Novgorod is waarschijnlijk de oudste stad van Rusland. Ryuriyk, of Rurik, aanvoerder van Zweedse Noormannen, vestigde hier een nieuwe stad, in het Russisch: Novgorod. De onderling verdeelde Slaven vroegen Rurik om hun leider te worden, en zo werd hij de grondlegger van wat nu Rusland en Oekraïne zijn, en stamhouder van het vorstengeslacht dat Rusland tot in de late middeleeuwen bestuurde. In 1862, 1000 jaar na de komst van Ryuriyk vertoonde de autocratisch geregeerde natie weer wat scheurtjes. Om de natie bijeen te houden kwam tsaar Alexander II op het idee om beeldhouwer Mikhail Mykeshin opdracht te geven voor het Millenniummonument, symbool voor de gave wereld van de tsarenkroon. Het monument wordt bekroond door het orthodoxe kruis en een engel, die een knielende vrouw, “Moedertje Rusland”, zegent. Daaronder wordt de rijksappel omgeven door zes groepen die de stichting en ontwikkeling van de Russische staat vertegenwoordigen. Weer daaronder sluiten zich hier op een bronzen fries op de sokkel ook dichters, denkers, kunstenaars en andere belangrijke historische figuren bij aan. Kortom: een aanschouwelijke geschiedenis van Rusland. Ons zeggen deze figuren misschien wat minder, maar ik merkte dat het voor de Russen die een rondgang langs het monument maakten een feest van herkenning was. Het monument staat in het Kremlin van Novgorod, op het plein tussen de Sophiakathedraal en de oude bestuursgebouwen. In WO II werd het door de Duitsers ontmanteld, maar nu is het weer in volle glorie in elkaar gepuzzeld en gerestaureerd.