Een beetje verliefd in Saudi-Arabië

Door: Jeroenkleiberg

Geplaatst op Mar 11, 2020

De Arabische rap dreunt op vol volume uit de blikkerige luidsprekers, die uit de open ramen galmen van de gare Toyota Landcruiser, waarmee we door een kloof vol palmbomen scheuren. Glimmend van trots rijden Hassan en Mohammad ons door één van de mooiste oases die we ooit hebben gezien. Hun telefoons roodgloeiend van de vele selfies die ze al rijdend met ons maken en live via WhatsApp en Instagram delen. Overal zitten groepjes Arabieren naast hun four-wheel-drive te picknicken. Als ze zien dat er twee blonde mensen passeren wordt er gezwaaid en gejoeld. Eigenlijk wilden we hier rustig wandelen en foto’s maken van de indrukwekkende omgeving, maar nu zijn wij zelf het onderwerp van tientallen klikkende telefoons.

Het is een goede beslissing om de kust te verlaten en over een kleine weg de bergen in te rijden. Van zeeniveau klimmen we naar het 1.000 meter hoger gelegen Hijaz plateau. Hier liggen de heilige plaatsen Mekka en Medina, maar omdat we daar als niet-Moslims niet welkom zijn, richten we ons op de schitterende natuur. Van een saaie stoffige vlakte vol zwerfafval, zijn het indrukwekkende rotspartijen die het landschap beginnen te domineren. Hier en daar ligt al een zandduin van bruinig zand in de oksel van een berg en staan de eerste kamelen. De paar dorpjes die we passeren zijn geheel verlaten en doen ons aan een stoffige western denken. In een gebied van zwarte lavavelden zoeken en vinden we met Google Earth een beschutte kampeerplek onder een paar stekelige bomen.

We kamperen onder een paar stekelige bomen

Een stukje achtergrond

Het koninkrijk Saoedi-Arabië bestaat pas sinds 1932, toen de stichter Abdoelaziz ibn Abdoel Rahman ibn Faisal ibn Turki ibn Abdoellah ibn Muhammad al Saoed, beter bekend als Ibn Saoed, de verschillende Arabische stammen verenigde, zichzelf uitriep tot koning en het land naar zichzelf vernoemde. Hij verwekte bij zijn 22 vrouwen ongeveer 100 nakomelingen, waarvan 45 zonen. Inmiddels is de koninklijke familie uitgegroeid tot 15.000 leden, waaronder minstens 7.000 grote en kleine prinsen.

In een land dat de naam draagt van de heersende koninklijke familie en waarvan wordt gezegd dat het land haar eigendom is, zijn de belangen van het land en de koninklijke familie onvermijdelijk op een schimmige manier verstrengeld. De grootte van de familie stelt het in staat om het politieke en economische systeem te domineren. Toen er vanaf 1938 olie werd gevonden, gingen de inkomsten daarvan linea-recta naar het Saoedische koningshuis. Het was tenslotte hun ‘cadeau van God’. Als er na het bouwen van paleizen en andere extravagantie nog wat over was, kon de rest van de bevolking er ook van profiteren. De door de familie verzamelde rijkdom is immens: met een geschat familievermogen van 2.000 miljard dollar, behoren ze tot de allerrijkste families ter wereld.

Het is een goede beslissing om de kust te verlaten

Tradities overheersen nog steeds. Zichtbaar in onder andere een hoog vruchtbaarheidscijfer, waardoor de bevolking sinds de jaren vijftig is gegroeid van de toen naar schatting 3 miljoen, tot de huidige 33 miljoen inwoners. Saudi-Arabië heeft ook een van de jongste bevolkingen ter wereld: twee-derde van de eigen bevolking is jonger dan 30 jaar. Veel van de steeds hoger opgeleide jongere generatie moet concurreren met de 12 miljoen arbeidsmigranten die er in Saoedi-Arabië wonen en werken. Honderdduizenden Saudies hebben gestudeerd, of studeren in het buitenland. Zij komen weer thuis met een andere kijk op de wereld. Veranderingen zijn dan ook onvermijdelijk. De huidige kroonprins Mohammed Bin Salman Al Saud, heeft dat goed begrepen en heeft de deur naar tolerantie, gematigde Islam en liberalisering wijd open gezet. Hierdoor kunnen wij hier pionieren.

