Op zoek naar het 'zwarte goud' in Noord-Dakota

Door: Sadriaens

Geplaatst op Jan 17, 2013

Door de alsmaar stijgende benzineprijzen, vraag ik me af: hoe schaars is olie nou eigenlijk? Daarmee begint de zoektocht voor deze reportage voor onze eindejaarsuitzending 2012.

Noord-Dakota. Het is koud en kaal door de harde wind uit Canada. Het boerenland is bezaaid met olie-installaties. Heel bizar om hier rond te rijden. Want: er is hier niks. In drie dagen tijd zien we amper mensen op straat lopen. Die zitten allemaal in hun grote, energieslurpende wagens. Verder genoeg Kentucky’s en Burgertenten langs de weg.

Het hotel waar de cameraman en ik verblijven heeft een zeer gepaste naam: Black Gold. En dat is waar het hier om draait: het zwarte goud. Dat betekent dat ik hier ook echt ‘goudzoekers’ tegenkom. Langs de weg zie je de caravanparken liggen. Arbeiders uit heel Amerika komen hier om geld te verdienen. Want terwijl het werkloosheidscijfer in Amerika rond de 8% is, is die hier in Williston nog geen 1%. Elke dag zijn er volgens het plaatselijke uitzendbureau 3000 open vacatures. Het heeft allemaal te maken met de olieboom die hier gaande is. Door gebrek aan woonruimte zijn de hotelprijzen hoger dan een kamer in hartje New York! Dus arbeiders moeten de kou trotseren en verblijven soms jaren in een caravan.

Dus wat nou schaarste? Ja toch wel. Want dit is geen ‘makkelijke’ olie, zoals uit Saoedi-Arabië. Deze olie zit diep en is moeilijk uit de grond te krijgen. Dat kost geld en vergt vernuftige technologie. Door de hoge olieprijzen is het sinds twee jaar pas rendabel om hier aan oliewinning te doen. Geoloog Kathleen Neset helpt de oliemaatschappijen om de juiste bronnen te vinden voor de oliewinning. Zij vertegenwoordigt het immer optimistische karakter van de Amerikanen als je het mij vraagt. Want ja, zij denkt dat Amerika in 2017 zelfvoorzienend kan worden als het om olie gaat. Op dit moment halen ze hier in Noord-Dakota zo’n 700.000 vaten olie uit de grond. Dat is nog lang niet genoeg als je nagaat dat Amerika nu nog dagelijks 1 miljoen vaten importeert uit het Midden-Oosten.

Die avond ontmoet ik Cheryl in een tl-verlicht restaurant. Zij draagt een felgroen t-shirt met het woord California erop. Ook de andere gasten zijn niet al te modieus. Ik zie vooral te grote spijkerbroeken en baseballpetten. Typisch, maar wel passend in dit gebied. Het heeft iets troosteloos... Cheryl en haar man Roger Sorenson zijn een boerenechtpaar. Vorig jaar is op hun land olie gevonden en dat maakt hen in één klap rijk. Ik ga bij ze op bezoek. Ze laten een stuk aan hun huis bouwen. Hebben nieuw interieur gekocht. Een grote nieuwe auto. En ze sparen voor de opleiding van hun kleinkinderen. Genoeg olie op hun land, dus genoeg geld.

Goudzoekers, boeren die in één keer rijk zijn door gevonden olie, een hotel dat Black Gold heet en de überpositieve geoloog over de toekomst van Amerika als olieproducerend land. Waar is de kritiek? Hoe zit het met al dit boerenland dat letterlijk uitgeput wordt door het boren en alle vervuilende trucks? De uitstoot van gassen? Het verdwijnen van wilde dieren? Via een ingezonden boze brief in een lokale krant kom ik in contact met een aantal inwoners die tegen alle snelle ontwikkelingen zijn.

Eén van hen is Theodora Birdbear. Zij is een indianenvrouw en stamt af van de Hidatsa stam. Zij zijn de oorspronkelijke bewoners van een reservaat langs de Yellowstone rivier. Tot haar grote teleurstelling ziet ze hoe haar land wordt uitgeput door alle oliewinning. De rook bij de olie-installaties baart haar zorgen vanwege alle uitstoot van CO 2. Ze maakt zich grote zorgen over de toekomst van het reservaat, vooral omdat ook veel Indianen zwichten voor het grote geld van de oliemaatschappijen…

Met al deze verhalen op zak ga ik terug naar Nederland. ‘Kill your darlings’ is weer van toepassing. Want 14 minuten televisie had ook 40 minuten kunnen worden.

De conclusie is duidelijk. We zijn en blijven nog wel even olieverslaafd, maar met de nodige consequenties. Bovendien is onze aarde niet onuitputtelijk, dus de vraag blijft: voor hoe lang moeten we dit nog willen?

Volgens René Peters van TNO is zelfs de moeilijke olie (helaas) nog steeds goedkoper dan duurzame energie. Zolang elk individu niet bereid is om meer te betalen voor zijn of haar energie zullen we olie nodig hebben. Pas als de benzineprijzen nog meer stijgen en de technieken om duurzame energie op te wekken zo goed zijn dat het goedkoper wordt, dan wordt het pas rendabel om naar alternatieven voor olie over te gaan.

Uitzending was op 18 december bij Altijd Wat van de NCRV. www.altijdwat.nl