De stad vóór het EK van Oranje
Krakau
Polen
Colombo
De stad vóór het EK van Oranje
Nu de beelden van het EK-voetbal zoveel op TV verschijnen, kijk ik maar wat graag om dat Krakau-gevoel te herleven. Inderdaad, dat grote, bruisende plein in het midden van de stad, daar draait het allemaal om. Je houdt je hart vast of het wel goed zal gaan met al die voetbalsupporters en het rijk vloeiende bier op de vele terrasjes. Helemaal nu het Engelse team in de eerste de beste zijstraat van het plein haar heil gezocht heeft. Maat wat voor stad is Krakau nu eigenlijk, dat maar liefst drie teams daar hun thuisbasis gezocht hebben, terwijl ze er niet eens spelen? Ruim een maand voor deze grote happening, mocht ik er een glimp van opvangen.
Het centrum van Krakau is gezellig artistiek en sprookjesachtig mooi! Het is eindeloos genieten geblazen vanaf terrasjes op het waanzinnig grote plein. Pontificaal in het midden staat een oud Venetiaans gebouw met daaromheen de bloemenmarkt, souvenirwinkeltjes, witte koetsjes, schilderachtige, rijk gekleurde gevels en ontelbare kerken in alle soorten en maten. Met mijn ontembare liefde voor koepeltjes, werd mijn blik keer op keer getrokken naar een fijngebouwd klein wit kapelletje met een groen koepeltje. Om een oude legende in stand te houden werd er vanuit een kerkraam ieder uur door een trompetspeler een soort 4 mei deun getoeterd, ook 's nachts! Toen ik er later deze week naast sliep, kon ik dat niet meer zo waarderen....maar goed....
Zo feëeriek als het plein er nu uitziet kan je je bijna niet voorstellen hoe beangstigend het vroeger was. De communistische politie hield iedereen kort en als je niet uitkeek ook klein. Dankzij deze onderdrukking is er wel een enorme jazzscene ontstaan. De bevolking ging letterlijk en figuurlijk ondergronds om zich te uiten. Nieuwsgierig naar dit leven begaf ik me ook twee keer ondergronds. De eerste keer nog redelijk klassiek, alhoewel je niet echt een mr Bean als drummer verwacht. En zo weggedroomd was ik onder de gewelven van de kelder bij de sax. Gisteren door een Poolse collega ondergronds meegenomen naar een heuse jazzsfeer. Je zou denken dat vier trombonnes iets te veel van het goede zijn, maar nee hoor deze oude mannetjes wisten er een swingende boel van te maken. En ineens stond er een op het eerste oog saaie man uit het publiek op die een aardig nootje meezong. Dit liet het publiek niet onberoerd; een mooi uitgedost stel liet haar heupen wiegen. Totdat de band uiteindelijk riep "there is no jazz without gaz". Ik kreeg hier alleen maar een wrange bijsmaak van, maar ipv gaskamers bleken ze een joint te bedoelen...
Auschwitz wordt hier aangeprezen als een nr 1 toeristische attractie; in mijn ogen sla je hiermee de plank totaal mis. Maar dat je dit moet zien als onderdeel van je algemene ontwikkeling, daar ben ik het roerend mee eens! De in en in trieste geschiedenis daalt diep in je neer of je nu wilt of niet. Van de kilo's haar, stapels brillen en alle koffers met namen kreeg ik een brok in mijn keel, oh zo diep beseffend dat hier ongeveer een miljoen mensen zijn uitgemoord! Mensen lopen huilend weg en een oudere Amerikaanse Jood uit onze groep zei spontaan dat hij toen ook 8 jaar oud was (net als die arme kindenen op de foto's van het transport), maar het geluk had naar Amerika gevlucht te zijn. Helemaal luguber is de spoorlijn die letterlijk en figuurlijk dood loopt bij de gaskamers. We wilden het liefste op eigen gelegenheid in stilte dit enorme leed in ons opnemen; helaas waren er alleen rondleidingen mogelijk. Maar hier vond ik het niet erg om zoveel mensen om me heen te hebben; wat goed dat zovelen nog deze vreselijke geschiedenis tot zich door willen laten dringen! Diep onder de indruk raakten we ' s avonds niet uitgepraat over deze niet te bevatten zwarte bladzijde uit de geschiedenis.
Last but not least neem ik graag de lach van de Polen op mijn gezicht mee. Wat je zaait, dat oogst je! Ik mag dit volk wel: strijdlustig (zij demonstreren nog dagelijks op het plein), authentiek en warm. Ongelooflijk hoeveel vriendelijkheid deze mensen met hun nog wittere huid door de grauwe winter uitstralen.
Foto's
