Michael Mesdag over het 'Galapagos Dilemma'
Toeristen en uitheemse soorten brengen de unieke natuurlijke rijkdom van de Galapagos Eilanden in gevaar. Nu veel meer bezoekers een vaste uitvalsbasis op de eilanden verkiezen boven een cruisetocht is de hoop op het keren van het tij gevestigd op duurzame initiatieven zoals het Galapagos Safari Camp.
Een van de ruime tenten van Galapagos Safari Camp. Foto:
Galapagos Safari Camp
Galapagos Safari Camp
In het kader van een vurige romance belandden de Nederlands-Spaanse Michael Mesdag en de Ecuadoraans-Engelse Stephanie Bonham-Carter ruim acht jaar geleden op de Galapagos Eilanden. Hun verlangen om samen aan een nieuw leven te bouwen deed hen besluiten om het roer volledig om te gooien. Ze gaven hun internationale carrières bij de Spaanse overheid en diverse advertentiebureaus op en vestigden zich in een boerderijtje op Santa Cruz, een van de vijf bewoonde eilanden. Om in hun leven te voorzien was het toerisme, net als voor zoveel van de inwoners van de eilandengroep, de enige rendabele uitweg. Maar voor het stel was meteen duidelijk dat dit op duurzame wijze moest gebeuren.
‘We wilden iets bouwen dat voor toekomstige generaties, waaronder onze kinderen, behouden zou blijven en het eiland eer aan zou doen.’ Het resultaat, Galapagos Safari Camp, is het eerste op Afrika geïnspireerde tentenkamp in Zuid-Amerika. Wie afreist naar het kamp, dat bestaat uit negen modern ingerichte en ruime tenten, ziet Michaels en Stephanies natuurbewuste filosofie overal terug. Door het gebruik van duurzame materialen zoals hout en canvas oefent het tentenkamp in het hoogland van Santa Cruz nauwelijks impact uit op de omringende natuur. Bovendien is het volledig zelfvoorzienend in haar waterbehoefte, iets dat door het geringe grondwater zeldzaam is op het eiland. Een deel van het water dat wordt opgevangen wordt doorverkocht aan andere hotels in de nabije omgeving. Galapagos Safari Camp staat, als gevolg van haar duurzame praktijken, als een van de weinige resorts symbool voor het succesvol combineren van toerisme en natuurbehoud.
De
Galapagos Eilanden, het paradijs op aarde. Foto: Galapagos
Safari Camp
De opkomst van landtoerisme
Veel toeristen die de Galapagos Eilanden bezoeken doen dat aan boord van een cruiseschip. Deze ‘watertoeristen’ worden dagelijks blootgesteld aan nieuwe trekpleisters omdat de afstanden tussen eilanden grotendeels ’s nachts worden afgelegd. Wie de menigte liever ontduikt en comfortabel overnacht doet er goed aan om te kiezen voor een alternatieve Galapagoservaring: landtoerisme. Er is sprake van landtoerisme als de overnachting(en) plaatsvindt op het vaste land. Hoewel er wordt ingeleverd op mobiliteit kunnen van hieruit talloze dagexcursies, zowel op het land als op het water, worden ondernomen, vaak onder leiding van een privégids, –chauffeur en –kapitein.
Met hun tentenkamp spelen Michael en Stephanie in op een duidelijke verschuiving. Toen ze Galapagos Safari Camp opzetten vonden 30% van de overnachtingen plaats op het land en 70% op het water. Vandaag, acht jaar later, zijn die cijfers precies omgekeerd. ‘Die obsessie voor cruises naar de Galapagos Eilanden komt voort uit de manier waarop Westerse reisbureaus hun pakketten samenstellen, aanprijzen en verkopen,’ zegt Michael stellig. ‘Het is nu eenmaal gemakkelijker om één cruisetocht te verkopen dan een reis met afzonderlijke slaapadressen.’ De keerzijde van de medaille is dat steeds meer inwoners een slaatje proberen te slaan uit het groeiende landtoerisme. Via onder andere AirBnB bieden ze goedkope en krakkemikkige accommodaties aan. Michael ziet het met lede ogen aan. ‘Galapagos is simpelweg niet dát soort bestemming.
De fragiele ecosystemen lenen zich niet voor hordes backpacktoeristen. Desalniettemin heeft iedereen natuurlijk het recht – zeker als het aan de overheid ligt – om de Galapagos Eilanden te bezoeken.’ Bijkomend voordeel van landtoerisme is echter dat de lokale bevolking er daadwerkelijk beter van wordt. In plaats van hun geld te spenderen op en aan cruiseschepen geven toeristen het uit aan lokale activiteiten en restaurantbezoeken.
Galapagos Safari Camp ligt te midden van woeste natuur van
Santa Cruz. Foto: Galapagos Safari Camp
Chocolade van eigen bodem
Dan is er nog die andere grote bedreiging voor de Galapagos Eilanden: uitheemse soorten. Het duurde niet lang voordat het koppel, mede door Michaels achtergrond in landbouwkunde, zich ging bezighouden met landbouw. Maar van een leien dakje ging dat niet. Evenals lokale boeren kampten Michael en Stephanie met overwoekering van hun grond. En ook geïntroduceerde insectensoorten als muggen, wespen en rode mieren vormen een probleem voor het eiland. Vooral de eilandvreemde plantensoort olifantsgras bleek moeilijk te bestrijden. Het meterhoge gras werd in de loop van de 20e eeuw meegevoerd uit Afrika en door boeren gepland om hun vee te voeden. De soort laat zich echter moeilijk verwijderen en veroorzaakt bovendien verteringsproblemen voor reuzenschildpadden. Zelfs ondersteunende fondsen van Conservation International en andere NGO’s waren ontoereikend om het gras te bestrijden.
Eenmaal op zichzelf aangewezen kwam Michael, ingegeven door een oud familieambacht in Nederland, op een lumineus idee: het cultiveren van de cacaoplanten die al aanwezig waren op het terrein. De bonen zijn van een soort dat ten minste honderd jaar geleden al door piraten werd verhandeld. Na een productieproces van vier jaar maken Michael en Stephanie zich op om toe te treden tot de Ecuadoraanse markt die goed is voor 30% van de wereldproductie van kwaliteitschocolade. ‘Over een jaar hopen we, in samenwerking met grote partners, onze eigen verfijnde chocoladereep op de markt te brengen. Maar een massaproduct zal het niet worden. Dat is niet waar de Galapagos Eilanden voor staan.’
