7x de mooiste off-roadtrips
Roadtrips staan garant voor vrijheid. Je kunt gaan en staan waar je maar wilt. De échte durfal gaat nog een stapje verder, door letterlijk buiten de gebaande paden te treden, off-road.
1. Op weg naar Mustang, Nepal
Verstopt achter het bergmassief van het onder trekkers befaamde Annapurnacircuit ligt het district Mustang, dat wordt onderverdeeld in Lower en Upper Mustang. Upper Mustang, het hogergelegen deel, is een van de bijzonderste en meest afgelegen trekkingsgebieden van Nepal. Dit Tibetaans boeddhistische koninkrijkje was eeuwenlang geïsoleerd van de rest van Nepal, en heeft zijn Tibetaanse cultuur daarom grotendeels behouden. Het hooggelegen gebied is mystiek, ruig en desolaat, met dramatische rotslandschappen en mooie middeleeuwse dorpjes. Pas sinds 1992 is Upper Mustang opengesteld voor buitenlanders, en nog steeds is het aantal toeristen er beperkt. Tot voor kort was de regio alleen te bereizen voor trekkers, maar sinds enkele jaren loopt er ook een onverharde weg, zodat je nu ook met een jeep kunt reizen. Comfortabel is dat niet echt, maar het kan een goed alternatief zijn om tijd te winnen op de terugweg, want de tien dagen waarvoor je een permit krijgt zijn net te weinig voor een ontspannen trekking. Let op: de Nepalese regering heeft plannen om een snelweg aan te leggen door Mustang, om zo China en Nepal met elkaar te verbinden. Een weg die ongetwijfeld grote veranderingen met zich mee zal brengen in het nu nog zo geïsoleerde gebied. Wie deze bijzondere wereld wil zien voordat het asfalt komt, gaat er het beste zo snel mogelijk heen. Verwacht weinig voorzieningen. Hoewel inmiddels in alle dorpen op de routes guesthouses zijn, is het nergens luxe. De nachten zijn koud, de zon op deze 3500-4000 meter hoogte fel, en de trekking kan pittig zijn. Maar het geweldige landschap en de bijzondere cultuur maken dat allemaal goed.
2. Meer tussen hemel en aarde, Bolivia
Bolivia is een land van superlatieven. Je vindt er het grootste zoutmeer ter wereld en de hoogstgelegen feitelijke hoofdstad (niet La Paz, maar Sucre is de officiële hoofdstad). Ook heeft Bolivia van alle Zuid-Amerikaanse landen het grootste percentage indianen: ruim 60 procent. Grofweg valt Bolivia te verdelen in twee klimatologische zones: de hooggelegen Altiplano heeft een steppeklimaat, het veel lagergelegen Amazonebekken is tropisch. Voordeel van de Altiplano is dat je binnen een relatief klein gebied een fantastisch gevarieerd Andes-landschap krijgt voorgeschoteld: zoutvlakten, vulkanen, warmwaterbronnen, adembenemende bergpassen en met quinoa bedekte valleien. De meeste wegen in Bolivia zijn onverhard, alleen enkele belangrijke routes zijn geasfalteerd. Wie snel last heeft van hoogteziekte kan beter niet naar de Altiplano – veel lager dan vierduizend meter is het nergens.
De Salar de Coipasa, het zoutmeer waar we met de Land Cruiser overheen moeten, ligt vol met plassen water. Al zeker twee uur rijden we langs de oever, op zoek naar een goede plek om erop te kunnen. Op meerdere plaatsen is het zout zo vochtig dat auto’s er in vast zijn komen te zitten. Diepe kuilen verraden dat er lang is gegraven om ze los te krijgen. Pas nadat onze chauffeur voor de zoveelste keer is uitgestapt om lopend de zoutkorst te verkennen, besluit hij het erop te wagen. Hoe verder we het meer oprijden, hoe dieper de plassen water. Ik begin me ongerust te maken. Weet hij wel waarmee hij bezig is? Mobiele telefoons hebben in deze uithoek van Bolivia geen bereik. Andere auto’s zijn we de afgelopen uren niet tegengekomen. Wat als we met pech stil komen te staan? Hier overnachten is onmogelijk, dan vriezen we dood. Door het ijskoude water lopen om hulp te halen, is geen optie. Ik zie de krantenkoppen al voor me: ‘Fotograaf en schrijver van Columbus doodgevroren in Bolivia’. We zijn onderweg over de Altiplano, de hoogvlakte in het zuidwesten van het land.
3. De mooiste hel op aarde, Ethiopië
Als er een plek is waar je níét met pech vast wilt komen te zitten, dan is het de Danakil wel. Deze woestijn in het noorden van Ethiopië kan alleen in de overtreffende trap worden beschreven. Het is niet alleen een van de heetste plekken op aarde − het kwik loopt op tot vijftig graden − maar het ligt ook nog eens precies op de plek waar drie tektonische platen uit elkaar scheuren en om de haverklap aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en diepe ravijnen creëren. ‘Als we hier vast komen te zitten en er is niemand in de buurt om ons te helpen,’ waarschuwt onze chauffeur Tigistu, ‘dan zijn we binnen drie dagen dood.’ De Danakil overleef je dan ook alleen als je kunt bogen op mensen met een uitgebreide kennis van de woestijn. Op een expeditie gaan standaard een lokale gids en een doorgewinterde chauffeur mee, maar ook een tweede auto, tot aan de nok gevuld met kampeerspullen, voedsel en water. Voor het geval een van de twee auto’s vast komt te zitten − iets wat minimaal één keer zal gebeuren − en je uit het zand moet worden getrokken. Wat bezielt iemand om dit te doen? Simpel: het landschap van de Danakil is beangstigend, maar ook van een onwerkelijke schoonheid die je bij je kladden grijpt. Een bizar maanlandschap van gestolde lavavelden, zandwoestijn en zoutvlakten. Een highlight is Erta Ale, een vulkaan die je kunt beklimmen om boven de kraterrand over het oudste actieve lavameer ter wereld uit te kijken.
