Tsjernobyl
Oekraïne
Europa
Jackie
Tsjernobyl
Tsjernobyl
Als ik tegen iemand zei dat ik naar Tsjernobyl ga, kreeg ik steenvast de zelfde reactie……. Wat eng, kan dat wel, wat raar, wat moet je daar nu doen. Dat was in eerste instantie ook mijn reactie.
Hoe zijn we op het idee gekomen?
Michel en Linda zijn vrienden van ons, en toen hij op een verjaardag vertelde over dat hij niemand kon vinden om mee te gaan voor zijn expeditie naar Tsjernobyl, dacht ook ik in eerste instantie, ja kan ik wel inkomen. Roel zei gelijk, “ik ga wel mee”. ???? dacht ik nog, maar ja zei ik Roel als je wil moet je gaan, geen probleem.
Toen zei Linda als jij ook meegaat, ga ik ook mee, okay leuk gaan we met zijn 4-en, prima ik ga ook mee, maar de vader van Linda wilde eigenlijk ook wel mee. Prima hoe meer zielen hoe meer vreugd, en als laatste vertelde we het tegen mijn ouders en mijn vader zei promt, ik ga mee. Zo nu zijn we met zijn 6-en, gezellig!
Michel is leraar Scheikunde en geeft o.a. les over moleculen, atomen en straling aan zijn leerlingen. Daarbij laat hij een film zien over de ramp in Tsjernobyl waarbij in de grafietkerncentrale op 26 april 1986 een ontploffing plaatsvond die ruim 2 x groter was dan de atoombom op Hiroshima. Toch zijn deze ontploffing en de bom totaal niet met elkaar te vergelijken. Het is allemaal vrij ingewikkeld om in deze blog over door te gaan, en ik ben geen wetenschapper dus ik zal hier niet verder over doorgaan.
Straling
Door de ontploffing is er ontzettend veel straling vrijgekomen, alpha, beta en gamma straling. De gamma straling is het gevaarlijkste en het meest aanwezig. De alpha en beta straling zijn in mindere mate gevaarlijk, de alpha straling kan je bijna niet meten, de beta straling komt niet door een velletje A4 papier heen, zou je de beta in een grote hoeveelheid op je huid krijgen, dan sterft je huid af. De gamma straling kan je vergelijken met radiogolven, en gaan dus dwars door alles heen. Je kan het afremmen, maar het komt er in mindere mate doorheen. Door de ontploffing is er een grote hoeveelheid straling de lucht ingeschoten en over heel europa neergedaald.
Misschien kan je je nog herinneren,dan we o.a. geen verse spinazie meer mochten eten. Dat boeren in problemen kwamen omdat hun gewassen moesten worden vernietigd. Ik weet nog dat we op de lagere school les kregen over het feit wat er was gebeurd-, en hoe groot de ramp eigenlijk was. Rusland heeft de ramp niet zelf naar buiten gebracht, dat gebeurde pas ruim 1 dag later door Noorwegen, hun meetinstrumenten sloegen op tilt, en toen kon Rusland niet meer ontkennen. Pas daarna is men begonnen met het evacueren van de omwonenden dorpen. Vreselijk.
Is het gevaarlijk om daar te zijn?
Nee het is niet gevaarlijk, hoe onwaarschijnlijk dat ook klinkt. Als je ervan uitgaat dat als je bijvoorbeeld van Amsterdam naar New York vliegt, of een röntgenfoto laat maken bij de tandarts, dan krijg je net zoveel straling als die ene dag in Tsjernobyl. Daar sta je normaal niet bij stil, maar ook die straling is niet gevaarlijk als je het niet te vaak doet.
Okay je moet in de zone niet je tentje opzetten, een wild zwijn doodschieten om deze s’avonds bij je kampvuurtje lekker op te eten, met zelfgeplukte paddenstoelen, dat is niet gezond, maar 1 dag daar aanwezig zijn kan geen kwaad.
