Ervaar het zoete leven in Zürich: 12 verrassende najaarstips
Met het Meer van Zürich voor de deur en hoge bergtoppen in de nabije omgeving, vormt Zürich niet alleen een perfecte springplank om de natuur in te duiken, maar ook om in het bruisende stadsleven te plonsen. Van koudwatervrees is geen sprake; deze Zwitserse stad loopt voorop met zijn overvolle aanbod aan musea, restaurants, winkels en festivals en is óók in de herfst en winter een verfrissende stedentripbestemming. We delen twaalf verrassende tips voor je Zwitserland-avontuur deze herfst.
1. Proef hemelse stadswijnen
© Sören Funk/ Zürich Tourismus
Landolt Weingut, een familiewijngaard die al in 1834 werd opgericht, is in veel opzichten vervlochten met Zürich. Ingekapseld door gebouwen liggen meerdere stadswijnvelden. Zo groeien er druiven naast het hoofdkantoor van voetbalorganisatie FIFA en midden in de wijk Enge. Sinds de jaren zestig teelt Landolt ook buiten de stadsgrenzen. Nabij Andelfingen, ten noorden van Zürich, stichtte het wijnbedrijf de steilste wijngaard in het kanton. Als je onder aan de Schiterberg staat en de traptreden volgt tussen de ranken, lijkt het alsof ze rechtstreeks naar de hemel leiden. De Himmelsleiterli-wijn – (letterlijk: ladder naar de hemel) was geboren. Verspreid over de regio verbouwt de familie tien verschillende druivensoorten, die de basis vormen voor ruim dertig wijnen. Zelf de proef op de som nemen? Bezoek de Vinotheek in de stadswijk Binz of volg een wijnwandeling.
2. Waan je aan het Comomeer
© Zürich Tourismus
Met het Meer van Zürich, een van de ‘Grote Vijf’ Zwitserse meren, voor de deur trekken veel inwoners zo vaak mogelijk naar het water. Vooral de Badi, openbare badplaatsen, zijn populair. Niet alleen om een frisse duik te nemen, maar ook om een drankje te doen of te picknicken. Vooral de Rivièra, aan de zuidoostkant, is een heerlijke plek om te ontsnappen aan de hectiek van de stad. Als de zon schijnt is het goed toeven in Seebad Rapperswil. Na een plons in het natuurlijke zwembad sla je je handdoek uit op het dakterras of geniet je van een drankje in de Badi-Bar.
Op de zuidelijke oever vind je het pittoreske Rapperswil, met zijn charmante straatjes, romantische rozentuinen en pleinen waar geregeld markten en festivals worden gehouden. Vanaf de twaalfde-eeuwse muren van het op een heuvel gelegen Schloss Rapperswil heb je een weids uitzicht over het meer en de omringende bergen. Tegen de zuidelijke flank van de Schlossberg bevindt zich de oudste wijngaard aan het Meer van Zürich. Voordat het uitgebreide treinnetwerk zo’n beetje elke hoek van dit bergachtige land toegankelijk maakte – in slechts veertig minuten reis je per trein van Zürich naar Rapperswil – was men aangewezen op andere vervoermiddelen. Tijdens een twee uur durende vaartocht aan boord van de Stadt Zürich uit 1909 of Stadt Rapperswil uit 1914 reis je ruim een eeuw terug in de tijd. Deze historische raderstoomboten varen tussem 1 mei en 30 september regelmatig op en neer tussen het Bürkliplatz in Zürich en Rapperswil.
Kun jij geen genoeg krijgen van het varen? Met de Ufenau Shuttle steek je in twintig minuten over naar Ufenau, een natuurreservaat en kloostereiland met middeleeuwse kerken en een restaurant dat knapperige Fischchnusperli (gefrituurde visfiletreepjes) voorschotelt.
