'Fucking communist'

Door: Wimraaijen

Geplaatst op Jan 5, 2012

‘In Europa worden jullie allemaal geïndoctrineerd door de pers,’ zegt de bijna bejaarde Amerikaan, met zijn stars-en-stripes-bretels, te korte broek en witte sokken in zijn sandalen. ‘Heb je al gehoord van de climate-gate? Al Gore zit ons helemaal bang te maken. Voor niets’, vervolgt hij. Ik ben zelf arts en er is geen onomstotelijk bewijs dat de opwarming van de aarde komt door het toedoen van mensen.’

Ik weet niet waar ik moet beginnen met reageren. Ik zal maar niet vertellen dat ik zelf van de pers ben. Of dat er al helemaal geen onomstotelijk bewijs is dat de opwarming alleen maar een natuurfenomeen is. En dat je je kop wel heel ver in het zand kunt steken, zoals veel conservatieve en vooral egoistische Amerikanen. En over indoctrinatie gesproken…. Als er ergens geïndoctrineerd wordt, dan is het wel in de Verenigde Staten! De dictatuur van de domheid! Ik begin me op te vreten. Nee, ik heb er eigenlijk helemaal geen zin in om te reageren. En zeker niet op knauwende Amerikanen, waar ik de weken daarvoor op zijn minst een lichte intolerantie voor heb ontwikkeld.

Het gesprek, of tot nu toe monoloog, is op een terras in Siem Reap, nabij Angkor Wat in Cambodja. De weken daarvoor ben ik in Laos geweest, waar Amerikanen tijdens de Vietnam-oorlog meer bommen hebben laten vallen dan in de hele de tweede WO. Een groot deel daarvan waren bommen die niet in Vietnam warden gedropt, maar onderweg naar de bases in Thailand ergens kwijtgespeeld moesten worden. Nog steeds is tweederde van het bijzonder mooie Laos onbereikbaar vanwege de niet-ontplofte bommen. Zo af en toe zie je een bordje bij tempels in Laos met de letters U.S. daarop. Een soort aflatensysteem. In plaats van de enorme troep op te ruimen die ze hebben achtergelaten, kopen ze het af. Laat de vervuiler eens zelf actie ondernemen! Opruimen die hap. Dt is wel het minste wat die Amerikanen kunnen doen. En niet met goedkope charity aankomen…

Mijn ‘gesprekspartner’ stelde nog even tussen neus en lippen door dat hij indertijd in Vietnam is geweest. ‘Nou ik ook, een week geleden’, slikte ik nog net in. Ik heb er heel andere zaken gezien dan we altijd voorgeschoteld kregen in Mash, Tour of Duty of andere Amerikaanse eenzijdige verwerkingsmateriaal. Ik begin inwendig te koken en wil eigenlijk eens heel hard aan de bretels trekken, zodat zijn stem spontaan een paar tonen hoger gaat klinken. Of eigenlijk wil ik hem een toontje lager laten zingen. Maar ik doe het niet natuurlijk. Ik blijf Europees, haast Aziatisch.

Ik probeer het positief te benaderen, pffrrrt. ‘Goed dat eindelijk nu ook grote Amerikaanse bedrijven als Exxon Mobil zich wat meer op het duurzame vlak gaan ontwikkelen. Exxon doet veel onderzoek naar algen voor de productie van brandstoffen.’ Hij schudt hautain zijn hoofd: ‘Dat doen ze alleen maar omdat ze er geld mee kunnen verdienen.’ Ik begin toch wat bitser te worden: ‘Hadden de Amerikaanse auto-industriëlen dat maar gedaan, wat meer geanticipeerd op nieuwe marktontwikkelingen. Dan hadden ze nu niet hun handje op te hoeven houden. Of misschien had de overheid iets meer sturing moeten geven. Dat had nu een hoop geld gescheeld.’

Hij kijkt me spottend aan. ‘Dus u bent 'a fucking communist’. Ik kan mijn oren niet geloven. Als je een klein beetje in sturing geloofd, ben je meteen een communist. En ik heb net de gruwelen gezien wat Khmer Rouge onder de valse vlag van het communisme had uitgespookt. 'Wat een bullshit,' gooi ik er nog wel uit.
Maar ben ik toch naïef… Met iemand die op zijn bretels de Amerikaanse vlag draagt in Cambodja, moet je helemaal geen gesprek aanknopen, bedenk ik me ineens. En ik wil dat ook hardop zeggen, maar slik het in. ‘Spreek voor u zelf en vul alstublieft niet in wat u gewoon niet weet. Ik denk dat we geen zinnig en respectvol gesprek met elkaar kunnen voeren.’ maar ik bedoel: 'I'm not fucking talk with you anymore.' Ik wend me terug naar mijn reisgenoten en begin in het Nederlands weer over de mooie dag in Angkor Wat.

Even later stapt de bijna bejaarde Amerikaan op en deelt me mee dat ik over een paar jaar heel anders over het klimaatprobleem zal denken. ‘Of u’, laat ik me ontglippen, maar ik weet dat die kans heel klein is.

Een paar uur later zie ik hem in de verte lopen met een jonge - gelukkig niet te jonge – Aziatische man. Bijzonder dat een deel van hem niet geaccepteerd zal worden door zijn geestesvriendjes in Amerika. En hoe zou hij daar zelf over denken in het openbaar?