Het verborgen land van de Pa O (1)
Inle Lake
Myanmar
Lione Kolsteren
Het verborgen land van de Pa O (1)
Hij zal niet ouder zijn dan een jaar of tien, hooguit twaalf. Een tenger klein jochie, slechts gekleed in een oranje lendendoek. Hij zit op een waterbuffel, wat op zich al een hele kunst is. De buffel staat half op de oever van de rivier en half in het water. In zijn linkerhand heeft hij twee touwen. Het ene touw zit aan de kop van de buffel vast. Het andere touw leidt naar een tweede buffel die nog op de oever staat. In zijn andere hand heeft hij een lange dunne bamboestok.
Eigenlijk heeft hij al zijn behendigheid nodig om in evenwicht te blijven, maar daarbij zijn beide buffels ook nog eens niet bepaald meewerkzaam. Ze verzetten zich tegen het vooruitzicht het water in te moeten. Hij moet dus naast zijn balanstechnieken al zijn kracht gebruiken om beide onwillige dieren de rivier in te krijgen.
Maar hij heeft het vaker gedaan blijkbaar. Even later zwemt de buffel met de jongen op zijn rug in de rivier, de tweede buffel er achter aan. Goed beschouwd doe ik het hem niet na. Het is dagelijkse routine schat ik in. Een hele kudde koeien wordt naast de jongen het water ingedreven door een paar dorpelingen. De jongen op de buffel houdt in de gaten of iedereen wel doorzwemt en tikt de koeien die niet hard genoeg gaan, of uit koers dreigen te raken, met zijn bamboestok aan.
Angstig gaan ze langzaam voorwaarts in het water. Ze zwemmen niet echt, maar ze slagen er wel in hun hoofd, nauwelijks dat wel, boven water te houden. Ze komen op een meter afstand van ons bootje langs en kijken ons angstig aan. “Toe dan, zie je niet dat ik verzuip. Sta daar niet zo stom te knippen met die camera. Trek me eens op die boot. Doe iets”.
Een hele kudde zwemmende koeien, ik had het nog nooit eerder gezien. Het is één van de fraaie landelijke tafereeltjes die we zien als we ten zuiden van het Inlemeer de Beluo Chaungrivier afzakken, nog verder zuidwaarts. De zwemmende koeien belanden aan de overkant. Een dagelijkse klus is weer geklaard. “Breng jij de koeien even naar de overkant, jongen?” “Goed, ma, en dan vanmiddag laat zeker ook weer terug?”. Ik zie het weinig twaalfjarigen doen in Nederland.
In dit gebied is alles nog oorspronkelijk gebleven. Het zal er honderd jaar geleden niet anders aan toe zijn gegaan. Hier is werkelijk niets veranderd. Slaperige dorpjes aan het water, waar we traag aan voorbij glijden. Veel bootjes en bedrijvigheid op het water, bamboebossen, rijstvelden. Op de achtergrond van dit idyllische rivierlandschap de altijd wazige blauwachtige bergen. En overal die opgestoken vriendelijk zwaaiende handen. Zonder uitzondering. Hier groet men elkaar en iedereen die langs komt.
Het water is hier van levensbelang. Alles speelt zich af op en nabij het water. Dat maakt een boottochtje tot een waar kijkspektakel.
Sinds kort is het gebied niet langer afgesloten voor buitenlandse bezoekers. Niet dat dit prachtige landschap nu zoveel te verbergen had waar wij, westerlingen, absoluut geen kennis van zouden mogen nemen. Het is in wezen niet anders dan het omringende land, maar vanwege de afsluiting is het nog wel een stuk authentieker gebleven.
De werkelijke reden om dit gebied tot een verboden gebied te verklaren was de onrust in dit gebied, het verzet tegen het regime. De Pa O die hier wonen hebben niet zoveel met de centrale regering. Nooit gehad. Het regime had hier lange tijd dan ook niet zo veel te vertellen. De Pa O voelen zich autonoom. Geen bemoeienis van wie dan ook. De streek wordt vandaag de dag nog steeds gecontroleerd door de Pa O. Maar wat de Pa O betreft zijn we hier vandaag welkom. Het risico op schermutselingen wordt blijkbaar niet als groot ingeschat.
We moeten een permit halen, voordat we het gebied in mogen. Dat weer wel. Dat is overigens geen probleem. Geen zware toets op je antecedenten, een paar dollar volstaat. We krijgen vervolgens twee Pa O mensen mee. Officieel om het vak van gidsen te leren, want men hoopt hier in de toekomst op meer buitenlandse bezoekers. Onofficieel om ons wel een beetje in het gareel te houden natuurlijk. Geen gekke dingen. Je weet maar nooit met die vreemdelingen. Een soort verplichte escorte dus, maar wij voelen het niet zo. Het zijn twee vriendelijke maar zwijgzame mensen, die onze voetstappen vandaag niet al te hinderlijk zullen volgen.
Een enorme verzameling prachtige tempels en tempelruïnes waar je het niet vermoedt. In the middle of nowhere. Sagar is zo’n plaats. Er wordt weinig aan onderhoud gedaan en het ene exemplaar verkeert in een betere staat dan het andere. Veel tempels zijn half overwoekerd door de jungle. Geen loketten, geen toegangshekken, geen bordjes, geen verkopers.
Eigenlijk is er niemand die er om maalt. Het staat er zoals het er staat. We lopen hier alleen, met onze Pa O gidsen natuurlijk. De sfeer is hier haast magisch te noemen. Alles ademt hier nog oorspronkelijkheid uit. We duiken figuurlijk de verleden tijd in. Het had evengoed het jaar 1800 kunnen zijn. Hier beweegt niets, alleen de tand des tijds, die onmerkbaar maar vastbesloten doorknaagt.
(wordt vervolgd in deel twee)
Foto's