De Centrale
We zijn tot op ca. 80 meter vanaf de centrale nr. 4 (de ontplofte centrale) geweest, het lijkt zo raar dat je daar zo dicht bij mag komen. Door de ontploffing is er veel de lucht in gevlogen, dat is niet direct om de centrale terecht gekomen, wel een paar honderden meters vanaf de fabriek, vandaar dat je daar zo dicht bij kan komen. Op deze plek mochten we trouwens maar 10 minuten zijn, echt ze nemen geen enkel risico, want er is daar wel veel meer straling dan uiteindelijk goed voor je is. We zijn ook door het rode bos gereden, het rode bos is het zwaarst getroffen gebied in de buurt. Hier is ontzettend veel straling, je zag de geigerteller ook omhoog schieten, tot boven de 1200 (!10 is gewoon!), hier reed de bus gelukkig snel doorheen, en daar wilde je ook niet uitstappen. De natuur is daar ook zwaar getroffen, er zijn bijvoorbeeld geen mieren meer, mieren zijn toch dieren die alles overleven, nou Tsjernobyl niet. Nu na ruim 22 jaar zijn er gelukkig wel weer wat dieren, herten en zwijnen, dat is toch een goed teken. Volgens onze gids waren er ook zeer veel vogels, wij hebben er echter geen een gezien.
Prypyat
Vlak naast de centrale ligt een dorpje, Prypyat, bijna alle mensen die hier woonden werkten in de kerncentrales (er waren 6 centrales naast elkaar, waarvan nr. 5 en 6 nooit in gebruik zijn genomen). Dit dorp is nu een betonnen spookdorp, troosteloos, alleen hoogbouw en totaal verlaten. De wegen en huizen worden nu door bomen en grassen begroeid, en door de strenge winters vriest veel beton stuk. Hier mochten we even rond lopen, het is hier akelig stil, dit is echt raar, de mensen uit dit dorp zijn pas na 3 dagen geëvacueerd. Een lege supermarkt met omgevallen winkelwagentjes, lege gebouwen met piepende deuren door de wind. Een leeg zwembad en een verlaten speeltuin/kermis.
Tussen de scheuren in de weg die zijn ontstaan door de vorst en slecht onderhoud, groei mos. Het valt ons op dat er veel mos groeit, er is ons verteld voordat wij de bus uitstapten, dat wij niet op het mos mogen staan, toen de gids de geigerteller erbij haalde, was het duidelijk waarom. Mos neemt de radioactiviteit op, en dat mag niet onder je schoenzolen blijven plakken. Het dorp Prypyat is zeer indrukwekkend, en zal me nog lang nablijven. http://nl.youtube.com/watch?v=_mBeTMm8Yxs
Na het verlaten van de zone, kregen we nog een heerlijke echte Oekraïense lunch aangeboden, met rode bietensoep, witte koolsla, vlees met vetjes, en knoflookbrood. Al het eten komt van ver buiten de zone, het is dus volkomen veilig om dit te eten, maar veilig of niet, het is niet echt lekker.
Na het verlaten van het afgesloten deel van de zone, moesten we aan een radioactieve meter gaan staan, deze meet of je niets mee heb genomen uit de zone, gelukkig ging bij ons allemaal een groene lamp branden, en was het geen probleem om de zone te verlaten.
Nog wel even 2 uur in de auto, terug naar Kiev, iedereen was stil, het is gewoon heel erg raar, de omgeving ziet er nu erg mooi uit, veel natuur, alleen is er straling, en die kan je met het blote oog niet waarnemen.
Tot slot
Ik heb al vele reizen gemaakt en al veel gezien van de wereld. Deze reis was echt zeer bijzonder, en heeft een diepe indruk achtergelaten. Of ik het iemand zou aanraden, ik denk het niet, tenzij je er echt in geïnteresseerd ben. Ik ben ook niet tegen kernenergie, want het is echt een hele schone manier om energie op te wekken, ja helaas wel met radioactief afval.
Ik ben wel tegen oorlogen, wat er gebeurd is op Hiroshima is vele malen erger dan wat er gebeurt is in Tsjernobyl. Hiroshima is bewust gedaan, Tsjernobyl is een ongeluk geweest. Een duur ongeluk, laten we hopen dat de mensheid hiervan geleerd heeft.
Sinds een aantal jaar vinden er expedities naar Tsjernobyl plaats om de fabriek en de omgeving van Tsjernobyl te bezoeken. Er bezoeken ca. 8.000 mensen per jaar de zone, zoals het nu wordt genoemd, hiervan is ca. 1/3 journalist.
Foto's
