Ontmoet: Michael Palin en het epische verhaal van de Erebus
Het is geen overstatement om Michael Palin de beroemdste reisdocumentairemaker aller tijden te noemen. We spreken hem over zijn nieuwe boek Erebus, het verhaal van een negentiende-eeuws expeditieschip dat als eerste de zuid- en noordpool in kaart bracht. Met dodelijke afloop...
Al tientallen jaren trekt Michael Palin, een van onze grote helden, voor boeken en documentaires naar alle uithoeken van de wereld. Voor zijn nieuwe boek, Erebus, volgt hij in het spoor van de Erebus en de Terror, twee Britse zeilschepen die in de negentiende eeuw als eerste de poolgebieden in kaart brachten. We spraken Michael over zijn voorliefde voor avonturiers, moeilijke reizen en plekken weg van de massa.
Waarom vallen we met zijn allen toch altijd zo hard voor verhalen over expedities naar onbekende gebieden?
‘Ik denk dat we allemaal een fascinatie hebben voor het onbekende, voor plekken waar nooit iemand is geweest. Sommige mensen willen
zelf op expeditie gaan, maar de meeste van ons vinden het inspirerend om te zien hoe juist anderen spannende avonturen meemaken. To go where no man has gone before.’
Waarom zijn juist moeilijke reizen zo memorabel?
‘Om het simpele feit dat weinig andere mensen óók die reizen maken. Je komt op plekken weg van de massa. En ik ben nog steeds erg verknocht aan dat idee. Want ook in onze steeds drukker wordende wereld is het mogelijk nog écht ontdekkingsreiziger te spelen. Weet je, toen ik opgroeide in de Noord-Engelse stad Sheffield wilde ik ontdekkingsreiziger worden. Van kinds af aan hield ik van verhalen over reisavonturen en afgelegen plaatsen. Maar telkens als ik een tijdschrift over reizen opensloeg raakte ik diep teleurgesteld — alles leek al ontdekt te zijn. Iemand had als eerste een rivier gevonden of was naar een afgelegen plek in de Amazone afgereisd. Ik werd er verdrietig van! Maar mettertijd besefte ik dat bij lange na niet alles ontdekt is. Misschien is iemand de Gobi-woestijn overgestoken voordat jij zelf de oversteek waagt, maar die persoon is niet overal in de Gobi-woestijn geweest. Je kunt nog steeds plekken opzoeken waar maar heel weinig mensen je zijn voorgegaan. Misschien ben jij wel de eerste die op dat stukje grond loopt, of die rivier oversteekt, of van dat uitzicht geniet. Dat is gelukkig nog steeds mogelijk.’
Welke ontdekkingen wil jíj persoonlijk nog doen?
‘Landen als Tadzjikistan, Kirgizië en Oezbekistan in Centraal-Azië. Zoveel van de wereldgeschiedenis lijkt te zijn beïnvloed door mensen die afkomstig zijn uit deze regio. Het was een verzamelpunt voor volkeren die om de een of andere reden zich geroepen voelden om de wijde wereld in te trekken, en ook nog eens zéér georganiseerd waren. Denk aan de Mongolen en hun leider Dzjengis Khan, die China en grote delen van Europa veroverden. Ja, ze hebben geplunderd, maar ze hebben zich op veel plekken ook gevestigd en een eigen cultuur ontwikkeld. Ik zou graag meer over hun pioniersgeest, die nomadengeest, willen ontdekken, want ik voel er grote verwantschap mee. In mijn hart ben ik een nomade. Ik kan er met mijn hoofd niet bij dat iemand er vrede mee heeft om in hetzelfde huis te blijven waar hij is geboren, wat veel mensen doen. Nee, ik wil weten wat er om de hoek te zien is, aan de andere kant van die berg. Ik heb een onbedwingbare nieuwsgierigheid, en dat zal altijd zo blijven.’
Lees het gehele interview met Michael Palin in editie 78, die nú in de winkel ligt en is te bestellen in de webshop.
