Java
INDONESIE - EEN VREEMDE AAN DE POORT
De avond komt snel in de tropen en het is al pikdonker in Jakarta als wij ons om 19.30 uur verzamelen voor het kennismakingsdiner. De groep verdeelt zich over twee lange tafels in het restaurant van het hotel. Na een 24-uur lange vliegreis is het tijd voor een ruime stoel en een koel biertje. Ik aanschouw mijn medereizigers. Met hen zal ik deze rondreis de eerstkomende 16 dagen doorbrengen. Allen zijn voor het eerst van hun leven in de tropen. Dat blijkt al snel. Hilarisch is het schouwspel als er tropische vruchten als nagerecht op het menu prijken. Overduidelijk is dat mijn tafelgenoten zich geen raad weten met vruchten zoals rambutan, salak en markisa. Na wat onhandig gepulk en gesnij schieten restaurantbedienden te hulp en laten zien hoe deze vruchten gegeten worden.
Na het diner aanschouw ik met plaatsvervangende schaamte hoeveel rompslomp het geeft wanneer negentien mensen apart willen betalen. En hoe het wisselgeld, variërend van 6000 tot 9000 rupiah, uitgebreid nageteld wordt. Alsof het in Indonesië een corrupte bende is van heb-ik-jou-daar. Ik vraag me af of zij zich thuis ook zo druk zouden maken om wisselgeld van zeg 60 tot 90 eurocent?
Van dichtbij maak ik mee hoe gewoontes en gedragingen in Indonesië verkeerd worden geïnterpreteerd door Nederlanders. Een onverwachte bijkomstigheid van de rondreis, die niet voorspoedig begint. In het binnenland rijdt een motor frontaal op onze bus. Met fatale gevolgen voor de berijdster, een meisje van amper 17 jaar en haar achterop zittende vriendin. "Het verbaast me niks dat dit gebeurt, zoals ze hier rijden; kriskras door en langs elkaar. Dit moest er van komen", zegt een van ons. De politie is snel ter plaatse. Een en al glimlach komt een agent ons uitleggen dat er proces-verbaal wordt opgemaakt. Zijn mimiek keuren mijn medereizigers smalend af, omdat die niet in overeenstemming is met het dramatische voorval van zojuist. Waar men echter aan voorbij gaat is dat het verbergen van de werkelijkheid om de ander te ontzien of niet in verlegenheid te brengen, nu typisch een Aziatische trek is.
In het badplaatsje Pangandaran heb je als toerist voordat je het weet een afspraak met een van de vele massagemeisjes: "Massage, one hour, feel good". Daags daarna vraagt de tuinman van het hotel of het lekker was en of we vanavond opnieuw gemasseerd willen worden? "Hmm", reageert een van ons, "Kennelijk is hij de pimp van die massagemeisjes". Wat men niet beseft is dat Indonesiërs ervan houden om met iedereen een praatje te maken en dat het hier heel normaal is je te begroeten met bijvoorbeeld: "Waar ga je naar toe?" of "Heb je al gebaad?" Dat is even wennen.
Zo zijn er meer cultuurbotsingen geweest tijdens de reis. Ik heb gemerkt dat men zich afsluit en direct klaar staat met een mening. Het is zoals James Baldwin het zei: "Identity appears when the stranger enters the gate". Jammer, want juist door onbevangen open te staan voor andere gewoontes, gedragingen en meningen vorm je jezelf ook weer.
Asha G.A. Grave, 14 juni 2007
Zie ook mijn website: http://members.ziggo.nl/a-sha/