Je kunt buiten de TAR nog authentieke stukken Tibet bezoeken in west China, Kham, China’s Oost Tibet. Doordat deze streek al eerder is ingelijfd, behoort “het nu gewoon” bij China, en heb je dus ook geen permit nodig. Vanuit Chengdu rijd je naar het westen naar Kangding, dit is een hoofdstad van deze regio. Kham strekt zich ten westen en zuiden van deze stad uit, tot in Tibet. Je vindt hier de prachtige Tagong graslanden en prachtige kloosters. Hier staan gebedsspreuken zoals ‘Om Mani Padme Hum’ in het Tibetaans op de bergen geschilderd (in Tibet zelf staan er alleen maar teksten in het Chinees op de bergen geschilderd), en zijn ze hier veel vrijer in hun geloofsovertuigingen, je mag hier ook gewoon foto’s van de Dalai Lama hebben. De mensen lijken hier veel rijker dan in Tibet zelf, ooit hebben ze geld van de overheid gekregen (Chinezen om zich hier te vestigen en Tibetanen als een soort zwijggeld voor onderdrukking). Ook de kloosters zijn hier veel rijker. Alle kloosters die ik heb bezocht waren net helemaal vernieuwd, of ze zijn nog bezig met restaureren. Prachtig herbouwd en in oorspronkelijke staat teruggebracht. De mensen zijn heel open en aardig, en er zijn gelukkig ook geen tekenen van onderdrukking en zwaar bewapende bezetting. De East Tibetan Highway die over enkele bergpassen van ruim 4700 meter loopt wordt momenteel ook helemaal verbeterd en zal binnen niet al te lange tijd geasfalteerd zijn zodat het gebied nog gemakkelijker te bereiken is. Deze weg loopt ook een gedeelte over het Tibetaans Plateau. Verder is het bergachtige landschap wel veel groener dan in Tibet zelf, doordat het ook gemiddeld iets lager ligt. De stad Litang ligt op 4014 meter hoogte en heeft een grote Tibetaanse wijk waar ook het enorme Chöde Gompa ligt. Xiangcheng bestaat uit een groep Tibetaanse dorpen met mooie witte huizen gelegen tussen gerstakkers in vruchtbare valleien van de Himalaya. In elk dorp ook weer een echt Tibetaans klooster. Nog wat zuidelijker ligt Shangri-La, een grote stad met een prachtig authentiek Tibetaans oud centrum. De Chinese stad Zhongdian mag zich sinds enkele jaren officieel Shangri-La noemen. Shangri-La is gebaseerd op het boek van James Hilton – Lost Horizon (1933). Hier kun je volop Tibetaanse souvenirs kopen. Het centrum en het grote klooster zijn wel erg toeristisch. Ik vind deze streek een prettig alternatief voor Tibet, waar ik de sfeer van onderdrukking onplezierig vind.