Brickfields
Bangladesh
Azië
Hboluijt
Brickfields
Waar je ook bent in Bangladesh je bent nooit ver weg van een steenfabriek. In de verte is er altijd wel schoorsteen te zien die zijn zwarte rook uitspuuwd.
De 6000-7000 steenfabrieken waarvan de helft illegaal schijnt te zijn, zijn samen goed voor zo'n 2 miljoen stenen per jaar. De ovens worden gestookt met hout, kolen en soms zelfs autobanden. Een hogere schoorsteen resulteert in een efficiëntere oven met een hogere temperatuur wat de kwaliteit van de stenen ten goede komt. Helaas verbranden deze ovens ook meer brandstof en gaat er per jaar een vierde van de totale houtproductie in Bangladesh op aan het bakken van stenen.
De grondstof voor de stenen bestaat uit klei, zand en aarde wat gemixt wordt met water. Vervolgens wordt met de hand de klei in een mal gestopt, waarna de mal wordt omgekeerd en de steen in de zon gedroogd wordt. Steen voor steen.
De fabrieken bestaan vaak uit een centraal afvoerkanaal met aan weerszijden een oven. Zo kan terwijl de ene oven op temperatuur is de andere leeggehaald of gevuld worden.
Halverwege op de weg tussen Chittagon en Hathazari heb ik een van deze fabrieken bezocht. Na een kort gesprek met de manager van de fabriek kreeg ik toestemming rond te lopen en foto's te maken. Met stenen hoog opgestapeld op hun hoofd, waren oranje bestofte mannen stenen in en uit de oven aan het tillen.
De andere oven was in werking. Het drong pas tot me door hoe heet de bovenkant van de oven geweest moest zijn, toen ik een jongen lunch van curry en rijst bovenop de oven aan het bereiden zag. Even daarvoor had ik gedaan of ik het waarschuwende gefluit van de mannen niet had gehoord toen ik niet ver van de jongen foto's aan het maken was.
Het is een prachtig spektakel te zien hoe van een hoop klei een stapel stenen gemaakt wordt. Helaas wordt echter vandaag de dag bijna het hele proces nog met de hand gedaan. De brandende zon, de hete oven, de zware stenen en het stof maken het werken op een brickfield zeker geen pretje. De mannen hier zijn een van de hardst werkenden die ik in Bangladesh gezien heb.
Foto's
