Rozenolie is het bekendste exportproduct van Bulgarije. De Rozenvallei ligt in het midden van Bulgarije en wordt omgeven door de gebergten de Balkan en de Sredna Gora. Een mooi landschap mede door de vele rozen die er in mei/juni in bloei staan. De rozen (rosa damascena) waarvan rozenolie wordt gemaakt is een belangrijke bron van inkomsten voor Bulgarije. Het rozenfestival, als afsluiting van de rozenoogst, is wereldberoemd en een jaarlijks terug kerend evenement in mei/juni in Karlovo of Kazanluk. Tijdens een rozenfeest plukken mannen en vrouwen in traditionele kostuums de rozen, wordt er gedanst, gedronken, gegeten en gezongen. In Kazanluk is het grote feest met muziek, dans en de verkiezing van de rozenkoningin, markten, tentoonstellingen etc. en de grote parade. Een dag voor het grote feest in Kazanluk vieren we het feest mee in een klein dorpje vlakbij Kazanluk, Gorno Cherkovishte. Als we parkeren aan de zijkant van de weg is het rozenplukken door de dorpsbewoners in klederdracht al begonnen. Geen professionele dansers maar gewoon dorpsbewoners met twee muzikanten. Er zijn maar weinig toeristen en volop gelegenheid om te fotograferen. Ook de oudere dames met rozenkransen om het hoofd doen het erg goed. Er staan koekjes, drank en speciaal gebakken brood in de vorm van een mand uitgestald. Het plukken, dansen en zingen duurt een paar uur. Het is een erg leuk festival waar een professioneel optreden vast niet tegenop kan. Het is echt rozengeur en rozenblaadjes. In Kazanluk zelf gaat het allemaal wat officiëler. Er is een openingsceremonie waar heel wat autoriteiten uit het binnen en buitenland bij aanwezig zijn en natuurlijk de rozenkoningin. Ook de Japanners zijn ruim vertegenwoordigd, busladingen worden aangevoerd. De ceremonie wordt opgeluisterd door dansgroepen. Van het feestterrein wandelen we naar de stad zelf waar ’s middags een allegorische optocht plaatsvindt. Het begint met schoolkinderen en sportverenigingen, zoals bij ons 50 jaar geleden maar ook dansgroepen. Het eind van de optocht heeft toch nog iets leuks in petto; groepen bellemannen met maskers sluiten de optocht. Wij vonden het ook erg leuk om het hele distilleerproces mee te maken; van roos tot olie. In het dorpje Skobelevo is dat mogelijk. De fabriek, met mooi aangelegde tuin met sierrozen en een restaurant is prachtig gelegen tussen de rozenvelden waar je de echte plukkers aan het werk ziet. In de fabriek legt een medewerkster uit hoe het distilleerproces wordt uitgevoerd. Het lijkt nogal eenvoudig. Van 3,5 ton rozenblaadjes wordt 1 kg rozenolie gemaakt die zo’n 6000 euro opbrengt. Je ziet de aanvoer van de zakken met rozenblaadjes, de enorme vaten waar het proces plaats vindt en ten slotte een fles met daarin het “rozengoud” de olie. Na het bezoek wandelen we om de velden met rozenstruiken. Hier zie je de echte plukkers met schort, handschoenen en laarzen en een grote plastic zak voor de rozen. Wat een werk.