City trip Warschau
City trip Warschau
Geschiedenis is misschien niet je favoriete vak op school geweest, maar om Warschau beter te grijpen is het noodzakelijk iets van de geschiedenis van Polen en Warschau te weten, waardoor je beter snapt hoe de stad gevormd is. Laat ik mij echter beperken tot de geschiedenis vanaf de Tweede Wereldoorlog toen de stad zwaar getroffen is en er veel slachtoffers zijn gevallen. Warschau had een grote Joodse gemeenschap waarvan een omvangrijk deel werd vernietigd na de Joodse opstand in 1943. In de oorlog zijn maar liefst 3 miljoen Joden vermoord en met 18% slachtoffers van de totale bevolking is het zelfs ergst getroffen land van de wereld, nog boven Duitsland waar ‘slechts’ 10% van de bevolking slachtoffer was. De stad werd grotendeels verwoest tijdens en na de Opstand van Warschau van 1944. Na afloop van de laatste opstand werden veel inwoners de stad uit gedreven. De bevolking daalde van 1,3 miljoen in 1939 tot 420.000 in september 1945. De stad herstelde zich goed na de oorlog en telt nu ongeveer 1,7 miljoen inwoners.
De oorlogen en slachtoffers hebben uiteindelijk geleid tot veel monumenten en musea in Warschau. Voor alle belangrijke feiten en personen is wel een herdenkingsmonument opgericht. De stad staat vol met indrukwekkende beelden.
Ondanks dat Warschau tijdens de Tweede Wereldoorlog plat gebombardeerd werd waren het de Polen die delen van Nederland bevrijdden. Respect. Zestig jaar later wordt Nederland ‘overspoeld’ door Poolse gastarbeiders, maar nu worden ze heel wat minder positief ontvangen. Blijkbaar zijn we met zijn allen vergeten wat ze voor ons in de Tweede Wereldoorlog hebben betekend. Hoe controversieel kan het leven lopen!
Zelden heb ik zo’n lange voorbereiding gehad voor een reis als voor de reis naar Warschau. Ik wist niet veel van de stad, maar kwam er al snel achter dat het een zeer boeiende stad is met veel bezienswaardigheden. De stad barst van de paleizen, kastelen, monumenten en musea.
Het beeld dat ik vooraf had over Warschau sluit niet aan bij de werkelijkheid. Het centrum is niet wat ik er van verwachtte met armoede en restanten uit het communistische tijdperk. Warschau is vooral schoon, welvarend, mooi, toeristisch, cultureel en culinair. Alles waar de toerist op hoopt toch?
De volgende dingen vallen mij op in Warschau. Er zijn nog steeds heel veel mensen die roken. Er is bijna geen graffiti en straatvuil. En er zijn relatief weinig bedelaars. In die zin wijkt Warschau best af van andere metroPolen. (Over Polen gesproken…) Ik zie weinig alcoholgebruik op straat, terwijl ik dat juist verwacht had. Eerder zag ik in andere oostblok landen dat arbeiders ’s ochtends al aan een fles bier zaten!
Bij een trip naar Polen krijg je onherroepelijk te maken we de Poolse taal. En das even wennen moet ik zeggen. Pools is een West-Slavische taal, maar heeft wel het Latijnse alfabet. De taal is verwant met onder meer het Tsjechisch en het Slowaaks. Verschillen met ons alfabet zijn de vele leestekens niet alleen op klinkers maar ook op medeklinkers. Door de leestekens en vreemde lettercombinaties is zelfs het lezen al een probleem, laat staan het juist uitspreken. Het Pools kent ook de letter ‘ ł ‘, met dat rare streepje halverwege en deze wordt veelvoudig gebruikt. De letter wordt uitgesproken als in het Engelse ‘well’. Wie het verschil hoort mag het zeggen. Een beetje voorbereiding in de Poolse taal voor je naar Polen gaat is dus niet verkeerd. Het is handig om een aantal kernwoorden te kennen, dat maakt je bezoek een stuk makkelijker. In Warschau kun je overigens overal prima met Engels terecht.
Op straat zie ik spreuken van Loesje. De spreuken zijn uiteraard in het Pools, maar ze zijn wel ondertekend door ons Nederlands “Loesje”. Grappig hè.
Polen is sinds 1990 niet meer communistisch. Lada’s en Skoda’s hebben sinds die tijd plaats gemaakt voor dikke Duitse automerken en Italiaanse sportauto’s. Zelden zag ik in een Europese stad zoveel Ferrari’s, Lamborghini’s, Rolls Royces en dikke Mercedessen. We kunnen dus stellen dat het goed gaat met de economie in de stad. Ik besef echter wel dat dit beeld niet representatief is voor heel Polen.
Als ik in bed lig hoor ik bijna iedere avond/nacht het geluid van ‘straatraces’. De straten zijn verlaten en maken plaats voor Ferrari’s en andere racemonsters met brullende V8-motoren die het met elkaar opnemen voor stoplichtsprintjes. Toys for boys. Het geluid brult door de stad, maar de politie doet er blijkbaar niets aan. (Ik had een accommodatie in het centrum naast het Cultuurpaleis.)
Een van de typische Poolse gerechten is ‘Pierogies’. Het is enigszins vergelijkbaar met Italiaanse ravioli, maar de partjes zijn groter en halvemaanvormig. Het is deeggerecht met een vulling van kwark, gehakt, spek, aardappelen, wittekool (of bloemkool), uien, champignons of witte boerenkaas, maar eigenlijk is de vulling heel divers en afhankelijk van de creativiteit van de kok. De pierogies wordt gekookt of gebraden. Het voorgerecht kan geserveerd worden met zure room of soms met appelmoes, of besprenkeld met gebakken gesnipperde ui of bacon. Diverse restaurants zijn gespecialiseerd in pierogies en als toerist moet je het zeker eens proberen.
Warschau is onder andere bekend om Marie Curie en Chopin. De inwoners van Warschau zijn trots op deze schei- en natuurkundige nobel winnares en componist en dat laten ze blijken uit de vele dingen die verwijzen naar deze personen zoals standbeelden en musea. Verderop in dit verslag lees je meer over deze beroemdheden.
Bijna alle bezienswaardigheden in Warschau liggen ten westen van de Wisla rivier. Als toerist zul je niet snel naar het oostelijke stadsdeel gaan. Het is dus ook niet handig om daar een hotel te boeken. In dit stadsdeel vind je alleen een paar musea en het Nationaal Stadion. Het stadion doet tegenwoordig dienst als openluchtmarkt.
Ik was vijf dagen in Warschau en dat was precies goed om de bezienswaardigheden te bekijken. Ik kan Warschau zeker aanraden. Voor mij was het een ontdekking van een niet zo heel populaire stad, die uiteindelijk super blijkt te zijn. Veel plezier.
De rest van het verslag is hier te lezen:
https://volgmijnreis.wordpress.com/europa-m-z/polen/warschau-warszawa-2017/