3. Geniet van wellness op het dak van de stad
© BlueWaterCom gmbh
Van sauna’s en openluchtbaden tot hammams en spa’s: alleen al in Zürich zijn er tientallen opties voor lichaam en geest. De meest in het oog springende is Hürlimannbad und Spa Zürich. Vroeger werd hier bier gebrouwen. Vandaag de dag stroomt er een ander brouwsel door de leidingen: mineraalrijk bronwater met een temperatuur van 35 tot 41 graden. Onder de historische gewelven in de buik van het gebouw kun je relaxen in thermale baden met massagestralen, bubbelbanken en rustgevende onderwatermuziek. Ook is het mogelijk om je onder te dompelen in eeuwenoude Romeins-Ierse spatradities. Dit reinigingsritueel duurt twee uur en voert je langs tien stations waar je je lichaam opwarmt, reinigt en ontspant, en vervolgens weer afkoelt. In tegenstelling tot de bedenkers, die volledig uit de kleren gingen, zijn er in deze spa géén naaktzones en -dagen. Het hoogtepunt is de infinitypool op het dak, waar je het hele jaar door in water van 35 graden baadt en geniet van een spectaculair uitzicht over de daken van Zürich.
4. Neem de cultuurlijn
© Kunsthaus Zürich/ Franca Candrian
‘Als parels aan een ketting.’ Zo beschreef museumdirecteur Christian Brändle de vele kunstinstellingen langs het traject van tram 4. Hierdoor werd de tramlijn al snel omgedoopt tot de Cultuurlijn. De route begint in Zürich-West, waar het Museum für Gestaltung design in het dagelijks leven onder de loep neemt. Via het Löwenbräukunst-Areal, met onder andere het hedendaagse kunstmuseum Migros Museum für Gegenwartskunst en topgaleries als Hauser und Wirth, boemelt de tram door naar het grootste kunstmuseum van Zwitserland. Of je nou in vervoering raakt door oude meesters als Rembrandt, impressionisten als Monet, modernisten als Picasso of naoorlogse kunstenaars als Pollock; de weergaloze collectie van Kunsthaus Zürich – niet te verwarren met de Kunsthalle – strekt zich uit over vele tijdperken. Sinds 2021 beschikt dit museum over een kubusvormige uitbreiding ontworpen door David Chipperfield. Niet langs de Cultuurlijn, maar wel de omweg waard is het openluchtkunstwerk in het Hardaupark. Het toepasselijk genaamde Y van Sislej Xhafa is een y-vormig kunstwerk van vijftien meter hoog met een schommel eraan, waardoor het lijkt op een katapult.
5. Duik in de wereld van Zwitserse chocolade
© Lindt Home of Chocolate
De chocolatiers zijn weliswaar minder excentriek dan Willy Wonka en ook Oempa Loempa’s zul je er niet tegenkomen. Toch komt Lindt Home of Chocolate, een modern chocolademuseum op de oever van het Meer van Zürich, akelig dicht in de buurt van de fictieve chocoladefabriek uit het boek van Roald Dahl. Zo stuit je in de entreehal op een negen meter hoge chocoladefontein. Het museum neemt je niet alleen mee door de geschiedenis van het bedrijf, die teruggaat tot 1845, maar vertelt ook meer over de oorsprong van dit geliefde product. Middels displays en proefstations maak je een interactieve reis van de cacaoplantages naar de geautomatiseerde productielijn. Na afloop kun je je eigen reep maken in de Chocolateria, creaties proeven in het café en de grootste chocoladewinkel ter wereld bezoeken. Zelfs het adres klinkt lekker: Schokoladenplatz 1.
6. Meng je tussen de Hollywoodsterren
© Dominic Steinmann/ Zürich Tourismus
Elk najaar rolt Zürich de rode loper uit voor het Zürich Film Festival (ZFF), een van de belangrijkste filmfestivals in de Duitssprekende wereld. Tijdens dit evenement worden internationale films en premières getoond in uiteenlopende genres, variërend van documentaires tot speelfilms. Net als tijdens de Oscaruitreikingen zijn ook hier grote namen uit de filmindustrie aanwezig en worden er prijzen verdeeld, waaronder de Golden Eye voor de beste jonge filmmaker. Ook worden er vele leuke workshops georganiseerd en beantwoorden regisseurs en acteurs vragen uit het publiek. Het epicentrum van de festiviteiten is het centraal gelegen Sechseläutenplatz. Hieromheen vind je prachtige bioscopen als Corso, Le Paris en Piccadilly. Heb jij je al eens door een film met Duitse voice-overs moeten worstelen? Geen zorgen! De films zullen in de originele taal op het doek verschijnen. In 2024 vindt het festival plaats van 3 tot en met 13 oktober.