We kamperen op schitterende plekken

Kamperen in schitterende landschappen

Saoedi-Arabië is na Algerije het grootste land in de Arabische wereld. In dit reusachtige land zijn er gelukkig goede wegen om de grote afstanden snel en gemakkelijk te overbruggen. Dagelijks rijden we een paar honderd kilometer door een steeds adembenemender wordend landschap. De bruine bergen zijn niet hoog, maar wel grillig gevormd. Ze liggen als puisten op het vlakke plateau van kiezels en zand, waar doornige struiken en kleine bomen het voedsel vormen voor kamelen en geiten. Hier en daar ligt een gesneuvelde auto; achtergelaten en ontdaan van nog bruikbare onderdelen.

Grillige roodbruine bergen

Het is nooit een probleem om voldoende water en ingrediënten voor onze pasta met tonijn te vinden. Om de dertig kilometer is er wel een benzinestation, met daarbij een winkel en meestal ook een moskee. Zo zijn we altijd voldoende bevoorraad om op schitterende plekken te kamperen. Want dat is wat we hier in overtreffende trap doen. De ene dag maken we kamp in een met zand gevulde vallei, tussen een labyrint van op elkaar gestapelde rotsen met pre-historische tekeningen van kamelen, leeuwen en oryx. De volgende dag staan we tussen roodbruine bergen die zijn uitgesleten tot ovale bijenkorven, waarvan sommigen staan te balanceren op een bijna volledig uitgesleten onderstuk.

Roodbruine bergen zijn in de meest bizarre vormen geboetseerd

De omgeving van Al Alu is zo schitterend dat het bijna pijn doet aan onze ogen. Roodbruine bergen zijn door wind en zand in de meest bizarre vormen geboetseerd. Hoog torenen de gerafelde pieken en recht opstaande monolieten boven de dadelpalmen uit, waartussen de resten van vergane lemen dorpen nog zichtbaar zijn. We weten niet waar we moeten kijken, zo oogverblindend mooi is deze omgeving. We kunnen ons niet voorstellen dat het nog mooier kan. Maar dat was voordat we ons volgende paradijs ontdekken.

We kunnen ons niet voorstellen dat het nog mooier kan

Al-Disah is een landschap van diepe canyons vol dadelpalmen, kamelen en geiten en imponerende rode rotswanden die ons aan alle kanten omringen. Het is een beeld dat veel mensen zullen associëren met de Nationale Parken in het westen van de Verenigde Staten. Maar er zijn meer parallellen: ook hier rijden ze rond in enorme SUV’s en eten ze meer fastfood dan vitaminen. Het is niet alleen het landschap dat Al-Disah zo bijzonder voor ons maakt. Het voorgeprogrammeerde beeld dat we hadden van de Arabieren, wordt hier compleet onderuit gehaald als we een rustige wandeling door een kloof vol palmbomen denken te maken.

Een landschap van diepe canyons vol dadelpalmen

Arabieren in witte gewaden en rood-wit geblokte theedoeken op hun hoofd spelen met hun SUV’s in het water dat deze wadi zo bijzonder voor ze maakt. Met hun mobieltjes in de hand hangen de in het zwart geklede vrouwen half uit het raam. Onder palmbomen zitten families te picknicken rond pruttelende potten. Er is geen ontkomen aan. We moeten op de foto en moeten mee aan de koffie en thee. Opeens zien we de hartelijke kant van een cultuur die eerst zo gesloten leek. Niet alleen de mannen willen met ons praten en op de foto, ook de jonge meiden kunnen hun nieuwsgierigheid niet bedwingen. Maar hun gezichten krijgt alleen Mette maar te zien. Ik moet het doen met de prachtige hazelnootbruine ogen, die mij door het vrije streepje in hun gezichtsbedekkende gewaad vrolijk en nieuwsgierig aankijken. Een beetje verliefd begin ik wel te worden op Saoedi-Arabië.