Illegale handel in wilde dieren: een confronterend inkijkje
Orang-oetan, siamangs, gibbons: het zijn allemaal dieren die geboren zijn om in het wild te leven. Helaas zorgt hun knuffelbare uiterlijk er maar al te vaak voor dat ze uit hun natuurlijke habitat getrokken worden en illegaal verhandeld worden, om te dienen als huisdier of - in het geval van bijvoorbeeld reptielen - om opgegeten te worden of als medicijn gebruikt te worden. Simone Eckhardt, oprichtster van Stichting SPOTS, reisde af naar Indonesië om deze handel met eigen ogen van dichtbij te bekijken en te zien wat jij als reiziger hiertegen kunt ondernemen.
Voordat ik stichting SPOTS oprichtte, was ik werkzaam voor een organisatie die zich op Kalimantan inzet voor orang-oetans. Twintig jaar later ben ik weer in Indonesië waar ik onder andere opvangcentra bezoek waar een veelheid aan wilde dieren worden opgevangen. Maar ik ben hier ook om meer te leren over illegale handel in wilde dieren, waarbij vooral het eiland Sulawesi een sleutelrol blijkt te vervullen.
Wilde dieren als voedsel en medicijn
Vleermuizen zijn geliefd als voedsel mede omdat er medicinale werking aan wordt toegedicht. Vleermuizen staan er ook om bekend dat ze virusdragers zijn waarmee pandemieën, zoals COVID kunnen ontstaan. Foto: Simone Eckhardt.
Manado is de hoofdstad van Noord-Sulawesi. Met het uitzicht op de blauwe zee en een aantal actieve vulkanen op de achtergrond, is Manado een fantastische duikplek. De stad is echter vooral berucht vanwege de zogenaamde wet market waar veel (wilde) dieren worden verkocht als voedsel. Dergelijke markten worden sinds de uitbraak van corona onder een vergrootglas gehouden, aangezien de oorsprong van de pandemie gelinkt wordt aan wilde dieren die verkocht werden op zo'n wet market. Desalniettemin blijkt de markt in Manado nog levendig. Tijdens mijn bezoek zie ik een keur aan dieren - variërend van honden en katten tot vleermuizen, slangen en ratten, die verkocht worden om te eten of vanwege vermeende medicinale werking.
Sulawesi als hotspot illegale handel
Siamangaapjes zijn zeer gewild als huisdier. Foto: Willie Smits
Sulawesi blijkt een hotspot te zijn voor illegale handel in wilde dieren. Naast de vraag vanuit de lokale markt, is er ook een grote illegale handel die wordt gevoed door buitenlandse aanvragen. Met regelmaat worden dieren in beslag genomen, zo ook tijdens mijn bezoek. Maar liefst 58 dieren worden aangetroffen, waaronder veel reptielen, vogels, gibbons, siamangs en zelfs een orang-oetan: allemaal dieren die geliefd zijn als huisdier. Ze worden veelal verscheept naar de Filippijen, vanwaar ze verder verspreid worden over de rest van de wereld, ook naar Europa. Veel dieren sterven gedurende de reis.
Dweilen met de kraan open
Orang-oetan in hok. Foto: Willie Smits
Als de onderschepte dieren geluk hebben, komen ze terecht
in een opvangcentrum, zoals Tasikoki in Noord-Sulawesi. Dit
opvangcentrum draagt de verantwoordelijkheid voor meer dan
vierhonderd dieren. In veel gevallen gaat het om bedreigde
vogelsoorten, maar ook Maleise beren, gibbons en de ernstig
bedreigde Kuifmakaak.
Het trieste van dit alles is dat de dieren, die gemaakt zijn voor
een leven in het wild, eindigen in een hok en volledig afhankelijk
zijn van hun verzorgers. Opvangcentra zijn op hun beurt vaak geheel
afhankelijk van donaties, vanuit toeristen of betalende
vrijwilligers om zo hun werk te kunnen doen. Helaas is de illegale
handel door de coronapandemie niet minder geworden, maar zijn de
fondsen voor opvangcentra wel aanzienlijk geslonken - al was het
maar omdat vrijwilligers en toeristen de opvangcentra niet
meer konden bezoeken.
Terugplaatsing in het wild
Het beste scenario is uiteraard die waarbij dieren uiteindelijk
in het wild worden uitgeplaatst. Tasikoki werkt nauw samen met
andere opvangcentra. Zo worden orang-oetans direct overgebracht
naar opvangcentra waar de dieren kunnen rehabiliteren en indien
mogelijk, uitgeplaatst kunnen worden in het wild.
Uitplaatsing is echter geen sinecure. Zo vangt Tasikoki vele vogels
op waarbij eerst bepaald moet worden waar deze vandaan komen.
Vervolgens moet een operatie op touw gezet worden om gebied te
kunnen vinden waar de dieren weer in vrijheid kunnen leven. Het
gaat gepaard met enorme kosten.
Gelukkig zijn er ook successen. Zo werd recent een grote groep
vogels die lange tijd werden opgevangen bij Takikoki, vrijgelaten
in Papoea, hun herkomstgebied.
Wat kun jij doen om te helpen?
Tijdens een rondreis door Sulawesi kun je opvangcentra bezoeken, zoals de Tasikoki Lodge. Je krijgt daarmee inzichten in hun werk en ondersteunt dat tegelijkertijd. Je kunt hier ook aan de slag als betalend vrijwilliger. Of bezoek het Tangkoko National Park op Noord Sulawesi, waar veel wildlife leeft; middels het entreegeld ondersteun je de werkzaamheden hier. Overweeg ook om donateur te worden van de Masarang stichting, die zich o.a. inzet voor Tasikoki.
Volg Columbus Travel op Facebook en/of Instagram en meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief.
