Fietstocht door SoWeTo en Apartheidsmuseum
Fietstocht door SoWeTo en Apartheidsmuseum
Vandaag staat er in de planning, fietsen door Soweto en naar het Apartheidmuseum. We hebben de wekker gezet om 7 uur en het is f**g koud. Er is dus even moed voor nodig om het bed uit te springen en zo snel mogelijk aan te kleden, trui en jas eroverheen. Naar buiten en snel naar de ontbijtzaal. Gelukkig is het daar warmer. Ze hebben hier een soort van Engels ontbijt dus dat smaakt ons goed.
Als we klaar zijn, is de zon inmiddels al aardig aan het schijnen en in de zon is het al wel aangenaam. We worden zometeen opgehaald door onze gids/taxichauffeur van vandaag, Duncan. Hij brengt ons naar een Soweto backpackershostel vanwaar de fietstour begint. Soweto (afkorting voor SOuth WEstern TOwnship) is een township en is ca 150 km2 groot dus we zullen maar een klein deel ervan zien.
Met ons zijn er nog een paar toeristen met ons meefietsen. Uiteraard zijn het ook Nederlanders, want ja, wie gaat er nou fietsend door Zuid Afrika. Het is wel een aparte ervaring zo fietsend door Soweto. De kinderen willen allemaal high-fiven of meefietsen op de fiets, maar de volwassenen lijken niet zo blij met onze aanwezigheid, (daar kunnen we ook wel inkomen, we zouden het waarschijnlijk ook niks vinden als toeristen door onze voortuin komen fietsen om ons aan te staren) maar het voelt ook wel alsof we aapies aan het kijken zijn. Af en toe worden we nageroepen met “Mlungu” wat blanke betekent.
De eerste stop is bij een vroegere Shebeen, nu dus een toeristische attractie. Shebeen komt uit het Iers en geen idee wat het betekent. Tijdens de Apartheid mochten zwarten geen westers bier drinken dus brouwden ze zelf bier (ze noemen dit umqombothi) en dronken dat in dit soort tentjes. Deze was gemaakt van zes golfplaten met een paar plankjes er doorheen. Het bier is een ander soort bier wat wij gewend zijn, maar een bier van maar 2% alcohol maar wat nog vol zit met ongefermenteerde zooi, wat nog verder fermenteert in de maag. Je krijgt er dus zowel een volle maag van en als je geluk hebt word je er tijdens de spijsvertering nog dronken van. Dit wordt traditioneel gedronken uit een kalebas. Ook eten we hier vlees van koeienkaak en iets van deeg. Uiteraard met de handen.
We volgens onze weg door de Soweto straten. De hoofdwegen zijn geasfalteerd, maar de meeste straatjes zijn onverhard. De meeste huizen die hier staan komen nog uit de Apartheid, zogenoemde “matchboxhouses”. Kleine rechthoekige huisjes. De huizen hebben geen toilet, verwarming of stromend water. Daarvoor moeten de mensen gebruik maken van openbare voorzieningen. In de armste delen komt dit neer op het gebruiken van een chemisch toilet of gewoon een greppel. In het rijkere deel hebben mensen hun eigen huisjes gebouwd en de overheid heeft ook appartementblokken gebouwd met voorzieningen, maar deze staan al jaren leeg. De mensen wonen namelijk gratis in hun huidige “huizen” en in de nieuwe huizen moet men betalen. Tot nu toe heeft niemand dat ervoor over.
Hierna fietsen we verder naar het Hector Pieterson Square. Hector Pieterson was een 12 jarige scholier die in de rug werd geschoten door de politie ten tijde van de Studentenopstand tijdens de Apartheid en staat symbool voor alle slachtoffers tijdens de opstand(en).
We komen ook nog langs het vroegere huis van Mandela en Desmond Tutu. Het huis van Mandela is nu een museum en dat van Tutu woont nog steeds de familie van Desmond Tutu en is niet toegankelijk. Nelson Mandela heeft overigens niet lang in dit huis gewoond, na zijn vrijlating was het niet veilig voor hem, de woning is een aantal keren in de fik gezet en er is nog een kogelgat te zien in de muur van een sluipschutter, en is er met behulp van de Soweto bevolking een beveiligdge woning gebouwd even verderop. Winnie Mandela woont hier nog steeds.
Uiteindelijk keren we weer terug naar het beginpunt en worden we weer opgehaald door onze gids/taxichauffeur. Hij laat ons nog wat plekken zien van Soweto, o.a. Soccer City Stadium (het stadion beeldt trouwens een kalebas uit met het schuimkraag van het bier erbovenop, weer wat geleerd!) waar we ons 3e Nationale Trauma hebben opgelopen en het contrast tussen rijk en arm is één blik gevangen: de spoorlijn met aan de ene kant dure huizen voor de rijken en aan de andere kant de armste wijk van Soweto waar de mensen in krotten wonen.
Hierna gaan we naar het Apartheidmuseum. Het is half drie en het museum sluit om vijf uur dus alle tijd denken we, maar volgens onze gids zijn we eigenlijk al te laat en vertelt ons hoe we door het museum moeten gaan om ongeveer te belangrijkste dingen te kunnen zien. Hij heeft inderdaad niks teveel gezegd want het museum is enorm en we hebben uiteindelijk niet tijd genoeg om alles te zien, maar daar heb je misschien wel een complete dag voor nodig.
Het museum bestaat uit twee delen. Één deel gaat volledig over Nelson Mandela en het andere deel over de geschiedenis van Zuid Afrika en het ontstaan, het leven onder, en de ondergang van de Apartheid. Vooral de videobeelden van het geweld tegen de zwarten door de overheid is erg indrukwekkend. De zwarten kwamen uiteindelijk in opstand tegen de Apartheid, maar niet zozeer omdat ze bijna geen rechten hadden, maar omdat de overheid Afrikaans als enige officiële taal wilde invoeren in plaats van Engels. Aangezien de meeste zwarten geen Afrikaans spraken, konden zij helemaal geen opleiding meer volgen. Helaas mochten er geen foto’s gemaakt worden in het museum.
We raffelen het einde van het museum wat af omdat het inmiddels vijf uur en sluitingstijd is. Onze gids brengt ons weer naar onze lodge en we zijn aardig vermoeid na zo’n dag. Bij de receptie bestellen we nog wat te eten en inmiddels zitten we in ons huisje te wachten tot de finale van het WK gaat beginnen.