Wie is wie in Israel
Noord Israel
Israël
JannavEek
Wie is wie in Israel
(7 weken woon ik in een huis op een heuvel in Noord Galilea, bij Druzendorp Pekii'in)
Bar'am is nu een kibbutz op 300 m.van de Libanese grens maar verderop staan de overblijfselen van het oude Joodse dorp Kfar Bar'am. Er is een Nationaal Park omheen gemaakt - ik herken de stijl al, picnictafels onder mooie bijzondere bomen.
Hier is een van Israel's oudste synagoges - 3de eeuw. In de 13e eeuw verlieten de Joden het dorp. Zo zegt mijn folder. Het is de synagoge die ik wil gaan bekijken. Ik kwam ervoor over de bergwegen van Noord Galilea gereden, met menig haarspeldbocht, en door een steeds fraaier, groener wordend landschap. Hoe dichter je bij de Noordgrens komt hoe stiller het wordt, met weinig verkeer. Het is heet. Gewapend met een fles water, zoveel als kan in de schaduw blijvend bewonder ik dan het Joodse bouwwerk.
Het bezoek krijgt een nieuw aspect wanneer ik op hetzelfde terrein ook een kerk zie staan. Er kamperen mannen en vrouwen bij. Ik proef een bizondere sfeer en besluit om iemand aan te spreken.
Het is een Maronitische kerk, na een aardbeving in 1837 herbouwd. Wat ik leer en waar mijn Israelische folder geen melding van maakt is dat het door Joden verlaten dorp vervolgens bewoond was door Arabieren. De naam was dan Kafr Bir'im. Eerst wellicht moslims. Maar vanaf de 19e eeuw Christenen. Maronieten (=Oosters Katholiek). Een zeer hechte gemeenschap.
Rond de kerk zie je de verwoeste en vervallen huizen van Kafr Bir'im (zie foto). De man die ik aansprak praat maar door . . overigens pas nadat hij mij had gevraagd wie ik was en vanwaar mijn belangstelling. Hij vertelt mij over hoe operatie Hiram in 1948 vele Arabische dorpen in Noord Galilea overmeesterde en hoe alle daar wonende Palestijnen geevacueerd werden. Hij wijst het huis van zijn grootvader aan tussen de puinhopen.
Ja, ik weet dat de Israeli in hun Onafhankelijkheidsstrijd geen Arabische dorpen in het Noorden aan de grens wilden vanwege de veiligheid, en dat zodoende alle kibbutzen daar kwamen. En dat het Palestijnen hun huizen heeft gekost . . Dus dit is een van deze dorpen. Indrukwekkend.
De kamperende mensen zijn dus allen nazaten van de destijds verdreven/verbannen bewoners van Kafr Bir'im. Ze komen regelmatig, in grote groepen, van overal vandaan, samen bij hun dorp. Ze doen wat pleisterwerk aan de kerk en zo. En nee, ze hebben het er niet bij laten zitten. En de man praat door, over recht en onrecht, politieke besluiten (Begin schijnt ooit beloftes van wederkeer te hebben beloofd maar niet ingelost) en veel meer. De emoties en gevoelens komen op mij over.
Ik vind dat lastig want ik voel dat hij mij wilt overhalen tot dezelfde gevoelens. Er is maar een kant aan onrecht, zegt hij. Ik antwoord dat ik recht en onrecht, leed en gelijk aan beide kanten erken. Dat ik geen oordelen neem. Geen vijand neem ten aanzien van een ander. Ik zeg hem dat ik het heel goed vind wat ze doen bij Bar'am.
De omgeving ziet er prachtig uit. De ligging van het voormalige dorp geeft het formidabele uitzicht over groen bergachtig land. Onder de indruk verlaat ik de plek. Je ontkomt er hier niet aan om hoe dan ook geconfronteerd te worden met de spanningsvolle zaken tussen de verschillende bevolkingsgroepen.
Soms weet ik niet wie wie is in Israel. Zo dacht ik eerst dat de mensen die ik hier in Bar'am trof Joden waren. Laatst nam ik een lifter mee, met hippie-uiterlijk, een Moslim dacht ik maar toen was het toch een Jood, uit Nahariya. Je weet het soms niet. Dat is positief. Weer anders ervaar ik het in het dorp. Ik woon in het huis van Joden, de enige andere Joodse bewoonster in het dorp noemt me een vriend. Maar wanneer ik dan ontkennend moet antwoorden op haar vraag of ik ook Joods ben, verwijdert ons dat direct. Voor de Druzen in het dorp ben ik een Christen, is dat goed of slecht? Voor mijn buren Christen-Arabieren ben ik een Protestant, anders dan hun Orthodox of Katholieke Kerkgemeenschap. Voor de Moslims ben ik wellicht Joods, of zelfs een ongelovige.
Dit is wat Israel is, het maakt het boeiend en speciaal in zijn leren en uitvinden. De beste van alle vragen worden hier gevonden en uitgewerkt.
Het maakt uit wie je bent in Israël, in religieuze zin. Het legt je verhouding tot de ander vast. In eerste instantie. In tweede instantie hebben we altijd een keuze, een vrije wil over hoe we met elkaar omgaan. Uiteindelijk vinden we allemaal ons eerste spirituele erfgoed in dit land. Dat gegeven heb ik voor mezelf ook genomen om mijn verblijf hier legitiem te beleven. Zoals iedereen dat doet.
Foto's
