Oost Rusland
De hel van Tsjechov
Tsjechov’s hel stamt uit 1890, heet Sakhalin en ligt in het verre oosten van Rusland. De voormalige strafkolonie is tegenwoordig bevolkt door mishandelde vrouwen, dakloze wezen en alcoholisten. Het absolute minpunt van dit bevroren rijk bevindt zich waar de goddeloze wereld van Mad Max herleeft in het kustplaatsje Korsakov. Het met wodka doordrenkte stadje deelt toepasselijk haar naam met de door alcoholmisbruik veroorzaakte ziekte, waar ontheemde kinderen bij -30C een schuilplaats in de stadsriolering zoeken om zich tegen de kou te beschermen. Het straatbeeld van Korsakov wordt bepaald door krotten, zwerfvuil, autowrakken en mensen in lompen gehuld. De besneeuwde straten zijn zwart van het roet.
Wat de mens hier nalaat aan geweld doet de natuur nog even fijntjes over. Het eiland wordt regelmatig geteisterd door aardbevingen. Vaak is het geïsoleerd van de buitenwereld tijdens sneeuwstormen, de vliegvelden gesloten, de bevroren zee onbevaarbaar. De temperaturen in het noorden van dit gebied kunnen tot –50c zakken. De natuur van Sakhalin is wreed en tegelijkertijd adembenemend mooi. Het is een land van extremen waarbij het zes maanden durende winterwonderland opeens overgaat in een dodelijke lente die elk jaar offergaven vraagt voordat de langverwachte zomer bereid is haar warmte te delen met de verkilde aarde.
De slachtoffers van de vertrekkende winter zijn de ijsvissers die kilometers van de kust afdrijven doordat hun ijsschots loslaat of diegenen die ten prooi vallen aan hongerige bruine beren ontwakend uit hun winterslaap op zoek naar een eerste maaltijd van het jaar. Lijken van daklozen en dronkaards duiken op van onder de smeltende sneeuw. Meterslange ijspegels vallen van de daken om passanten onverhoeds uit de lucht aan te vallen. Na enkele weken van allesoverheersende modder, komt de zomer met uitbundige bloemen en ongelofelijke hoeveelheden zalm, waarna alweer te snel de herfst de dalen bedekt met een warm gekleurd bomentapijt voordat koning winter terugkeert om de eeuwigdurende cyclus te voltooien.
De ruige kustlijn, zandstranden en zeehondenkolonies bewijzen Tsjechov’s ongelijk. De natuur van dit eilandrijk is grotendeels ongerept. De grijze walvis domineert de zee van Ochotsk, de adelaar de lucht. De reusachtige bruine beren zijn heer en meester van het uitgestrekte eeuwenoude woud. Duizenden rivieren doorsnijden het bergachtige landschap. Het eiland met een lengte van 1000 km is sporadisch bewoond, met slechts 600.000 inwoners waarvan het grootste deel in de hoofdstad Yuzhno-Sakhalinsk woont. De bruine beren, adelaars, walvissen en zeehonden hebben hier juist hun paradijs op aarde gevonden.
_______________________________________________________________________
De reis naar Sachalin is een verslag van Tsjechov’s reis in 1890 naar een strafkolonie op het eiland Sachalin in het verre oosten van Rusland. Hij beschrijft het leven van de gevangenen en hun barre levensomstandigheden. Na een verblijf van drie maanden schrijft Tsjechov aan Soevorin, redacteur van de krant Novoje Vremja: “ik heb alles gezien, behalve de doodstraf. (…) In mijn herinnering is Sakhalin een hel”.