Lhasa
Tashi Deleg (veel geluk of mag het je goed gaan)
In april was het dan zover, we vertrokken naar China om vervolgens, na een paar dagen China, door te reizen naar Tibet. Ik had er al heel lang naar uitgekeken om naar Tibet te gaan. In 2012 zouden we ook naar Tibet gaan, maar toen werd de reis op het laatste moment geannuleerd, China had de grenzen van Tibet gesloten voor alle toeristen, waarom?? Niemand kon daar een antwoord op geven. Een maand voor vertrek moest ik nog wel eens terugdenken aan de annulering. Stel je eens voor dat China weer de grenzen gaat sluiten.
Eerst waren we een aantal dagen in Beijing en in Chengdu en toen was het zover: we gingen op het vliegtuig naar Lhasa stappen. Het ging er nu toch echt van komen. Nog een laatste check, kijken of de permit in orde was en daar vertrokken we dan. Op naar Lhasa. Hoe zou het er zijn?
In Lhasa werden we gastvrij onthaald door onze gids Dorgee. We kregen een witte sjaal, een khata, het symboliseert goede wil, gunst en compassie. Vanaf de luchthaven is het nog ca 1,5 uur rijden naar Lhasa. Toen we Lhasa binnenreden, leek het in niets op de mysterieuze stad die ik me had voorgesteld. Het was eerder een opgedirkte Chinese poppenkast. Het Yakhotel ligt in de Tibetaanse wijk, gelukkig wat minder Disneyland-achtig. Wat wankel stapten we uit het de bus, want Lhasa ligt op 3650 meter en daar moet je even aan wennen.
Veel mensen hebben me gevraagd of ik ook de Dalai Lama zou ontmoeten in Tibet. Helaas moest de Dalai Lama vluchten in 1959 vanwege de Culturele Revolutie van de Chinezen. De Chinezen hebben veel kloosters verwoest en vele Tibetanen vonden de dood. De kloosters die nu nog in Tibet zijn en de monniken die in de kloosters leven, zijn nog maar een schaduw van wat het ooit geweest is. De Chinezen laten de toeristen geloven dat de Tibetanen nog veel vrijheid hebben en dat de kloosters nog zijn als vanouds, maar niets is minder waar. Dat merk je als je verder, onder het laagje vernis, kijkt. De Tibetanen zijn niet vrij, de monniken worden gecontroleerd en er verdwijnen nog altijd mensen op mysterieuze wijze. Er is veel politiemacht op de been en op plaatsen worden militairen ingezet om zogenaamd de rust te bewaren. Dit wetende zou je denken dat de Tibetanen een enorme hekel aan de Chinezen zouden hebben. Niets is minder waar. De Dalai Lama roept op tot vreedzaam verzet, praten met de Chinezen, niet vechten. De meeste Tibetanen geven aan dat ze niet meer volledig onafhankelijk van China kunnen zijn. China en Tibet zijn teveel met elkaar verweven. In Tibet hopen ze dat hun cultuurerfgoed bewaard blijft en dat ze de Dalai Lama mogen eren als hun geestelijk leider.
We wandelden in de Lhasa door de straten, we bezochten kloosters en overal waar we kwamen, viel me een enorme devotie, overgave en vriendelijkheid op bij de Tibetanen. Je bent heel snel geneigd om zwart-wit te denken en de Chinezen als boeman neer te zetten, maar dat is te simpel gedacht. De Tibetaanse kwestie is zoveel complexer.
Met heel veel plezier en ietwat bedwelmd door de hoogte, want waarom zijn er altijd zoveel trappen, bezochten we een aantal kloosters in Lhasa. We zagen monniken debatteren in het Sera klooster. Vol ontzag keken we op naar de Potala. We keken onze ogen uit in het mooie Jokhang klooster. We zagen de mensen biddend en draaiend aan hun gebedsmolens de kora lopen op de Barkhor. En ik kon alleen maar een diep respect voor deze mensen voelen.
Ik weet niet precies waardoor het komt, de mensen, hun situatie, het mooie landschap of was ik bedwelmd door hoogteziekte? Maar Tibet heeft me heel diep, recht in mijn hart, geraakt.
Ooit stelde iemand de vraag aan de Dalai Lama hoe wij zijn land en de inwoners kunnen helpen. De Dalai Lama heeft gevraagd of iedereen naar Tibet wil komen om te zien hoe mooi het land is, hoe de mensen zijn en zelf een beeld van de Tibetaanse kwestie te vormen. Hij heeft gevraagd om aan de wereld te vertellen wat je gezien en ervaren hebt. Ik hoop dat ik met dit verhaal een klein steentje heb bijgedragen aan het uitdragen van de schoonheid van Tibet en de Tibetanen en de moeilijke situatie waar zij inzitten.