7. Neem deel aan een drijvende wijnproeverij
© Adrian Bretscher Hangar Ent. Group
Expovina is geen gewone wijnproeverij; het is een drijvend wijnfestival op een elegant Weinschiff. Terwijl de zon ondergaat achter de bergen rond het Meer van Zürich, heb je als opvarende de kans om te proeven van meer dan 1500 verschillende wijnen van enkele van de beste producenten ter wereld. Elk dek heeft een eigen sfeer. In de Swan Tasting Bar kun je volop socializen, terwijl er elders op het schip privéproeverijen worden georganiseerd en exclusieve wijnen worden geschonken. Ook kun je meedoen aan informatieve workshops en masterclasses waarin experts hun kennis over de wijnproductie en -geschiedenis delen. Het maakt niet uit of je een doorgewinterde wijnkenner of gewoonweg nieuwsgierig bent naar wijnen, Expovina is de perfecte plek om je te verdiepen in de wijnwereld. Dit jaar vaart het schip uit van 31 oktober tot en met 14 november.
8. Doe je tegoed aan lokale lekkernijen
Foto links: © Nico Schaerer/ Zürich Tourismus. Foto rechts: © Hanna Büker/ Vermicelleria
Terwijl wij ons laven aan oliebollen, lopen de Zwitsers warm voor hun eigen winterse lekkernijen. Als je in het winterseizoen het station van Zürich uitloopt, komt de geur van marroni (kastanjes) je al tegemoet vanuit de vele kraampjes aan de Bahnhofstrasse. Deze noten, vroeger bekend als ‘het brood van de armen’, worden op traditionele wijze geroosterd boven houtskool en hebben een zoete en behaaglijke smaak. Voor een andere typisch Zwitserse traktatie ga je naar Vermicelleria en bestel je vermicelle, een dessert gemaakt van gepureerde kastanjes, vaak geserveerd met slagroom en meringue. Het gerecht, dat zijn oorsprong kent nabij de Italiaanse grens in het kanton Ticino, heeft een spaghetti-achtige textuur en houdt je zintuigen daarmee voor de gek. Voor een dampende kop Heisse Schoggi is het nooit te vroeg of laat. Confiserie Sprüngli en Felix Café am Bellevue serveren stroperige chocolademelk van Zwitserse chocolade.
9. Haal een nat (kerst)pak
© Monika Metzger
Meer dan in andere landen gaat de kerstman in Zürich gebukt onder stress. Elk jaar is het weer de vraag of de de beste man zijn hoofd boven water houdt. Samen met zo’n driehonderd doppelgängers neemt hij op de tweede zondag van december deel aan de Samichlausschwimmen, een uniek winterspektakel waarbij dappere, in het rood gedoste deelnemers in de ijskoude Limmat-rivier springen om een afstand van 95 of 140 meter te zwemmen. Dit ludieke evenement begon zo’n kwart eeuw geleden als een kleinschalig initiatief onder vrienden en is inmiddels uitgegroeid tot een van de grootste winterzwemevenementen van het land. Met de zwempartij worden niet alleen sportieve maar ook financiële doelen ingelost, want de opbrengsten gaan naar goede doelen.
10. Laat je culinaire hart smelten
© VBZ
Kaasfonduen is verplichte kost voor wie Zwitserland bezoekt.
Deze culinaire traditie – de naam is afkomstig van het Franse woord
fondre, wat smelten betekent – is in de achttiende eeuw
ontstaan als noodzaak. Om verouderde zomerkazen toch nog te
nuttigen in de winter, maakte men er een soort kaassoep van.
Tegenwoordig wordt het gezien als een luxemaaltijd. De
samenstelling verschilt per regio, maar bevat sowieso witte wijn.
In sommige delen kiest men voor één kaassoort, terwijl in andere
streken volop wordt gemengd. In Zürich is de
moitié-moitié, een mix van Gruyère en Vacherin, in trek.
Al zijn er ook restaurants die bijzondere gerechten als zwarte
truffelfondue op de menukaart hebben staan. Bij Swiss Chuchi in
Hotel
Adler, het oudste fonduerestaurant in de oude binnenstad, staat
alles in het teken van de Zwitserse keuken, met de kaasfondue als
publiekslieveling.
