Cambodja, een land dat opkrabbelt

Door: Lobkedijkstra

Geplaatst op May 4, 2010

Cambodja... indrukwekkend, weerzinwekkend, weerzienswaardig.

Indrukwekkend om te zien hoe een volk overeindkrabbelt, het verleden begraaft en de toekomst opbouwt. Lichamen beschadigd, gehavend, verminkt, maar evenzo krachtig, sterk, trots. Gezichten zijn getekend, onthullend, maar ogen kijken hoopvol en glimlachen staan breeduit.

Weerzinwikkend om de puzzelstukken geschiedenis te verzamelen en in elkaar te passen. Een puzzel zonder rand, zonder begin, zonder eind. "Het kwaad is geschied", maar het monster loert nog onder de oppervlakte. Pol Pot is dood (zonder fatsoenlijke rechtspraak), maar zijn kornuiten bepalen vandaag-de-dag nog Cambodja's politiek. "Een tikkende tijdbom" en daarmee de abstractere versie van een veel concretere erfenis: de enorme hoeveelheden landmijnen en andere explosieve ellende. Het land ligt ermee bezaaid, ongelukken zijn aan de orde van de dag (noemen ze 't daarom "casualty"?). De regering heeft blijkbaar nooit geleerd "je eigen troep op te ruimen", neemt geen verantwoordelijkheid en werkt zelfs initiatieven tegen. Ik leer het verhaal kennen achter een man; Aki Ra. Als kind werd hij gedwongen te vechten voor de Khmer Rouge, later voor het Vietnamese leger en uiteindelijk het Cambodjaanse verzet. Het jarenlange werk als mijnenlegger bracht hem de expertise om nu (dezelfde?) mijnen te ruimen. Een vrijwillige klus, met zijn eigen leven als constante inzet. Naast een prive-verzameling van duizenden ontmantelde mijnen, bommen en granaten biedt hij onderdak, voedsel en onderwijs aan twintig kinderen die het slachtoffer zijn geworden tijdens het spelen of werken in het veld. Het is hem verboden om het een museum te noemen; dat zou toeristen kunnen trekken en laten zien wat maar liever verborgen moet blijven.

Cambodja; indrukwekkend, weerzinwekkend, maar ook zeker weerzienswaardig. Op elke hoek van de straat word ik aan mijn vak herinnerd, in de meest essentiele vorm, zoals het vanaf het eerste uur bedoeld is, waarvoor het is uitgevonden, waardoor het "mijn ding" is geworden. Waar zou een fysiotherapeut meer voldoening kunnen vinden dan hier? Cambodja daagt me uit een droom te dromen; wie weet wel waar te maken.

De imposante bouwwerken van de Tempels van Ankor zijn een uitgebreide en grondige verkenning meer dan waard. Als ik me probeer in te beelden hoe koningen, volksleiders, halfgoden regeerden, hun macht over het volk lieten neerdalen, de eeuwenoude stenen trappen beklommen en offers brachten om de goden gunstig te stemmen, voel ik mezelf voor even... dan weet ik: het is tijd om te gaan. Op naar Thailand.