Tell your people to come; we need them......

Door: Lione Kolsteren

Geplaatst op May 27, 2011

Eigenlijk zou ik dit verhaal niet hoeven te vertellen. Myanmar zou dat niet nodig moeten hebben. Maar ik heb het beloofd. En belofte maakt schuld.

We lopen door het drukke Yangon. Ik zie een vlag, die ik niet herken als de vlag van Myanmar. “Dit is toch niet de vlag van dit land?” vraag ik me af en ik zeg het tegelijkertijd hardop tegen Lione. Een passerende man lijkt precies begrijpen wat ik zeg en vraagt waar wij vandaan komen.

“Ze hebben het veranderd” antwoordt de man, wijzend op de vlag. “Van het ene op het andere moment. Just like that”. “Is daar een reden voor?” wil ik weten. “Deze regering heeft en geeft nooit een reden. Ze doen gewoon waar ze zin in hebben. Ons wordt niets verteld en ons wordt niets gevraagd. They don’t care about the people”.

We staan perplex. Dit hadden we niet verwacht. Hij is opvallend openhartig. Dat is ons de afgelopen weken wel vaker opgevallen. In iedere dictatuur, maar hier in het bijzonder, verwacht je angstig stilzwijgen. Zeker als het over het regime gaat. We hadden ons dan ook voorgenomen om het onderwerp nooit zelf aan te snijden. We zouden mensen niet in verlegenheid, of zelfs in gevaar, willen brengen. Maar de mensen beginnen er spontaan over met ons en de kritiek is nauwelijks meer verhuld.

Een fout regime. Een regering die niets om de bevolking geeft, die onderdrukt, wreed en niets ontziend is. De boycot van veel westerse landen lijkt dit regime niet te raken, laat staan te verzwakken. Het raakt de bevolking helaas wel, het land holt eigenlijk alleen nog maar achteruit. “Waarom komen jullie niet? Waarom laten jullie ons in de steek?” hebben we vaak gehoord. Beschaamd moesten we steeds zeggen, dat we dat ook niet wisten. Want goedbeschouwd is er geen enkele reden om dit land te mijden. Integendeel.

Myanmar. Het toerisme in dit – economisch gezien – bijna minst ontwikkelde land ter wereld is volkomen ingezakt. En dat terwijl het land enorm veel te bieden heeft. Het doet zeker niet onder voor andere landen in de regio, zoals Thailand, Laos of Vietnam, die wel in de gratie zijn bij reizigers. Eigenlijk heeft het alles wat deze landen ook hebben. En nog net iets meer. Behoorlijk wat meer, nu ik er over nadenk.

Het land is jarenlang afgesloten geweest van de buitenwereld. Nog niet zo lang geleden kwam je het land niet eens in. De wereld wilde niets van Myanmar weten en Myanmar wist weinig van de wereld. Nauwelijks westerse moderne invloeden. Door deze isolatie heeft het land zijn oorspronkelijke karakter nog weten te bewaren.

Myanmar is uniek en wat de reiziger in Myanmar aantreft, zal hij in geen enkel ander (Aziatisch) land meer aantreffen. Je waant je in een willekeurig Aziatisch land in de jaren vijftig. De sfeer is ontspannen, de mensen (ondanks hun armoede) vriendelijk, beleefd en zachtaardig. Geen land is zo relaxed en veilig.

Buiten de steden domineren karren, voortgetrokken door zeboes en waterbuffels het beeld. Mensen bewerken hun land op een manier zoals dit hier honderd jaar geleden gebeurde. Hier heerst de rust en gemoedelijkheid van het fraaie platteland, en tref je een kleurrijk straatbeeld aan in dorpen en steden, waarbij je ogen geen moment rust gegund wordt.
En overal die opgestoken hand, die vriendelijke lach.

Het is voor ons haast onvoorstelbaar dat iedereen, maar dan ook echt -zonder uitzondering- iedereen, zo innemend en vriendelijk is. Doen onderdrukking en armoede juist het beste in het karakter en gedrag van een volk naar boven komen? Of is het gewoon altijd al de volksaard geweest? De Myanmarezen nemen het vaak zware leven zoals het is. En hoewel dat niet veel is, maken ze er toch iets van. Te beginnen met een positieve vriendelijke houding.

Wat een innerlijke kracht moet je hebben om aan een nieuwe dag van hard werken te beginnen, die misschien – maar zeker is dit bij lange na niet – 1,5 dollar gaat opleveren. En dan je glimlach niet verliezen.

Myanmar is het gouden land dat gouden mensen herbergt, met een gouden glimlach.
Gouden pagodes, kloosters, monniken, tempels: je vindt ze overal en in grote aantallen. Nergens ter wereld heeft het Boeddhisme zulke diepe wortels in het dagelijks bestaan van de mensen, in al zijn facetten. Myanmar is met geen enkel ander land te vergelijken, Myanmar is vooral nog heel erg zichzelf.

“Het regime is bang”, zegt een man met wie op de laatste dag van ons verblijf in Yangon in gesprek raken. “Ze willen de macht behouden en ze zullen daar alles voor doen. If they loose they will go to prison, they know that”. Ik denk aan dictators met wie het uiteindelijk ook niet zo goed is afgelopen. Dat zijn er nogal wat als ik het rijtje snel af ga. Ik knik. Wat moet je zeggen? Hij raakt de kern van het probleem.

“Het land is rijk aan grondstoffen, gas, edelstenen” gaat hij verder. “Het regime handelt met China, Thailand, India, Maleisië. Ze betalen zo hun torenhoge schulden af. Dure huizen, dure paleizen, een hele nieuwe dure hoofdstad bouwen ze, waar geen mens mag komen. Het is een spookstad. Een duur prestigeobject waar niemand iets aan heeft. Weggegooid geld. En voor ons doen ze niets”.

Hij zwijgt even. “They don’t care” zegt hij dan. We zeggen niets. We hebben er geen oplossing voor. Die lijkt, als die er al is, ver weg.

De Birmezen beseffen heel goed hoe de vork in de steel zit. Het regime controleert hun hele leven. Velen willen graag eens naar het buitenland. Zoveel vrijheden te wensen. Deze zachtaardige mensen verdienen het meer dan ooit en misschien wel meer dan welk volk dan ook. Stilletjes begint het volk te hopen en te praten, is onze indruk van een maand reizen door dit land.

“Tell your people to come. We need them” is het laatste wat hij zegt, voordat hij ons een hand geeft en wegloopt.

Bij deze.