4. Op nomadentocht, Mongolië
Rust, ruimte, raadsels en reinheid. Met die uitgangspunten kom je in Mongolië volledig tot je recht. Het land oogt eindeloos leeg door het gebrek aan mensen, maar is rijk aan cultuur, spiritualiteit en natuur. Verdwaal in the Green and the Gobi, bekijk dinosauruseieren, jaag met adelaars, bezoek de traditionele Mongoolse Spelen, kom in het reine bij een sjamaan of in een boeddhistische tempel en ervaar de verheerlijking van Dzjengis Khan. Overal verblijf je in een ger, een traditionele nomadentent. Of dat nou op een toeristencamping is, waar je ‘gewoon’ in een bed slaapt, of bij de altijd gastvrije locals. Je moet wel fan zijn van lange reizen – of dat nou met de auto, te paard of de hondenslee is – want je legt grote afstanden af.
Reis je in juli, dan kun je het Naadam festival bezoeken. Worstelen, paardenracen en boogschieten: de Mongolen laten tijdens dit driedaagse festijn zien hoe sportief en kordaat ze zijn. Sinds een paar jaar doen ook vrouwen mee aan de laatste twee disciplines.
5. In het spoor van Marco Polo, Oezbekistan
Noem het een parel in Centraal-Azië, het kloppende hart van een eeuwenoude handelsroute of gewoon de beste manier om in de voetsporen van Marco Polo te treden; Oezbekistan en de Zijderoute zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Met al die monumentale bouwwerken nog grotendeels intact voelt een reis door het land als een karavaantocht die nooit anders kan zijn geweest. Neem de steden Khiva, Buchara en Samarkand; zij verbonden Europa en China in ondernemend opzicht, maar ook historisch en cultureel. Een samensmelting die je nog steeds voelt. Maar ook de Oezbeekse natuur heeft verrassend veel te bieden. Denk aan het zich steeds verder terugtrekkende Aralmeer. Nog maar tien procent is over van wat ooit een immens binnenmeer was. Ga er dus langs nu het nog kan en sla er een tentje op voordat het te laat is. In dit westelijke deel van het land leer je ook de autonome regio Karakalpakstan kennen, met een bijzondere cultuur. En reis je weer oostwaarts, dan zoef je langs het witte goud: de katoenvelden. Uitgebreid stoppen voor een foto zit er door strikt overheidsbeleid niet in. Je wilt deze toch al aan slavenarbeid onderworpen mensen ook niet verder in gevaar brengen. Sla het land over als je als reiziger absolute vrijheid verlangt. Oezbekistan is een politiestaat; overal gaan en staan waar je maar wilt, is hier niet mogelijk.
6. Wachten op water, Namibië
Namibië is Afrika in haar meest ontspannen vorm: makkelijk, veilig en goed te bereizen. Het land heeft aantrekkelijk uitziende gebaande paden. Menig toerist rijdt dan ook van gebaand pad naar gebaand pad: het standaardrondje Namibië. De enige variatie op dit rondje is dat reizigers het tegen de klok in doen. Maar tussen en buiten de gebaande paden van de populairste route van het land liggen pareltjes om nog écht te ontdekken. Ze staan garant voor echte beleving. Daar hebben wij ons deze trip op gericht. Ook keken we hoe je bij gebaande paden de massa’s kunt vermijden. Dat is onlangs extra belangrijk geworden – het aantal toeristen in Namibië is het afgelopen jaar met dertig procent gestegen, waardoor de gebaande paden extreem druk zijn. Houd er rekening mee dat de afstanden in Namibië enorm zijn en de meeste wegen onverhard. Maar de kwaliteit van deze wegen is in het algemeen prima (Afrikaanse ‘massages’) en ze dragen bij aan je Afrikagevoel!
7. Off-road in de woestijn, Oman
Het Arabische schiereiland Oman is bij uitstek geschikt om cultuur en natuur te combineren. Je kunt kiezen uit meer dan zeshonderd kastelen, forten, burchten, verlaten spooksteden en boeiende ruïnes, meestal geheel zonder hekken en midden in het dagelijkse leven en tussen de bijzonder hartelijke bevolking. Huur een 4WD voor ongekende off-the-road ervaringen en gooi je tent achterin voor wildkamperen op de mooiste plekjes want dit kan (nog) perfect in het extreem veilige land. Het landschap verandert voor je ogen. Van bergen met grillige pieken naar vruchtbare oases met palmbomen en meertjes. Van oranje duinen tot lange stranden en intieme baaitjes. Onder de hoogtepunten: de vele wadi’s, oftewel droge rivierbeddingen die uitnodigen tot wandeltochten, en de Rub al Khali (Empty Quarter), de grootste ononderbroken zandwoestijn ter wereld. Hier reiken de duinen tot wel driehonderd meter de lucht in. Reis in de winter en ook de temperatuur is ideaal. Oké, dit vrijwel perfecte vakantieland heeft één nadeel: als vrouw kun je beter met schouders en knieën bedekt reizen.