Voor een onvergetelijk avondje uit – en misschien wel de lekkerste
ov-reis van Europa – stap je in de Zürich Fondue
Tram. Op gezette dagen van november tot en met februari doop je
stokbrood en andere lekkernijen in de fondue terwijl deze
vintagetram langs de mooiste bezienswaardigheden.
Met de Züri Fondue-kaasmix verander je je eetkamer in een
fonduerestaurant. Dit leuke souvenirtje is louter gemaakt van
lokale ingrediënten en verkrijgbaar in speciaalzaken.
11. Kom alvast in de kerstsferen
© Mario Modena/ Zürich Tourismus
In de winter is ongeveer de helft van alle neerslag in Zürich sneeuw. Wit of niet, van 21 november tot en met 24 december zorgen de kerstmarkten voor een sprookjesachtige sfeer. Een van de grootste is het Weihnachtsdorf op het Sechseläutenplatz. Hier koop je ambachtelijke producten en heerlijk eten, variërend van Zwitserse raclette tot streetfood uit verre landen. Voor de kinderen is er een Elfendorp met activiteiten. Een bezoek aan het Christkindlimarkt in het centraal station, een van de grootste indoorkerstmarkten van Europa, is eveneens een must. Hier vechten zo’n 150 kraampjes om je aandacht en kun je, met een glaasje warme glühwein in je hand, een reusachtige, met Swarovski-stallen behangen kerstboom bewonderen. De Dörfli-markt in de oude binnenstad biedt juist een nostalgische sfeer met kronkelende straatjes vol kerstlichtjes en kraampjes die vol liggen met mooie, handgemaakte cadeaus en traditionele delicatessen. Ook de markt op het Münsterhof, omringd door historische gebouwen, is een gezellige aangelegenheid en een perfecte plek om lokaal gemaakte souvenirs op de kop te tikken. Tot slot is er de Singing Christmas Tree op het Werdmühleplatz, waar koren vanaf een podium in de vorm van een verlichte kerstboom liederen zingen.
12. Shop lokale en duurzame producten
© Christine Benz/ Zürich Tourismus
Puilt je koffer na al dat kerstshoppen nog steeds niet uit? Zürich beschikt over tal van bijzondere winkels waar je je resterende reisbudget stuk kunt (en wil) slaan. Een goed voorbeeld is La Flor, een kleinschalige chocolademaker in Zürich-West, beroemd om zijn handgemaakte chocoladerepen van single-origin afkomst, wat betekent dat de cacao uit één land, regio of zelfs plantage komt. Voor wie houdt van eerlijke producten, is Berg und Tal Market Store in de Markthalle im Viadukt een leuk adres. Deze winkel biedt een keur aan lokale producten, van biologische jam tot Zwitserse kazen. Vooral de cadeaupakketten, gevuld met regionale lekkernijen, vliegen over de toonbank.
Voor Made in Zürich-items bezoek je de winkels van lokale ontwerpers. De unieke, kleurrijke tassen van Freitag zijn beroemd over de hele wereld. De Flagship Store is ondergebracht in heuse toren van oude zeecontainers. Verdeeld over vier verdiepingen liggen ruim 1800 tassen, smartphonehoesjes, portemonnees en andere gerecyclede producten uitgestald. Op het dak vind je een uitkijkplatform. Een ander geliefd adres is EnSoie in de Strehlgasse, waar je kunt rondneuzen tussen kleding-items, bedrukte zijden stoffen, sieraden en keramiek. Dat Zürich over vele modezaken met designermerken beschikt, mag geen verrassing heten.
Minstens zo leuk (en duurzamer) is het om een Brockenhaus of Brocki te bezoeken. Met een oog voor design kun je in deze winkels met tweedehandsspullen, zoals Arche Brockenhaus en Zürcher Brockenhaus, echte pareltjes vinden. Denk aan meubelstukken, boeken die niet meer gedrukt worden en unieke kledingstukken. Liefhebbers van gin moeten een stop maken bij Turicum Gin in de industriële wijk Zürich-Nord. Hier proef je de bekroonde Turicum Dry Gin, gemaakt met lokale kruiden. In het kleine proeflokaal kun je (g)inspecteren.
Volg Columbus Travel op Facebook, Instagram, Spotify en/of YouTube en meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief.
