Vietnam "in balans"

Door: Lobkedijkstra

Geplaatst op May 4, 2010

Vietnam "in balans"

Wat zie je voor je als je aan Vietnam denkt? Vietnamese loempia's? Vergeet het maar, die zijn hier niet te vinden. Oorlog, vrouwen met rieten hoed, rijst waarschijnlijk. "Weegschaalvrouwtjes"; een bamboestok met 2 rieten manden, maken het kwartet kompleet. Ze dienen als wandelende marktkraampjes waarin werkelijk alles te koop wordt aangeboden, maar ook als restaurant, kinderopvang of recyclebak. De magere, maar oersterke vrouwen sjouwen van 's morgens vroeg tot 's avonds laat, zich voortdurend verplaatsend met een karakteristieke manier van lopen; de balans bepaalt het ritme, de kadans. Krioelend door de menigte, de mensen, de onophoudelijke verkeerschaos. Oversteken is een kwestie van "Niet denken maar doen", iedereen probeert iedereen te ontwijken en meestal gaat dat wonderwel goed. Een auto is een hinderlijke uitzondering op de straten waar de brommer regeert. De Honda Dream dient als statussymbool, werkvoorziening (Madaam, Madaam, Motobike, Motobike, Taxi Taxi, Where you go? Maybe later?), ontmoetingsplek, kaartplaats, eettafel, bed en transportmiddel. Het is werkelijk niet voor te stellen wat ze vervoerd krijgen per brommer. Zomaar een greep uit de recordtelling (per brommer):
2 gezinnen (jawel, 8 pers in totaal)
12 blokken ijs van 1 mtr breed
35 plastic stoelen
4 tv's met of zonder verpakking
8 2-persoonsmatrassen
6 varkens, levend en schreeuwend
80 kippen, leven en kakelend
60 eenden, levend en opvallend stil
500 eieren
40 (brom)fietsbanden
6 tafels
8 zakken rijst, zand, mais
4 militairen in pak
1 Lob met rugzak

Het is te idioot voor woorden, je moet het zien om te geloven. Zonder moeite balanceren ze door de straten van Vietnam; prachtig.
De bus is een ander vervoersmiddel, dat in elk Aziatisch land wordt volgepropt. Ook daarin vormt de balans de boventoon. Zorgvuldig wordt alles en iedereen een "plaats" gegeven, waarbij nooit iemand protesteert en opvallend onderdanig doet wat hem wordt opgedragen door de busbaas. De prijs van vervoer is altijd onderhandelbaar. Wanneer ik instap wordt direct druk gerekend en het tekortkomende bedrag voor die dag als prijs gesteld. Geld is een constant strijdpunt (ook onder "eigen volk"); verschillende onderhandelingsstrategieen geven wisselend resultaat. Op een uur tijd wordt de balans wel een keer of vijf opgemaakt, het stapeltje geld zorgvuldig geteld, waarbij het dan ook al snel om miljoenen gaat (1 miljoen = 50 euro).

Een andere balans is terug te vinden in de rolverdeling tussen mannen en vrouwen. Uitzonderingen daargelaten, werken in het algemeen de vrouwen kei- en keihard en laten de mannen hun duim- en pinknagels groeien ten teken dat ze hun handen niet vuil hoeven te maken aan arbeid. Vietnam kent een supergedisciplineerd volk, met een onverwacht harde "ieder-voor-zich-cultuur"; wellicht een niet onverklaarbare erfenis van de geschiedenis. Verschillen tussen "stad en land" zijn enorm. Hoewel de afgelegen dorpjes met hun karakteristieke bergstammen zoveel meer charme hebben, groeien de steden uit tot moderne 13-in-een-dozijn-toeristenpleisters. Een constante factor door het land heen, vormt natuurlijk de rijstproductie. Altijd en overal is het in een of andere vorm aanwezig (en Lob had weer mazzel dwars door het oogstseizoen te reizen!!). Diverse stadia heb ik zien passeren met de tijd, reizende door een landschap dat zelfs qua vorm een weegschaal symboliseert. In de bovenste en onderste "mand" de rijstvelden, verbonden door een smalle (economische) drager de kuststrook (die ik behendig wist te omzeilen door de binnenlanden in te trekken; t kost wat moeite, maar dan heb je ook wat!)

Helemaal niks te melden over de oorlog(en)? Zoals de vele -niet alleen letterlijke- littekens (welke zieke idioot is in staat om bommen te ontwerpen die in duizend kleine splinterbommen uiteenspat en mensen doorzeeft; zuur dat tot op de organen doorbrandt?) heeft de oorlog een plaats gekregen en lijkt er zelfs op dat gebied een balans te zijn gevonden. In een maand valt veel te zien, veel te ervaren. Maar het is te kort om werkelijk onder een (beschadigde) huid van een land te kunnen kruipen.

Inmiddels ben ik de grens met Cambodja overgestoken. Over een land met littekens gesproken...Vandaag direct de "killing fields" en S-21 (voormalig gevangenis en martelkamp van de Khmer Rouge) bezocht; een wandeling door de tuinen van de hel. Het is absoluut onbeschrijfelijk wat hier gebeurd moet zijn. De foto's van duizenden mensen te zien, gemarteld op dezelfde vloeren als ik op dat moment sta, gaat werkelijk dwars door alles heen.