelegd

Tijdens de Britse overheersing was het bijna gedaan met de Taj Mahal. De Engelse gouverneur van Bengalen had het plan opgevat om de marmeren platen te slopen en ze in Engeland te verkopen. Gelukkig bleek er in Brittanië geen markt voor marmer te zijn.

De Taj is op zijn mooist bij de zonsopgang, roodgouden kleuren van de opgaande zon geeft de Taj een mystieke uitstraling. De combinatie van de gebruikte materialen en het lichtinval geven de marmeren muren een gouden, witte of parelmoeren gloed.