3 unieke natuurreizen waar je iets van opsteekt
Je bent al op safari gegaan en hebt de nodige jungle trekkings gedaan. Nu ben je toe aan de volgende stap: een natuurreis waarop je landschappen en dieren niet alleen van een afstandje bewondert, maar er ook echt interactie mee hebt. En een reis die je de kans biedt een persoonlijke bijdrage te leveren aan het behoud van onze natuurlijke wereld. Laat je inspireren door onze favoriete ecot(r)ips!
1. To the Bat cave, Costa Rica
Costa Rica staat steevast in de top-10 landen met de grootste biodiversiteit ter wereld. Het observeren van wildlife is er een makkie − je hoeft maar één stap in de jungle te zetten of je wordt omringd door een explosie van leven. Een intrigerende uitzondering daarop is de vleermuis, waarvan in Costa Rica een bijzonder groot aantal soorten voorkomt, maar onze kennis beperkt is. De zoogdiertjes houden zich goed verstopt, bijvoorbeeld in Barra Honda, een nationaal park in het westen van het land. Hier ligt een uitgestrekt grottencomplex dat slechts voor de helft is verkend en grote vleermuiskolonies herbergt. Via vrijwilligersorganisatie Projects Abroad kun jij een van de pioniers zijn die het bijzondere gebied in kaart brengt. Belangrijkste doel is vleermuizen te vangen en gegevens als gewicht en grootte − en zodoende schommelingen in de populatie − te registreren. Dat is weer van belang om te achterhalen wat voor rol vleermuizen in het lokale ecosysteem spelen. Zo zijn veel inheemse planten voor hun bestuiving volledig van de diertjes afhankelijk. Andrea Welsink, biologiestudent aan de Universiteit van Wageningen, ging je voor. ‘Ik wilde graag iets nuttigs, leerzaams en onvergetelijks doen op mijn vakantie, zonder vooropleiding als vereiste. Mission accomplished!’ Zie ook Baobab Reizen voor duurzame reizen naar Costa Rica.
2. Op pad met de berenfluisteraar, Canada
Als je je leven lang tussen de beren doorbrengt, dan voel je ze. Het is een zesde zintuig, je weet gewoon dat ze er zijn.’ Gary Zorn is de berenfluisteraar. Hij leidt al meer dan dertig jaar natuurliefhebbers door de wildernis van de Cariboo-bergen in het westen van Canada. Een waterrijk gebied dat dieren als de eland, veelvraat en adelaar trekt. Maar de koning van het dierenrijk is de grizzly, die zich hier het hele jaar door ophoudt. In september en oktober aan de rivier de Mitchell, die dan rood kleurt van de zalm uit de Stille Oceaan. En van mei tot en met augustus tussen de hoge pieken en dalen van de Cariboo. Met Zorn kun je de dieren van dichtbij bewonderen, in een boot of te voet. Als je de tekenen herkent − de sporen, de wind, de aan- of afwezigheid van andere dieren − dan is het volgens Zorn niet moeilijk de grizzly te vinden. Gevaarlijk is het evenmin. ‘Tenminste, als je weet wat je doet en de lichaamstaal van de dieren begrijpt,’ zegt Zorn. ‘Door kalm te blijven en zachtjes met de beer te praten heb ik veel potentieel gevaarlijke situaties weten te voorkomen.’ Als er eenmaal contact is met de reuzen, is dat een herinnering voor het leven. Zorn: ‘Mensen die hier naartoe komen, zijn reeds doordrongen van het belang van natuurbehoud. Maar ze vertrekken met een dieper begrip van alles wat leeft.’
3. De verborgen wereld van de mangrove
In de warme wateren van Raja Ampat, een afgelegen eilandengroep in het oosten van Indonesië, zweef je door een doolhof van lange wortels die zijn verankerd in de zanderige zeebodem. Ze lijken nog het meest op elegante, uit de kluiten gewassen spinnenwebben. Zonnestralen dringen tot het water door en weerkaatsen hun licht op scholen jonge tropische vissen, fluorescerende garnalen, bizarre sponzen en zacht koraal. Maar je bent niet in de koraalriff en waar de Koraaldriehoek − de rijke tropische wateren van Indonesië, Maleisië, Papoea-Nieuw-Guinea en de Filipijnen − zo bekend om staat. Nee, je verkent een onderwaterwereld die de meeste duikers en snorkelaars bewust of onbewust links laten liggen: de mangroven. Deze bomen of struiken, die alleen in tropische gebieden met een getij voorkomen, vormen hun eigen unieke ecosysteem. ‘Vergeleken met barrièreriff en kunnen mangroven donker en somber overkomen,’ zegt duiker en fotografe Diana Himmelspach, ‘maar zodra je ogen zich hebben aangepast, zul je zien dat ze net zo onvergetelijk zijn.’
Himmelspach organiseert bootreizen naar de oostelijke eilanden van Indonesië, onder meer om zowel duikers als snorkelaars kennis te laten maken met de verborgen schoonheid van de mangroven. Er zijn meer dan vijftig mangrovesoorten, in allerlei vormen en kleuren. Ze schieten alle wortel aan de rand van eilanden, in verscholen baaien en riviermondingen. Ze beschermen de kust tegen stormen en erosie en doen dienst als kraamkamer − in de voedingsrijke, ondiepe wateren kunnen jonge vissen en andere zeedieren zich ongestoord ontwikkelen. Zelfs haaien en roggen brengen hun jongen hier ter wereld. De kleurrijkste en levendigste onderwaterwereld vind je in de grotere en dieper gelegen mangrovebossen, met een sterke stroming die voedingsstoffen van elders meebrengt. Hoe sterker de stroming, hoe groter de biodiversiteit.
Je enige zorg in deze natuurlijke wonderwereld? ‘Salties,’ zegt Himmelspach. ‘Zoutwaterkrokodillen. Ze zitten overal en worden zo’n vijf meter lang. Ik ben er gelukkig nog nooit eentje tegengekomen terwijl ik in het water was, maar wel vanuit de boot.’ Het grootste gevaar voor de mangroven zelf vormt − het zal eens niet − de mens. De lenticellen van mangroven, een soort poriën in de bast, zijn extreem gevoelig voor olie en anderszins vervuild water. Ook houtkap is een probleem − mangroven moeten op veel plekken plaatsmaken voor garnalenkwekerijen of olie- en nikkelwinning in de mineraalrijke grond. Dit kan rampzalige gevolgen hebben. Niet alleen lokaal, maar voor de hele wereld aangezien de meeste zeedieren hun oorsprong in de Koraaldriehoek hebben.
Als ontdekkingsreiziger door de wereld van de mangroven draag je een steentje bij aan de bescherming van het ecosysteem door nergens afval − hoe klein ook − achter te laten. ‘Maar vooral,’ zegt Himmelspach, ‘door andere mensen erop te wijzen dat mangroven niet, zoals lang gedacht, waardeloos moerasland zijn. Ze vormen een verborgen wereld die meer aandacht verdient.’ Hier vind je meer info over Himmelspachs ontdekkingstochten door mangroven . Onder andere 333TRAVEL organiseert reizen naar Raja Ampat.
Meer lezen over duurzaam reizen >
