De zwartste bladzijde uit mijn reisdagboek

Door: Mama-afrika

Geplaatst op Jul 22, 2010

Een ongelooflijk harde knal en dan de onbeschrijflijke stilte....En daarna gaat alles als in een slowmotion film, waar de tijd stil lijkt te staan maar de gedachten in het tempo van een rollercaoster door je hoofd schieten.....

De wuifende palmbomen suizen voorbij en zo nu en dan zie ik een locale bewoner op weg naar onbekende bestemming. We zijn vanochtend vroeg vertrokken en laten de kuststrook van Morongulo achter ons. We zijn op weg naar Inhambane. Om mij heen is iedereen vertrokken naar dromenland. Hopelijk is het daar wat aangenamer, want in de truck waarin we zitten lijkt het wel een sauna. We rijden over wegen van okerkleurige aarde. Het landschap lijkt verder compleet verlaten. In de drie uur die we onderweg zijn heb ik bijna geen andere auto gezien.

Achter mij zijn nog twee mede reizigers wakker. De vrijgezelle huisarts en het rondborstige meisje met lange blonde haren zijn opnieuw druk met elkaar in gesprek. De huisarts heeft het meisje deze reis leren kennen. Zij is verpleegkundige in het dagelijks bestaan en samen hebben ze voldoende gespreksstof. Alle ervaringen over de meest enge ziektes en aandoeningen zijn al aan bod geweest. Ik luister naar hun stemmen en ongemerkt vallen ook mijn ogen zo nu en dan even dicht.

Vanuit mijn ooghoeken zie ik in de verte een dorpje langskomen. Altijd leuk, weer wat leven in de brouwerij dus ik dwing mezelf om tot mijn positieven te komen. Dan, vanuit het niets, wordt onze safaritruck plotseling ingehaald door een matatu (een locaal taxibusje). En dan zie ik dat er ook vanaf de linkerkant van de weg een andere matatu met een noodgang aan komt rijden. En voordat ik ook maar een gil kan slaan is er die enorme knal!! De twee matatus botsen frontaal tegen elkaar aan. Eén van de busjes schiet van de weg af en rijdt in volle vaart het dorpje in. Er loopt een man langs de weg, maar voordat die ook maar in de gaten heeft wat er gebeurt wordt hij door de matatu geschept en honderden meters meegesleurd, waardoor het busje uiteindelijk tot stilstand komt. En dit alles gebeurt in een soort slowmotion. Ik zie het gebeuren, maar het dringt niet tot me door. Onze chauffeur trapt ondertussen hard op de rem en kan de beide busjes maar net ontwijken. Hij bedenkt zich geen moment en springt uit de truck, pakt een hamer en beitel en probeert de deuren van 1 van de taxibusjes open te breken. Ondertussen is iedereen in de truck uit dromenland weggerukt en de ontzetting is groot.
En even is het stil.....doodstil. Dan een hoop geschreeuw en gekrijg, dat ons allen weer met beide benen op de grond terugbrengt. We schreeuwen naar de huisarts, dat hij moet gaan helpen, maar hij verroert geen vin. "kijk dan, kijk dan! " roepen we, "die mensen zijn gewond, je moet hen helpen"!! Maar onze huisarts en zijn verpleegstertje blijven zitten.
"hier heerst Aids" zegt hij "en daar wil ik niets van weten".....

Als een bezetenen zoeken we al onze waterflessen bij elkaar. We rennen de truck uit en trekken onze bagage van het dak. Alles wat we bij ons hebben aan pleisters, verbandmiddelen, desinfecterende middelen, pijnstillers enz.enz wordt bij elkaar geraapt. En geloof me, met 20 reizigers kom je ongemerkt tot een hele apotheek!! Buiten zien we pas de werkelijke impact van het ongeluk. De twee matatus zitten vol met locale mensen, vooral vrouwen en kleine kinderen. Over gordels heeft men hier nog nooit gehoord, maar "er kan nog meer bij" is hier meer regel dan uitzondering. Er is grote paniek. Naar de man onder het busje wordt niet omgekeken, die is al dood. Onze chauffeur heeft de deur open gekregen en in shock zitten de mensen langs de kant van de weg. Zonder na te denken beginnen we (met ieder 1 plastic handschoen aan) met het schoonwassen van de bloedende wonden, het smeren van desinfect, het plakken van pleisters en het aanleggen van verbandjes. Er zijn een aantal zwaargewonden en een aantal doden te betreuren. Vanuit het dorp komt een wagen met een laadbak vol geiten aangereden. De doden en gewonden worden op de laadbak gehesen en de truck zal deze mensen naar de dichtsbijzijnde kliniek brengen. Dat is 2 uur rijden, de hoop dat de zwaargewonden het gaan halen is klein.

Ondertussen heeft onze huisarts zich de belangrijke taak toegeeigend om ons te vertellen hoe we een pleister moeten plakken of een verbandje moeten aanleggen. Zelf steekst hij geen vinger uit....Aids, weet je.....

Het meemaken van dit ongeluk was afschuwelijk, maar de passiviteit van de huisarts zie ik als de meest zwarte bladzijde in mijn reisdagboek. Deze jonge man moest zich schamen, hij had ter plaatse zoveel eenvoudig en goed werk kunnen doen, maar heeft het compleet laten afweten. Ik hoop niet dat jullie een dergelijk voorval ooit in een ontwikkelingsland hoeven mee te maken (geloof me, het blijft op je netvlies gebrand), maar voor de goede orde citeer ik hier nog even dat AIDS /'HIV een virus is dat alleen kan worden overgedragen wanneer HIV besmet bloed in aanraking komt met jouw bloedsomloop (dus bijvoorbeeld via injecties of bloedtransfusie) via (onbeschermd) sexueelcontact en via moedermelk. Heb je zelf geen open wonden, dan is er geen enkele reden tot zorg! De nalatigheid van de doktor blijft in mijn reisbelevenissen van Afrika een schaamteloze open wond.

Moraal van dit verhaal: over het algemeen is reizen door "derde wereld"landen een prachtige ervaring, waar je kennis maakt met bijzondere culturen, geschiedenis en mensen. Maar soms tref je ook de minder mooie kanten. Dan hebben we vaak de luxe om met de spullen en kennis die we hebben vanuit onze "rijke wereld" iets terug te kunnen doen. Op de eerste plaatst komt natuurlijk je eigen veiligheid, maar als deze in orde is, geef dan wat je kunt! Het ontsmetten van een wondje bijvoorbeeld kan al zoveel schade beperken.


Zoals jullie zullen begrijpen heb ik geen foto's ter ondersteuning van deze blog.....