Ubud: crematie ceremonie

Door: Suzydamman

Geplaatst op May 1, 2017

Ubud: crematie-ceremonie
Zoals ik reeds schreef verblijven we in Ubud, te midden van de rijstvelden en kokospalmen. Het stadje situeert zich in het binnenland van Bali en stond lange tijd bekend als het schildersdorp. In de jaren 30 kwamen dan ook heel wat buitenlandse kunstenaars hier aan waardoor zo de internationale reputatie van het dorp ontstond. Nu is het een kleine stad vol galeries, winkels, restaurants en hotels. Een groot deel van de inkomsten van zijn nieuwe welvaart besteed Ubud aan rituele ceremonies en aan het behoud van de traditionele kunstvormen.

De meeste inwoners zijn hindoe. De Balinese hindoes geloven dat de goden bij rituele gelegenheden de wereld van de mensen bezoeken. Van zo een ceremonie waren we vandaag gisteren getuige. De koninklijke familie liet twee familieleden, die eerder dit jaar gestorven waren, cremeren. Men gelooft in reincarnatie en zo een crematie betekent voor hen het bevrijden van de onsterfelijke ziel uit het lichaam van de dode. Zo kan de ziel dan herleven in een andere vorm. Voor de hindoes is dit dan ook een blijde gebeurtenis in tegenstelling met onze begrafenissen. Dit is natuurlijk een eenvoudige uitleg maar dat is dan ook hetgeen wij ervan begrepen hebben.

We hadden om 8 uur ons ontbijt besteld maar we deden pas om 9 uur ons ogen open... Een beetje gegeneerd gingen we naar beneden waar we met een vriendelijke glimlach ontvangen werden. Even later stond onze goedlachse chauffeur ons op te wachten om ons naar het centrum te brengen. Het contrast tussen ons rustig hotelletje en het overbevolkte centrum was enorm. Men had ons verteld dat om 12 uur de ceremonie zou beginnen. We hadden een plekje uitgekozen waar we de stoet, die de lichamen en sarcofagen naar het crematieplein zou brengen, goed konden zien. Tijdens de stoet danst men om de toren (bade) waarin de kist staat en draait men ze in alle richtingen. Dit om te vermijden dat de geest de weg naar het dorp terugvindt.
Na meer dan een uur in de brandende zon hielden we het niet meer vol. Van de optocht was nog geen spoor. Mensen waren nog druk in de weer electriciteitskabels en telefoonlijnen, die dwars over de weg hangen, te verwijderen. Bomen die de stoet zouden belemmerem werden afgezaagd met luidruchtige kettingzagen. Dames liepen met pakken sarongs op hun hoofd om die aan de nieuwsgierige toeristen te verkopen. Tijdens zo een ceremonie dragen zowel de dames als de heren een sarong rond hun lenden. Het getuigt maar van wat respect als je dat dan zelf ook doet.
Even verderop vonden we het plein waar de crematie zou doorgaan. We zochten een plaatsje in de schaduw. Na heel lang wachten hoorden we in de verte muziek. De eerste sarcofaag (lembu) in de vorm van een stier (die door -ik schat- 100 mannen gedragen werd, waaronder ook onze chauffeur) kwam eraan, gevolgd door de 20 meter hoge bade. Met heel veel moeite en mankracht werd de stier op een versierd grasplatform geplaatst. Even later haalde men de versierde kist uit de toren. Onder luid gejuich verdween ze tussen de menigte.
Dan werd het weer wachten geblazen... heel lang wachten... Na een tijd verscheen ook in de verte de tweede, grotere stier met daarachter een toren van 26 meter hoog, versierd met bladgoud, kleurrijke stoffen en papier. Hetzelfde ritueel voldeed zich.
En dan... moesten we weer wachten. We ontvluchtten even de massa en zochten een rustig restaurantje uit waar we iets konden eten.
Tegen een uur of 5 gingen we terug naar het plein. Men was er intussen bezig de stieren open te zagen en te vulllen met offers en met de - in lakens gewikkelde - lichamen, die eerder uit de kist gehaald waren. Dit ging gepaard met opvoeringen van traditionele dansers en muziek van een gamelanorkest. Dit is een slagwerkensemble dat voor een groot deel bestaat uit bronzen metallofoons (gangsas, terompongs en reyongs), geleid door trommels (kedangs) en enkele bamboefluiten (sulings).
Na zonsondergang werden gaskanonnen rond de stieren geplaats en stak men de stieren in brand. De hitte van het vuur kwam ons tegemoet alhoewel we op een 30 meter afstand het spektakel aanschouwden. Voor ons komt dit nogal vreemd over zo een ceremonie maar wel de moeite waard om het eens van dichtbij mee te maken.
Toen de koninklijke familie na een uurtje het plein verliet, gingen we zelf nog iets eten. Later op de avond zou het as verzameld worden in kokosnoten om op het strand uit te strooien.

Moe maar onder de indruk van het gebeuren belden we onze chauffeur die ons terugbracht naar onze oase van... rust.

We wouden graag dit stukje illustreren met foto's maar voorlopig lukt het niet om de computers hier aan de praat te krijgen om onze foto's te uploaden.