Alléén in Payogan.
Bali
Indonesië
Album-editions
Alléén in Payogan.
Voorzichtig geschat telt Bali ongeveer 20.000 tempels, en daarbij zijn de huistempels dan nog niet meegeteld. Een dorp heeft over het algemeen drie tempels. De Pura Puseh, aan de rand van een dorp ligt het dichts bij de heilige berg Gunung Agung en is gewijd aan de stichter van het dorp of aan de stamvader van een familieclan. In deze tempel worden de hemelse goden aanbeden. Zover mogelijk van de heilige berg ligt aan de andere kant van een dorp de Pura Dalem, de demonentempel of tempel van de onderwereld. Vaak overwoekerd door bomen en struiken en biedt daardoor een lugubere aanblik. Midden in een dorp ligt de Pura Desa, de gemeenschapstempel, waar regelmatig de grote ceremonies plaatshebben uit dankbaarheid voor de welvaart en het welzijn van de dorpsbewoners. Een Pura bestaat uit twee of drie aan elkaar grenzende open tempelhoven die door muren van elkaar worden gescheiden, door tempelpoorten met elkaar worden verbonden en waarvan het dak een eeuwig stralende hemel is.
Op een van mijn wandelingen door de rijstvelden kom ik bij een tempel in een volstrekt verlaten dorpje. Volgens mijn kaart moet dit de Pura Puseh van Payogan zijn. Een ijzer hek verleent mij toegang tot de eerste tempelhof die vol staat met verweerde beelden. Als ik de derde tempelhof betreed zie ik een in het wit geklede man bezig bij een van de meru’s (godenaltaren voorzien van een pagodedakje van donkere palmvezels). Hij heeft grijs haar dat in een staartje is gebonden. Hij is pemangku, een dorpspriester en bewaker van de tempel. Ik raak met hem in gesprek en in gebrekkig Engels legt hij uit dat hij bezig is met de voorbereidingen voor de odolan, het tempelfeest waarbij de inwijding wordt gevierd. “Be our guest and come back around sunset” nodigt hij mij uit. “Wear sarong!” roept hij mij nog na als ik de tempelhof weer verlaat.
Als ik die avond rond 6 uur terugkeer heerst in het dorp en op het tempelplein, dat er vanmiddag nog zo verlaten bij lag, een gezellige drukte. Langs de weg lopen vrouwen, gekleed in de prachtig gekleurde sarongs en kabaya’s, met kunstig opgebouwde torenhoge offers op het hoofd in de richting van de tempel. Als een schijnwerper belicht de ondergaande zon het tempelplein in goudgeel licht met de donkere schaduwen van het woud als achtergrond decor. In een stalletje vóór de tempel wordt bier en limonade op ijs geschonken en op een geïmproviseerd gammel buffetje staan rijstekoekjes en worden saté’s geroosterd. Een gamelanorkest speelt ingetogen klanken die worden vermengd met het geroezemoes van de dorpsbewoners.
Het is een komen en gaan van vrouwen met offergaven op hun hoofd en bij de tempelingang blijf ik staan om hen te laten passeren. Kaarsrecht en met licht wiegende heupen betreden de vrouwen het tempelplein en plaatsen de offers op lange tafels. De pemangku die mij vanmiddag aansprak zegent de offers met heilig water en de opstijgende wierook voert de geur van de offers naar de goden.
In de tropen maakt de schemering snel plaats voor de nacht en er is een koele wind gaan waaien. Het feest op deze avond is ineens ten einde. De bewoners verlaten het tempelplein en in korte tijd is alles stil en verlaten en sta ik, net als vanmiddag, weer alleen op het plein voor de tempel. De bijna volle maan straalt een vredig licht over de achtergelaten offers bij de Pura Puseh.
Voor webgalleries over Bali, en de verhalen achter de foto's:
www.album-editions.nl
Foto's
