"Visit Bangladesh before tourist come"
"Visit Bangladesh before tourist come"
"Visit Bangladesh before tourist come"; is de slogan die de nationale toerisme organisatie van Bangladesh al jaren gebruikt om het land te promoten. Een sprekende titel die anno 2010 nog steeds gebruikt mag worden. Met uitzondering van de hordes lokale middenklassers en studenten die tijdens weekenden en feestdagen de magere bezienswaardigheden massaal belegeren, is er niet veel toerisme in Bangladesh. Hoewel je als buitenlander voortdurend het middelpunt van belangstelling bent, heb ik Bangladesh toch als heel verfrissend ervaren en is een tweede bezoek zeer waarschijnlijk. Een fantastisch land voor fotografie, maar een hart van steen is vaak wel noodzakelijk...
Begin maart heb ik de trein van Kolkata naar Dhaka genomen. Een luxe trein die je neemt van de sloppenwijken van Kolkata door de groene uitgestrekte rijstvelden van Bangladesh tot de sloppenwijken van Dhaka.
Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh, is een verschrikking. Het verkeer is er zo druk en chaotisch dat mijn eerste gedachte was hoe hier zo snel mogelijk weg te komen. Auto's, bussen en CNG's met plaatwerk dat al lang geleden last begon te krijgen van metaalmoeheid door de vele deuken en uitdeukpogingen. Heet, klam en warm zit ik een taxi die zich in stapjes van gemiddeld 3 meter verplaatst, gevolgd door een pauze van 5 minuten. File, altijd file. Over een stuk van 12km deed ik uiteindelijk bijna twee uur.
Wat opvalt in Bangladesh zijn de mensen en wat de mensen opvalt is een blanke toerist. Aandacht, intense aandacht van soms wel 30 mensen die zich met verbaasde blikken om je heen vouwen. De mensen zijn enorm nieuwsgierig vooral als het gaat om een westerling die sommige nog nooit gezien hebben en anderen zelden. Ze zijn hongerig naar kennis, stellen heel veel vragen en hebben overal een mening over die ze graag met je delen. Sommigen spreken een woordje Engels en gaan het lijstje vragen af dat iedere Bengalees lijkt te kennen. De een kent meer vragen dan de andere, maar zelfs al kennen ze alleen "I am fine, thank you" en weten ze totaal niet in welke context het te gebruiken, doen ze het toch.
Soms was communicatie erg lastig gezien ik geen Bangla spreek en zelfs met een Pointit-boekje vol foto's kwam ik niet veel verder. Zodra men eenmaal pagina voor pagina alle plaatjes minutieus gaat bestuderen, ben je snel een half uur verder en je doet er dus soms verstandiger aan het boekje in je zak te houden.
Bengalen zijn trots, energiek en puur. Van trotse mensen die het hogerop hebben weten te schoppen tot de gespierde en bezwete ultiem hardwerkende arbeiders op het land of in de fabriek met altijd tijd voor een glimlach. Stuk voor stuk mensen die mijn diepste respect verdiend hebben.
Bangladesh is een mannenland en het straatbeeld wordt dus ook gedomineerd door mannen en kinderen. Het merendeel van de bevolking is Islamitisch, toch is naar schatting slechts 30% van de vrouwen gesluierd en zijn boerka's eigenlijk alleen op het platteland te zien. Het is een land dat in mijn opinie verder is dan India. In de kranten staan regelmatig pro-vrouwen artikelen, een landelijk verbod op het gebruik van plastic draagtasjes en bijna al het verkeer dat op aardgas rijdt. Toch zijn vervuiling, kinderarbeid en armoede nog een groot probleem. Veel arbeiders trekken naar Dhaka in de hoop op een beter leven. Hierdoor is de stad overbevolkt en zijn veel mensen werkeloos. Van de in totaal 12,5 miljoen inwoner verdienen naar schatting bijna 800.000 mensen hun geld als fietsriksja walah. Je moet dus niet raar opkijken wanneer je al voor twee uur met duizenden andere riksja's in de file staat, met allemaal voorwiel tegen achteras. Dhaka is verder als iedere andere wereldstad, met grote kantoorgebouwen, dure winkels, uptown burgers en achterstandwijken.
Het platteland kent weinig van de chaos in de hoofdstad. Zelfs Chittagong, de tweede grootste stad, is een verademing bij Dhaka. Het grootste gedeelte van het platteland bestaat uit akkerbouw en water. De natuur is schitterend met de groene rijstvelden, theeplantages en mangrovebossen. Met een luxe boot heb ik een tocht gedaan van Dhaka naar Kulna, met als doel de Sunderbans. Dit is een nationaal park in het zuidwesten van het land met prachtige natuur en dieren. Het is onder anderen het leefgebied van de Bengaalse tijger, al heb ik opnieuw niet meer gezien dan alleen voetafdrukken.
Drie weken was eigenlijk iets te kort, maar Bangladesh staat zeker op de agenda opnieuw bezocht te worden!